Artificial Intelligence: de nieuwe parel van de tech sector?

Door Thomas van der Lee op 8 augustus 2023, leestijd: 8 minuten

Zelfrijdende auto’s, chatbots, productierobots, en de aanbevelingen van Netflix die ervoor zorgen dat je blijft kijken… Het zijn stuk voor stuk voorbeelden van Artificial Intelligence (AI). De ontwikkelingen binnen het vakgebied volgen elkaar in hoog tempo op, en nu AI voor iedereen beschikbaar is geworden, is de verwachting dat we aan het begin staan van een nieuwe revolutie. En dat legt (beursgenoteerde) techbedrijven geen windeieren.

In het kort:
  • Artificial Intelligence (AI) neemt een steeds grotere plek in ons leven in. Dankzij de introductie van zelfrijdende auto’s en chatbots die hele teksten kunnen schrijven wordt ons leven een stuk makkelijker gemaakt;
  • Beursgenoteerde bedrijven in de technologiesector profiteren van deze ontwikkeling. Omdat AI steeds meer gebruikt wordt door een steeds grotere groep mensen, worden die bedrijven ook waardevoller voor beleggers;
  • In 2023 zijn de beurskoersen van een groot aantal techaandelen dan ook al gestegen. De vraag is nu wel: stijgen die koersen niet te snel?

Wat is Artificial Intelligence?

Artificial Intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie, houdt zich bezig met de ontwikkeling van systemen en machines die in staat zijn om menselijke intelligentie na te bootsen en zodoende taken uit te voeren die normaal gesproken menselijke vaardigheden vereisen.

De term werd in 1955 geïntroduceerd door John McCarthy. Hij definieerde het toen nog als ‘de wetenschap van het maken van intelligente machines, die zich gedragen zoals een mens zich gedraagt’. Inmiddels zien we AI meer als een ontwikkeling waarbij het gedrag van een machine ons als mens doet geloven dat we met een andere mens te maken hebben.

Denk bijvoorbeeld aan zelfrijdende auto’s, waarbij de chauffeur niet zelf hoeft te sturen, of chatbots waarbij een computer automatisch jouw vraag beantwoordt. Maar ook Netflix en Spotify zijn mede groot geworden door AI. Zij zetten AI in om jou als kijker of luisteraar gepersonaliseerde suggesties te geven, zodat je langer gebruik blijft maken van hun dienst.

Op economisch gebied kan AI bijdragen aan verdere automatisering en efficiëntie. Het is daardoor denkbaar dat bepaalde banen worden overgenomen door AI, wat voor de krapte op de arbeidsmarkt uitkomst zou bieden.

De kracht van AI ligt in het vermogen dat machines hebben om te leren en zich aan te passen aan nieuwe situaties (mits het model opnieuw getraind wordt). Traditionele computers voeren taken uit op basis van vooraf gedefinieerde instructies, terwijl AI-systemen in staat zijn om te leren van grote hoeveelheden gegevens en hierin patronen te herkennen. Dit wordt mogelijk gemaakt door technieken zoals machine learning, deep learning en neurale netwerken.

Een van de meest opvallende toepassingen van AI is te vinden in autonome systemen, zoals zelfrijdende auto’s en drones. Deze systemen maken gebruik van AI-algoritmen om de omgeving te analyseren, beslissingen te nemen en acties uit te voeren zonder menselijke tussenkomst. Dit opent de deur naar een nieuwe generatie van efficiëntere en veiligere transportoplossingen.

Daarnaast heeft AI ook zijn weg gevonden naar sectoren zoals de gezondheidszorg, waar het wordt gebruikt voor het diagnosticeren van ziekten, het identificeren van risicofactoren en het ondersteunen van medische behandelingen. In de financiële sector kan AI worden ingezet om frauduleuze transacties op te sporen en financiële markten te analyseren.

Hoewel AI veelbelovende mogelijkheden biedt, zijn er ook ethische en maatschappelijke vraagstukken waar rekening mee moet worden gehouden. Er bestaat bezorgdheid over de impact van AI op de werkgelegenheid, privacy en de verantwoordelijkheid van autonome systemen. Om de negatieve gevolgen die deze ontwikkeling met zich meebrengt te minimaliseren, blijven beleidsmakers de ontwikkeling en implementatie van AI nauwlettend volgen.

