Insights

De opkomst van de ETF

Door Koen Kersten op 10 november 2021 - leestijd: 9 min
De opkomst van de ETF
Insights

Bij Semmie staan we voor periodiek en gespreid beleggen voor de lange termijn. Dat is dan ook ons uitgangspunt als we onze modelportefeuilles samenstellen.

We kiezen voor een goed gespreide verdeling van beleggingen en laten ons daarbij niet leiden door de waan van de dag. Het beleggingsproduct dat het beste bij die manier van beleggen past is de ETF. Onze drie verschillende modelportefeuiles bestaan dan ook vrijwel volledig uit ETF's.


Wat is een ETF?

Een ETF (Exchange Traded Fund) is een beleggingsproduct dat een index (zoals de AEX) volgt. Het is namelijk niet mogelijk om direct in een index zelf te beleggen. Bij een ETF koopt de aanbieder van de ETF precies de aandelen (of obligaties) die in de index zitten die hij volgt, in de juiste verhouding. Zo is het mogelijk om in allerlei soorten indices te beleggen zonder dat je al die aandelen zelf los moet aanschaffen. En dat is handig. Want sommige indices (zoals de MSCI All Country World Index) bestaan uit wel meer dan 2.900 aandelen.

Waar aandelen en obligaties al bijna zo lang bestaan als we kunnen bedenken, is dat voor de ETF niet het geval. De ETF is namelijk een relatief ‘jong’ beleggingsproduct. Maar wel een die al enorm populair is. Hoog tijd dus om dieper te duiken in de ETF en daarbij meteen uit te leggen waarom ETF’s ideaal zijn om in de portefeuille te hebben.


De eerste ETF

Plannen voor een eerste ETF waren er al eind jaren 80. Maar de eerste ETF werd pas gelanceerd op 22 januari 1993. Dit was de SPDR S&P 500 Trust ETF. Deze Amerikaanse ETF volgt de S&P500, een van de grootste Amerikaanse indices, en heeft zich in zijn bestaan opgewerkt tot de grootste ETF ter wereld.

Het idee achter deze ETF was om een combinatie aan te bieden van de eigenschappen van traditionele beleggingsfondsen en afzonderlijke aandelen. Koop je een ETF, dan koop je in feite een mandje met effecten (bijvoorbeeld aandelen), die is opgebouwd met als doel om een bepaalde index te volgen en zo hetzelfde rendement als die index te behalen (je kunt namelijk zelf niet direct in een index beleggen, zoals eerder gezegd).

De index die gevolgd wordt kan een grote, bekende beursindex zijn, zoals de AEX, MSCI World of S&P 500, maar ook een kleinere index die toegang biedt tot een specifiek deel van de markt. Zo zijn er indices die zich richten op aandelen van opkomende markten, staatsobligaties of op een specifieke sector (zoals videogames of cybersecurity). Dit biedt beleggers de mogelijkheid om ETF’s te gebruiken als bouwstenen om een portefeuille op te bouwen die zo goed mogelijk aansluit bij hun situatie en behoeften.


ETF's maakten een snelle groei door

Van één enkele ETF in 1993 groeide de ETF-markt tot 276 fondsen in 2003, bijna 2.000 tegen het einde van 2009 en ruim 8.700 fondsen in 2022. Volgens onderzoeksbureau ETFGI werden er in 2020 wereldwijd meer dan 7.600 ETF's verhandeld. Dat komt mede doordat het aantal aanbieders van ETF’s ook explosief toenam. In 1996 begon Barclays ook met het aanbieden van ETF’s, Vanguard voegde zich hier in 2001 bij en in 2021 waren er zodoende 160 uitgevers van ETF’s.

De groei van ETF’s is sinds de oprichting enorm toegenomen. Niet alleen in aantallen maar ook in belegd vermogen. In 2003 was het geïnvesteerde vermogen zo’n $0,2 biljoen ($200 miljard). Dit is inmiddels gegroeid tot bijna $8 biljoen in 2020 ($7.736 miljard).


Vermogen ETF's wereldwijd in biljoen dollars:


Voordelen van de ETF

ETF's zijn een populair beleggingsproduct geworden. Dit komt door de vele voordelen die ETF's te bieden hebben. Deze voordelen lijken erg op die van een beleggingsfonds: het stelt je namelijk in staat om op een goedkopere manier een heel mandje met bijvoorbeeld aandelen en/of obligaties te kopen. Dit zorgt ervoor dat je het risico dat je bij beleggen loopt kan spreiden: je bent bij een ETF namelijk niet afhankelijk van de prestaties van één aandeel. Als je een los aandeel koopt en de koers van dat aandeel daalt, dan zal je totale rendement meteen afnemen. Daalt de koers van één aandeel uit een aandelenmandje, dan heeft dat slechts een kleine impact op het totaalresultaat.

Beleggingsfondsen en ETF’s delen overeenkomsten, maar kennen ook een groot verschil. Beleggingsfondsen zijn slechts éénmaal per dag verhandelbaar. De prijs wordt bepaald op basis van de intrinsieke waarde (de waarde van alle effecten in dat beleggingsfonds) aan het eind van de handelsdag. Een ingelegde order wordt pas de volgende beursdag verhandeld.

Een ETF is daarentegen zo ontwikkeld dat je constant in- en uit kunt stappen. Tijdens de openingstijden van de beurs is er, net als bij aandelen, dan ook een bied- en laatkoers. Dit geeft je als belegger veel meer flexibiliteit. Wil je uitstappen, dan is dat in principe meteen mogelijk. De belangrijkste reden voor Semmie om ETF’s op te nemen in de modelportefeuilles, heeft te maken met de verhandelbaarheid.


ETF’s in de portefeuille

Mede dankzij de betere verhandelbaarheid kunnen ETF’s een belangrijke rol spelen in een beleggingsstrategie.

