De drie aspecten van succesvol risicomanagement bij beleggen

Door Koen Kersten op 28 augustus 2024, leestijd: 6 minuten

Beleggers die vermogensgroei nastreven kunnen weleens vergeten dat risicomanagement cruciaal is om het gewenste beleggingsdoel te behalen. Het beperken van grote verliezen kan namelijk belangrijker zijn dan het behalen van winst.

In het kort:
  • Succesvol risicomanagement bij beleggen draait om het beheersen van de risico’s door middel van spreiding, timing en emotiebeheersing. Zo kunnen eventuele verliezen worden beperkt.
  • Het spreiden over verschillende sectoren en instrumenten vermindert het risico op grote verliezen, terwijl een vast inlegmoment de impact van marktschommelingen kan verminderen.
  • Je hebt zelf invloed op succesvol risicomanagement bij beleggen, maar ook een vermogensbeheerder kan daarbij helpen.

Risicomanagement bij beleggen

Beleggers hebben vooral de neiging om de focus te leggen op het (potentiële) rendement van hun investering, zeker als ze vermogensgroei nastreven. Het rendement is namelijk inzichtelijk te maken: het percentage winst dat je (hopelijk) op je inleg maakt.

Het is echter net zo belangrijk om een inschatting te maken van de risico’s die worden gelopen als ergens in geïnvesteerd wordt. Stel dat je op jaarbasis een rendement van 9% behaalt en een collega 6%. Op basis van alleen het rendement lijk je beter te hebben gepresteerd. Als jouw rendement echter voortkomt uit de prestaties van risicovolle hefboomproducten en dat van je collega uit stabielere ETF’s, vertelt dit rendement niet het hele verhaal. Jouw kans op verlies is immers ook groter. Dat jouw investering dit jaar 9% heeft opgeleverd, betekent niet dat dit volgend jaar weer gebeurt. Het is daarom cruciaal om het rendement te vergelijken met het (genomen) risico.

Hier komt risicomanagement in beeld. Risicomanagement helpt beleggers om zich niet alleen te focussen op potentiële winsten, maar ook om te begrijpen welke risico’s eraan verbonden zijn en hoe deze beheerst kunnen worden.

Om risico’s te meten en te beheren, maken beleggers vaak gebruik van verschillende methoden, zoals het berekenen van de standaarddeviatie van een portefeuille. De standaarddeviatie geeft aan hoe sterk de waarde van een belegging of portefeuille kan schommelen ten opzichte van het gemiddelde rendement. Hoe hoger de standaarddeviatie, hoe groter het risico dat de belegger loopt. Door inzicht te krijgen in deze schommelingen, kunnen beleggers betere beslissingen nemen over hoe ze hun portefeuille inrichten.

Door risico’s te identificeren, te evalueren en te beperken, zorg je ervoor dat je portefeuille niet onnodig blootgesteld wordt aan grote verliezen. Het stelt je in staat om bewuste keuzes te maken over waar en hoe je je geld investeert, zodat je rendementen worden behaald met een passend risiconiveau. Zo creëer je een evenwichtige beleggingsstrategie die niet alleen gericht is op vermogensgroei, maar ook op het beschermen van je vermogen tegen onvoorziene marktschommelingen.

Risicomanagement bij beleggen kent drie elementen:

  • Het belang van spreiding
  • Timing
  • Emotiebeheersing

1. Het belang van spreiding

Spreiding is een effectieve strategie om het risico dat wordt gelopen bij beleggen te verminderen. Door te investeren in verschillende financiële instrumenten, sectoren, geografische gebieden en andere categorieën, spreid je de risico’s. Als het rendement in de ene sector bijvoorbeeld tegenvalt, kan een andere sector juist beter presteren.

Het doel van spreiding is om het rendement te maximaliseren en de risico’s te minimaliseren. Dit doe je door te beleggen in verschillende gebieden die op verschillende manieren reageren op dezelfde gebeurtenissen.

Stel je kiest voor een geconcentreerde beleggingsportefeuille, waarbij er enkel belegd wordt in de techbedrijven Tesla, Amazon en Meta. Je kunt dan mogelijk hogere rendementen behalen dan gemiddeld wanneer deze bedrijven goed presteren ten opzichte van de bredere markt.

