Niet iedereen hoopt dat de koersen stijgen. Er is een specifieke groep beleggers die juist hoopt dat de koersen gaan dalen. Daar is hun beleggingsstrategie op gebaseerd. Deze groep, shorters genoemd, leggen beursgenoteerde bedrijven onder de microscoop om kansen op koersdalingen te spotten: een gewaagde strategie.
Inspelen op koersdalingen
Het overgrote deel van de beleggers koopt een belegging en ziet graag dat de waarde van die belegging stijgt. Als dit het geval is, kun je je belegging voor een hogere prijs verkopen en is het verschil tussen de aankoopprijs en de verkoopprijs je winst.
Bij de aankoop van die belegging zal je ongetwijfeld met vertrouwen hebben gekeken naar de toekomst: je verwachtte namelijk een koersstijging.
Maar je kunt er ook van uitgaan dat de koers van een belegging gaat dalen. Dit kan bijvoorbeeld voortkomen uit groeiende concurrentie of een negatief vooruitzicht van een bepaalde sector. Verwacht je dat de koers van een belegging gaat dalen, en zet je daar ook op in, dan ben je aan het short gaan.
In de praktijk werkt deze strategie als volgt: stel je verwacht dat de koers van bedrijf ABC gaat dalen. Je leent het aandeel ABC van een broker en verkoopt deze meteen. Je betaalt hiervoor een vergoeding aan de broker waar je het aandeel ABC van leent. Wanneer je dit gedaan hebt hoop je natuurlijk dat de koers van het aandeel ABC gaat dalen, zodat je deze op een later moment voor een goedkopere prijs terug kan kopen. Het gekochte aandeel ABC geef je terug aan de broker waar je een aandeel van hebt geleend en het verschil is, bij een koersdaling, je winst.
De werking van short gaan:
Hoe wordt tegen shorters aangekeken?
Beleggers die deze strategie hanteren worden shorters genoemd. Zij behalen hun rendement wanneer koersen dalen in plaats van stijgen. Door critici wordt van shorters gezegd dat ze weinig waarde toevoegen en juist uit zijn op koersverlies: het zijn aasgieren.
Daarbij wordt deze strategie ook vaak gehanteerd door beleggers en bedrijven die in korte termijn heel snel kunnen handelen om zo al van de kleinste dalingen te kunnen profiteren.
Shorters zijn dan ook de groep beleggers waar naar wordt gewezen als er een aandeel ten onder gaat of wanneer er een crash plaatsvindt. Daarbij is er vaak het verwijt dat ze beurskoersen naar beneden manipuleren.
Koren op de molen van de groep die tegen shorters zijn, is wanneer hun keuze verkeerd uitpakt. Een bekend voorbeeld is hedgefonds Pershing Square. Dit fonds bestempelde het bedrijf Herbalife als piramidespel. Herbalife zou een marketingstrategie hanteren waarbij het verkoopteam wordt vergoed, niet alleen voor de verkoop die zij genereren, maar ook voor de verkoop van de andere verkopers die ze rekruteren.
Pershing Square, en de eigenaar Bill Ackman, vertrouwde deze bedrijfsvoering niet en zette in op een koersdaling in de nabije toekomst. Dat deden ze voor een bedrag van één miljard dollar. Uiteindelijk slaagde Bill Ackman niet in zijn opzet en verliest zijn geïnvesteerde miljard. Dit verhaal is zo populair geworden dat er zelfs een documentaire over is gemaakt: Betting on Zero.
Het GameStop-debacle
Dat je als shorter een behoorlijk risico loopt bleek al uit bovenstaand verhaal, de recente gebeurtenissen omtrent het aandeel GameStop maken het nog duidelijker.
GameStop is een Amerikaanse winkelketen voor computerspellen en entertainment software. Buiten een breed scala aan nieuwe games en software kun je bij het bedrijf ook voor gebruikte videogames terecht.
Het aandeel GameStop kabbelde al een tijdje voort. Omdat alles tegenwoordig online gaat is het lastig concurreren voor een fysieke winkelketen. Die gang van zaken inspireerde het hedgefonds Melvin Capital om het GameStop aandeel te shorten. Een logische beslissing zou je denken, vooral omdat het bedrijf het al tijden lastig had. Melvin Capital had alleen niet gerekend op een groepje particuliere beleggers die zich via het Redditforum Wallstreetbets hadden verenigd.
