Met het slechten van de 800-punten grens heeft de AEX vandaag – 15 september 2021 – niet alleen een nieuwe jaartop bereikt, het betekent tevens het hoogste niveau van de Nederlandse beursgraadmeter ooit.
Deze mijlpaal is het gevolg van de enorme rally die de Nederlandse index heeft doorgemaakt de afgelopen maanden. Hoe anders was het in maart 2020? Toen bereikte de index nog een dieptepunt van 389,50 punten. In zo’n anderhalf jaar is de AEX vervolgens gekatapulteerd naar de 800 punten.
Ontwikkeling AEX afgelopen 20 jaar:
De AEX als graadmeter
De AEX is de belangrijkste beursindex van Nederland en geeft het beeld weer van de ontwikkeling van de 25 grootste aandelen (qua beurswaarde) op de Amsterdamse effectenbeurs. Eens per jaar wordt er naar de samenstelling gekeken. Mocht er een bedrijf flink zijn gegroeid in beurswaarde, dan ‘promoveert’ dat bedrijf naar de AEX. Dit bedrijf neemt dan de plek in van het bedrijf dat ‘degradeert’.
De AEX wordt gezien als een belangrijke graadmeter van de Nederlandse economie. Dat maakt de index populair. Het uitgangspunt is dat wanneer de economie goed presteert, je dit terugziet in de ontwikkeling van de AEX. Gaat het minder, dan zal je dit ook terugzien in de resultaten. Dit bepaalt weer ons sentiment en heeft invloed op ons vertrouwen in de Nederlandse economie én in onze persoonlijke financiële situatie.
Omdat er genoeg te vertellen valt over de AEX hebben we 8 interessante weetjes voor je op een rij gezet.
1. De AEX begon niet als AEX
De AEX zoals wij die kennen zag het levenslicht pas in 1994. De voorloper werd echter al op 4 maart 1983 opgericht en ging door het leven als EOE-index (European Options Exchange index). De stand van die index bij de oprichting was 100 punten. In een kleine 30 jaar is de waarde dus verachtvoudigd.
2. Hypes hebben grote invloed op de samenstelling
De AEX bestaat uit de 25 grootste bedrijven waarin gehandeld kan worden op de Nederlandse beurs. Dat maakt de index gevoelig voor hypes. Rondom de millenniumwissel bestond de index veelal uit ICT-bedrijven. Acht jaar later waren het vooral financiële bedrijven die de koers van de AEX bepaalden. Tot de kredietcrisis uitbrak, toen werd de samenstelling omgegooid. Momenteel ligt de nadruk in de index op de techsector. Dat zie je dan ook aan bedrijven als Adyen, ASMI, ASML, Just Eat Takeaway.com en Prosus die belangrijke posities innemen.
3. De AEX leunt op haar sterkhouders
Van de 15 bedrijven waarmee de EOE-index in 1983 van start ging, zijn er 6 die de index nooit hebben verlaten: Ahold, AkzoNobel, Heineken, Shell, Philips en Unilever. Aegon maakt sinds 1984 onafgebroken deel uit van de index. Verder is het een komen en gaan van bedrijven. Van Hagemayer tot World Online en van Ziggo tot TomTom, allemaal maakten ze ooit uit van de index. Sommigen zijn compleet van de beurs verdwenen, sommigen zijn ‘gedegradeerd’ naar de kleinere indices: de AMX en de AScX (maar daarover later meer).
4. De AEX heeft een zusje die het nog beter doet
De AEX is een koersindex. Dit houdt in dat de uitkering van dividend buiten beschouwing wordt gelaten. Daardoor dalen de koersen van de aandelen waar de index uit bestaat, en dus ook de index zelf, wanneer er dividend wordt uitgekeerd. De AEX kent een (minder bekend) zusje dat dividend wel ziet alsof het meteen geherinvesteerd zou worden in het aandeel: de AEX GR. Als je naar die index kijkt dan breekt de AEX al tijden lang records breekt. Waar de AEX momenteel boven de 800 punten koerst, koerst de AEX GR op ruim 2.875 punten!