Verwacht wordt dat de marktomvang van AI blijft toenemen

Van games tot bitcoins

Ondanks dat we al bijna 70 jaar te maken hebben met AI, hebben recente ontwikkelingen ervoor gezorgd dat de koersen van techbedrijven, en dan voornamelijk bedrijven die een link hebben met AI, enorm zijn gaan stijgen.

Aan de basis hiervan liggen videokaarten: een computeronderdeel dat onmisbaar is voor iemand die een videogame speelt. Deze kaart voert alle grafische berekeningen uit. Simpel gezegd: hoe beter de grafische kaart, hoe kwalitatief beter, sneller en realistischer de beelden op het scherm getoond kunnen worden.

Maar niet alleen voor gamers is een videokaart onmisbaar, ook in de cryptowereld spelen ze een belangrijke rol: ze worden namelijk gebruikt om bitcoins te ‘minen’. Een videokaart kan namelijk ook bijzonder snel en efficiënt wiskundige berekeningen uitvoeren. Bij het minen worden deze berekeningen opgelost door brute rekenkracht, en videokaarten zijn hiervoor geschikt vanwege hun parallelle verwerkingscapaciteit. Ze kunnen veel taken tegelijkertijd uitvoeren, waardoor de prestaties aanzienlijk worden versneld. Als beloning voor het uitvoeren van deze berekeningen krijgen miners nieuwe bitcoins. Aangezien één Bitcoin zo’n €27.500 waard is, kan minen een lucratieve business zijn. Videokaarten worden echter ook gebruikt voor het trainen van AI-modellen.

Generatieve AI

Wat ervoor heeft gezorgd dat AI is doorgebroken bij het grote publiek, is te danken aan een specifieke stroming binnen de AI, genaamd ‘Generatieve AI’. Generatieve AI is de vorm van AI die in staat is om gegevens te creëren, zoals afbeeldingen, video’s, audio, tekst en 3D-modellen. Deze innovatieve technologie werkt door patronen te identificeren in bestaande data en vervolgens deze kennis te benutten om nieuwe en unieke resultaten te genereren op basis van de input die jij als gebruiker geeft. Het gebruik van tools die gebruikmaken van Generatieve AI, zoals ChatGPT (voor het beantwoorden van vragen en het genereren van teksten) en Dall.E (voor het genereren van afbeeldingen), neemt namelijk in sneltreinvaart toe.

Het trainen van dergelijke AI-technieken vereist echter aanzienlijke rekenkracht, en daar komen de videokaarten weer om de hoek kijken. Een voorbeeld is Stable Diffusion, waarmee gebruikers een afbeelding kunnen genereren op basis van tekstuele beschrijvingen. Jij voert in waar je aan denkt, en het programma genereert daar een afbeelding bij.

Voor het trainen van dit model werden ongeveer 5 miljard foto’s en bijschriften geanalyseerd gedurende een periode van 150.000 uur. Naast rekenkracht vereist dit ook een flinke investering: hiervoor werden 256 NVIDIA videokaarten van het type A100 gebruikt, die elk ongeveer €11.000 kosten.

Maar er is altijd baas boven baas. Volgens bronnen zou Microsoft honderden miljoenen dollars geïnvesteerd hebben in een supercomputer voor het trainen van ChatGPT. Daarvoor zouden tienduizenden NVIDIA A100 videokaarten zijn gebruikt.

Proef op de som

We namen de proef op de som om te kijken wat AI zou kunnen. We vroegen Stable Diffusion om een afbeelding te genereren waarbij een belegger zijn rendementen aan het checken was via de Semmie app. We wilden wel een afbeelding laten genereren alsof van Gogh ‘m had gemaakt. We vulden simpelweg onze wens in, zodat je dat ook bij een Google-zoekopdracht zou doen. Of Artificial Intelligence voor deze doeleinden gebruikt hoort te worden laten we in het midden. Dat het om een afbeelding gaat in de stijl van van Gogh, is wel onmiskenbaar.