Aan de andere kant kan de waarde van de portefeuille ook sneller dalen als het deze bedrijven tegenzit, vergeleken met de waarde van een goed gespreide portefeuille. Het is belangrijk om de balans te vinden tussen een potentieel hoger rendement en het risico op grotere schommelingen in je portefeuille.

Het voorbeeld hieronder toont de prestaties van de aandelen Tesla, Amazon en Meta in 2024 (tot en met augustus), in vergelijking tot de prestaties van de Vanguard Information Technology ETF. De Vanguard Information Technology ETF bestaat uit 318 techbedrijven. Stockpicking kan gunstiger uitvallen (in dit voorbeeld in het geval van Meta), maar je kunt ook (flink) wat rendement mislopen.

Stockpicking brengt meer risico's met zich mee dan een ETF

2. Timing

Niemand kan met zekerheid voorspellen hoe de markten zich zullen ontwikkelen. Het is daarom niet verstandig om als belegger actief op zoek te gaan naar het juiste moment om (extra) in te leggen. De kans bestaat dat je beleggingen bovengemiddeld presteren wanneer je de markt probeert te timen. Het risico bestaat echter ook dat je beleggingen ondergemiddeld presteren, en je rendement misloopt. Bodems en pieken zijn namelijk niet te timen.

Bovendien kan het timen van de markt je oordeel vertroebelen. Stel je legt een deel van je vermogen op een specifiek moment in, en vanaf dat moment stijgen de markten (flink). Dan zou je kunnen denken dat je een uitstekende belegger bent, wat kan leiden tot overmoed en roekeloosheid.

Omgekeerd geldt hetzelfde: als je begint en de markten dalen, dan kan dat zijn uitwerking hebben op het vertrouwen in een goede afloop en besluit je wellicht om het beleggen vroegtijdig voor gezien te houden.

Op een vast moment per maand een vast bedrag inleggen zorgt ervoor dat je minder afhankelijk wordt van het instapmoment. Door stapsgewijs in te leggen word je minder afhankelijk van de grillen van de markt en spreid je het risico dat je loopt. Je blijft consequent investeren, ongeacht de marktomstandigheden, waardoor je op de langere termijn een stabieler rendement behaalt.

3. Emotiebeheersing

De beste belegger is een belegger die (zoveel mogelijk) zijn emoties weet uit te schakelen. Emoties kunnen namelijk een cruciale rol spelen in risicomanagement bij beleggen.

Beleggingsbeslissingen worden vaak beïnvloed door paniek, angst en/of hebzucht, maar ook overmoed. Dit kan leiden tot impulsieve acties, zoals het verkopen van beleggingen bij marktdalingen of het overmatig investeren tijdens een hausse. Deze emotionele reacties kunnen het risicomanagement ondermijnen.

Het beheersen van emoties is daarom belangrijk voor effectief risicomanagement. Door de emoties in toom te houden en vast te houden aan een vooraf bepaalde strategie, kunnen beleggers rationele beslissingen nemen die niet worden gedreven door de waan van de dag. Dit leidt tot een consistentere en beter doordachte benadering van risico’s, waardoor de kans op het bereiken van langetermijndoelen toeneemt.

De rol van Semmie als je vermogensbeheerder

Als vermogensbeheerder begrijpt Semmie het belang van risicomanagement en helpen we onze beleggers om de juiste balans te vinden tussen het gewenste risico en bijpassende rendement.

Bij Semmie beleg je namelijk in een zorgvuldig samengestelde portefeuille, bestaande uit meerdere ETF’s. Hierdoor beleg je in één keer in verschillende regio’s, sectoren en beleggingscategorieën (zoals aandelen-, obligatie- en/of private markten). Daarnaast houden we je frequent op de hoogte over wat er gebeurt op de beurzen en verklaren we deze schommelingen. Door te weten wat er speelt, plaats je de gebeurtenissen in perspectief en laat je je minder door emoties leiden.

Zo profiteer je van een breed gespreide beleggingsportefeuille en laat je experts het werk doen. Zodoende kun je zelf met een gerust hart achteroverleunen.

Jij bepaalt de inleg, en wij doen de rest. Zo streven we samen naar de juiste balans tussen risico en rendement, zodat je kunt beleggen op de manier die het beste bij je past.