5. Op de slechtste dag verloor de AEX 12% van zijn waarde…
19 oktober 1987 is de boeken ingegaan als zwarte maandag. En dat is ook niet vreemd als je realiseert dat de AEX op die dag 12% van zijn waarde verloor. De dinsdag erna werd dit nog even dunnetjes overgedaan, toen daalde de index met 6%.
‘Slachting op de beurzen’ en ‘Zwarte Maandag drijft beurs tot wanhoop’ kopten de kranten dan ook de dag erna. Een specifieke aanleiding is niet te noemen, maar een combinatie van de dalende dollarprijs, oplopende olieprijzen en een stijgende rente wordt vaak als reden gegeven voor de beurskrach. Meer weten over deze ‘slachting’? Bekijk dan eens deze reportage van Andere Tijden.
6. ... en op de beste dag won de AEX bijna 12%
Woensdag 11 november 1987, nog geen maand na zwarte maandag, werd het herstel ingezet. Die dag steeg de AEX met 11,83%. Als aanleiding wordt gezien een uitspraak van de toenmalige Amerikaanse president Reagan over de dollar. Een verdere daling van de dollar moest volgens Reagan voorkomen worden. De inspanningen die gedaan zouden worden om de dollar, en daarbij de Amerikaanse koopkracht, te laten stijgen gaven de beurshandelaren flink vertrouwen.
7. Je hoeft geen Nederlands bedrijf te zijn om onderdeel uit te maken van de AEX
De AEX is een Nederlandse index, maar dat betekent niet dat je een Nederlands bedrijf hoeft te zijn om onderdeel uit te maken van de AEX. Sommige bedrijven vragen een notering aan de beurs in een ander land aan om daar meer bekendheid te krijgen, of meer vaste voet aan de grond te krijgen. Zo maakt tegenwoordig bijvoorbeeld Prosus deel uit van de AEX.
Prosus is een Zuid-Afrikaanse holding die investeert in technologiebedrijven. Prosus maakt in zijn geheel geen omzet in de westerse wereld. Hoe kan het dan dat het toch opgenomen is in de AEX? De beurs van Amsterdam heeft meer aanzien dan die van Zuid-Afrika en met de extra zichtbaarheid speel je jezelf meer in de kijker van internationale investeerders. Momenteel is er een bedrijf als Prosus dat onderdeel uitmaakt van de AEX, maar ook een bedrijf als Gucci (het Italiaanse modemerk) is ooit onderdeel geweest van de AEX.
8. Beursgenoteerd en niet groot genoeg? Geen probleem.
De top van de Nederlandse beurswereld vind je terug in de AEX, maar ook de iets minder waardevolle bedrijven worden opgenomen in een index. Naast de AEX bestaat er ook de Amsterdam Midkap Exchange (AMX) en de Amsterdam Small cap Exchange (AScX).
De AMX is ook een aandelenindex van de beurs van Amsterdam. Deze AMX vertegenwoordigd middelgrote aandelen op de beurs van Amsterdam: de zogenaamde mid caps. Mid cap is de term die wordt gegeven aan bedrijven met een beurswaarde van tussen €2 en €10 miljard. KLM en PostNL zijn 2 van de bedrijven die momenteel onderdeel zijn van de AMX
In de AScX zijn voornamelijk small caps opgenomen. Een bedrijf wordt als small cap geclassificeerd als het een beurswaarde vertegenwoordigd van tussen de €300 miljoen en €2 miljard. Benieuwd uit welke bedrijven de AScX bestaat? Het hele overzicht vind je hier.
Thomas verdiept zich graag in ingewikkelde beleggingsmaterie. Door zijn creativiteit kan hij een verhaal altijd op de Semmie-manier overbrengen op de lezer: helder, toegankelijk en to-the-point.