Deze groep particuliere beleggers sloegen en masse aandelen GameStop in, waardoor de prijs flink steeg. Op 28 januari 2021 bedroeg de waarde van één aandeel GameStop $469. Ter vergelijking: twee weken eerder was de waarde van het aandeel zo’n $20. Het hedgefonds, dat ingezet had op een koersdaling én de aandelen slechts had geleend, kon hierdoor rekenen op een flink verlies.
De wilde rit van het aandeel GameStop:
Bron: Yahoo Finance.
De shorter had dan ook een groot probleem. Dat komt omdat er geen maximaal verlies is wat je kan leiden. Blijven de koersen maar stijgen, dan ben je verplicht om dat verschil goed te maken met de belegger waar je de aandelen van hebt geleend.
Op dat moment kan er een zogeheten short squeeze plaatsvinden. De belegger die short is gegaan moet de aandelen terugkopen. En wanneer een shorter hier eenmaal aan begint creëert dit een sneeuwbaleffect. Wanneer er aandelen teruggekocht moeten worden heeft dit ook weer een prijsopdrijvend effect. Immers, wanneer de vraag stijgt, stijgt de prijs. En zo gaat dit door tot veel shorters ‘uitgeknepen’ (squeezed) zijn en flinke verliezen hebben gemaakt.
Niet alles wat shorters doen is negatief
Van shorters is er vaak een negatief beeld; het zouden aasgieren zijn. Maar ze zijn ook belangrijk voor de markt. Ze zorgen namelijk voor evenwicht. Shorters zijn namelijk altijd op zoek naar ‘foute bedrijven’ die bijvoorbeeld bedrijfsresultaten manipuleren om de beurskoers te laten stijgen.
Neem bijvoorbeeld het Duitse Wirecard. Shorter Leo Perry wist al vroeg dat er iets niet klopte bij het betaalbedrijf. Dat het voor de rest van de wereld nog 6 jaar zou duren voordat zij overtuigd zouden zijn had hij van te voren niet verwacht. Wanneer uitkwam dat Wirecard $1,9 miljard aan niet-bestaande bezittingen op zijn balans had staan, stortte de koers van het aandeel in.
Koers aandeel Wirecard 2017 – 2021:
Bron: Yahoo Finance.
Inmiddels is het bedrijf failliet en van de beurs gehaald. Maar het naar boven komen van dit schandaal is mede te danken aan de shorters die vragen stelden bij bepaalde publicaties van het bedrijf. Zo filteren zij dus de rotte appels uit het systeem.
Shorters horen erbij
Ook de Nederlandse toezichthouder heeft zich de vraag gesteld of shorters wel zo handig zijn op de beurs. Deze vraag kwam naar voren tijdens de coronacrash. Een aantal toezichthouders in Europa legde tijdens de volatiele beursdagen een verbod op shorten. Maar de AFM deed dit niet. De AFM geeft toe dat er risico’s zijn verbonden aan shorten. Te veel shorters kan ervoor zorgen dat koersdalingen versterkt worden. Ook kan een koers worden gemanipuleerd.
Maar de voordelen onderkent men ook. ‘Shorters beslissen vaak op fundamentele economische kennis en dragen daarmee bij aan terechte prijscorrecties van overgewaardeerde aandelen. Daarmee draagt het bij aan het functioneren van de markt’, zegt de AFM. Ook ontdekken ze misstanden bij bedrijven waardoor ze ook deels de functie van een klokkenluider aannemen. Uit onderzoek bleek dat de AFM geen reden zag uit de data om shorten te verbieden. Er was geen sprake van marktmanipulatie en het beleggersvertrouwen is niet gedaald door de aanwezigheid van shorters.
Shorters kunnen daarom soms een doorn in het oog zijn als je aan het beleggen bent en uit bent op koerswinst. Maar voor gezonde bedrijfsvoering is de kritische blik van short sellers onmisbaar.
Koen dompelt zich graag helemaal onder in de wereld van beleggen. Als analist schrijft hij voor Semmie over de marktontwikkelingen. Maar het liefste is hij bezig met het optimaliseren van onze modelportefeuilles.