Een voorbeeld ter illustratie: er zijn ETF’s die alleen naar de financiële sector kijken. Stel dat er een renteverhoging aankomt. Een hogere rente is goed voor financiële partijen en je verwacht dus ook dat bedrijven in de financiële sector beter gaan presteren. Je kunt er dan voor kiezen om een ETF te kopen die die sector volgt. Hiermee kun je op een eenvoudige, snelle en goedkope manier een mandje met meerdere aandelen kopen van bedrijven uit die sector om zo te profiteren van de renteverhoging.

Daarnaast worden ETF’s ook vaak gebruikt door grote partijen om cash weg te zetten. ETF’s zijn over het algemeen makkelijk verhandelbaar, waardoor je snel je geld weer uit de markt kan halen, zonder dat je bijvoorbeeld rentekosten kwijt bent bij je bank. Daarnaast gebruiken professionele beleggers een ETF om makkelijk te beleggen in buitenlandse effecten, om de portefeuille te herbalanceren, risico’s te minimaliseren en om de portefeuille te optimaliseren. Maar een van de belangrijkste onderdelen blijft, net zoals we dat bij Semmie doen, het bouwen van een lange termijn strategische beleggingsportefeuille. Uit onderzoek blijkt dat beleggers die gebruik maken van ETF’s dat doen om de volgende doelen te bereiken:


Gebruik van ETF’s voor:


De opkomst van duurzame ETF’s

Investeren waarbij rekening wordt gehouden met duurzaamheid, wordt in de beleggingswereld steeds groter en steeds belangrijker. Dat succes wordt mede gedragen door de ETF. Waar het voorheen minder populair was om in duurzame oplossingen te investeren, omdat het aanbod schaars was, blijkt de ETF ook hier een deel van de oplossing. Het aantal ETF’s met een duurzaamheidsambitie is de afgelopen jaren enorm toegenomen en is nu ook een van de aanjagers van de groei die de ETF-sector doormaakt.

Fondsbeheerders (de aanbieders) gebruiken vaak een bestaande ETF en plaatsen hier een ‘duurzame’ filter overheen. Daar zijn verschillende strategieën voor. Zo kan men kiezen om uit te sluiten. Dan worden ‘controversiële’ bedrijven uitgesloten. Denk hierbij aan bedrijven die direct in verband kunnen worden gebracht met zaken die niet passen bij duurzaamheid voor milieu, mens en in behoorlijk bestuur: bijvoorbeeld bedrijven die zich bezighouden met wapenhandel en fossiele energie.

Een andere strategie is de best-in-class methode. In tegenstelling tot het uitsluiten van bedrijven gaat het hier om de ‘de beste jongetjes uit de klas’. Je selecteert bedrijven die in hun sector relatief goed presteren op het gebied van duurzaamheid. Bij deze strategie wordt er nog steeds geïnvesteerd in sectoren die je wellicht niet meteen als duurzaam zou bestempelen. Je investeert echter wel in de bedrijven die het best scoren op het gebied van duurzaamheid in deze sector. Sommige ETF's combineren daarom uitsluiting met de best-in-class methode.

Zowel bij het uitsluiten van bepaalde bedrijven of sectoren als bij de best-in-class methode blijven voor de beleggers alle voordelen van de ETF van toepassing.


Nadelen van de ETF

Ook ETF’s zijn niet perfect. Een eerste punt om op te letten, zijn de kosten. Het is bijvoorbeeld niet vanzelfsprekend dat een ETF goedkoop is om in te beleggen. Exotische ETF’s met een speciaal thema kunnen bijvoorbeeld een hoge kostenfactor met zich meedragen. En hoe hoger de kosten, hoe meer rendement je misloopt.

Ten tweede is de onderliggende waarde van een ETF van belang. Denk hierbij aan een bitcoin ETF. Deze ETF bestaat niet uit daadwerkelijke bitcoins, maar is gebaseerd op bitcoin futures wat meer risico’s met zich meebrengt.

Een derde belangrijk punt is liquiditeit. Liquiditeit betekent dat wanneer je iets koopt, er voldoende interesse is in de markt om het uiteindelijk te kunnen verkopen. Wanneer er echter weinig interesse is in een ETF, kan het lastig zijn om de ETF te verkopen bij grote marktbewegingen.

Maar tijdens de coronacrisis hebben ETF’s bewezen hier goed mee om te kunnen gaan. Ze werden zelfs geroemd vanwege hun stabiliteit tijdens de volatiele dagen die er waren toen de onzekerheid op het hoogtepunt was.


Semmie en de ETF

Zoals we in de introductie al aangaven is de ETF een ideaal instrument voor Semmie om een sterke modelportefeuille op te stellen. Er is een ruim aanbod aan ETF's op de markt en de kosten zijn over het algemeen laag. Daarnaast speelt spreiding een belangrijke rol. Wij geloven dat het voorkomen van grote verliezen de basis is voor lange termijn vermogensgroei. Want verlies dat je niet maakt, hoef je ook niet goed te maken. Grote verliezen worden voorkomen door goed te spreiden over verschillende beleggingscategorieën, sectoren en regio’s. Daarom kiest Semmie ervoor om te beleggen in ETF's.

Koen Kersten
Koen Kersten

Analyst Asset Management

Alle blogs van Koen Kersten

Koen dompelt zich graag helemaal onder in de wereld van beleggen. Als analist schrijft hij voor Semmie over de marktontwikkelingen. Maar het liefste is hij bezig met het optimaliseren van onze modelportefeuilles.

S

Beleggen met Semmie

Wij beleggen voor jou. Met helder inzicht in onze beleggingskeuzes, één duidelijke fee en eerlijk rendement.

Hoe werkt het