Van Gogh gegenereerd door AI

Tech wint op de beurs

De snelle ontwikkeling die Artificial Intelligence doormaakt, doet de techsector goed. Voornamelijk hardwarefabrikant NVIDIA, het bedrijf dat we eerder in dit artikel al benoemden omdat het de videokaarten maakt die AI-modellen trainen, valideren en laat leren, scoort goed. Alleen al in 2023 is het aandeel in een half jaar tijd met zo’n 200% gestegen. Toch scoort niet alleen NVIDIA goed, ook concurrenten als AMD en Intel profiteren van de AI-hype.

Maar het zijn niet alleen de pure hardwarefabrikanten die profiteren, ook andere techbedrijven plukken de vruchten van de huidige ontwikkelingen. Apple, Microsoft, Google, Amazon, Meta, Tesla (en NVIDIA), inmiddels ook wel de ‘Magnificent Seven’ genoemd, hebben dit jaar een gemiddelde koerswinst van 53% behaald. Tot op heden kunnen deze bedrijven in 2023 gezien worden als dé winnaars op de Amerikaanse beurs.

Rendementsontwikkeling techbedrijven eerste helft 2023

We moeten hierbij echter wel zeggen dat het niet alleen de AI-hype is die zorgt voor deze koersstijgingen. Ook het feit dat 2022 een slecht jaar was voor de techbedrijven speelt een rol. De vele rentestijgingen in dat jaar deden de koersen dalen. Nu we halverwege 2023 zijn, stabiliseren de rentes, of wordt er zelfs al gesproken over rentedalingen. Dit doet de vooruitzichten van de techbedrijven goed, en daar anticiperen beleggers nu al op.

Is er sprake van een Artificial Intelligence bubbel?

Tot op heden hebben we de ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence een hype genoemd en specifiek geen bubbel, ondanks dat de koersontwikkelingen wel een soortgelijk patroon vertonen. In korte tijd zijn de koersen flink gestegen en heeft iedereen het over de ontwikkelingen. Een link met de ontwikkelingen binnen de crypto-wereld in 2017 is dan ook snel gemaakt. Verschillende analisten hebben het dan ook over een bubbel.

Maar AI brengt ruimschoots nieuwe mogelijkheden met zich mee, en er komen ook steeds nieuwe mogelijkheden bij. Het voordeel dat AI namelijk heeft, is dat het voor bedrijven een aantrekkelijke ontwikkeling is. AI kan werknemers namelijk productiever maken, of zelfs vervangen. De investeringen die hiervoor gedaan moeten worden, kunnen zich op de korte termijn al uitbetalen.

Daarnaast is het de verwachting dat we nog maar aan het begin staan van de daadwerkelijke uitrol van AI in de maatschappij, en dat bedrijven die actief zijn in toepassingen van AI daar flink van gaan profiteren. Beursstrateeg Solita Marcelli van UBS Global Wealth Management voorspelt dat de markt voor AI-hardware en -diensten 20% per jaar zal groeien en tegen 2025 een waarde van zo’n €85 miljard heeft. Ter vergelijking: in 2020 was deze waarde nog zo’n €34 miljard.

Semmie en Artificial Intelligence

Ook bij Semmie volgen we de ontwikkelingen binnen (de generatieve) AI op de voet. In onze portefeuilles vinden we namelijk ook enkele van de grote techbedrijven terug die profiteren van de ontwikkelingen op het gebied van AI. En van hun koersstijgingen hebben onze portefeuilles geprofiteerd.

Onze portefeuilles zijn echter zo gepositioneerd dat ze niet alleen maar afhankelijk zijn van de ontwikkelingen die nu plaatsvinden. Mocht er toch sprake zijn van een bubbel, en mocht die gaan knappen, dan trachten we die invloed op onze portefeuilles te minimaliseren. Dit doen we door altijd in te zetten op een brede spreiding van beleggingen. Zo profiteren we van de positieve ontwikkelingen, en proberen we de impact van negatieve ontwikkelingen te minimaliseren.

En of we Artificial Intelligence in onze werkzaamheden gaan integreren? Wie weet, als de resultaten daardoor beter worden, staan we daar natuurlijk open voor. Tot die tijd schrijven we onze artikelen gewoon zelf en zorgen we ervoor dat je via onze chatfunctie gewoon met echte mensen blijft praten. Artificial Intelligence is handig, maar echt menselijk contact blijft toch net iets fijner.