Prinsjesdag 2024: dit gaat er voor je portemonnee veranderen

Door Thomas van der Lee op 17 september 2024, leestijd: 10 minuten

Het kabinet heeft vandaag de Miljoenennota, Rijksbegroting en het Belastingplan voor 2025 gepresenteerd. Welke gevolgen hebben de plannen voor de belastingen? Welke maatregelen worden genomen om de aanhoudend hoge inflatie aan te pakken? En wat betekenen de wijzigingen voor ondernemers? We hebben de belangrijkste fiscale ontwikkelingen en veranderingen op een rij gezet.

In het kort:
  • Het kabinet streeft ernaar de overheidsfinanciën onder controle te houden, middeninkomens en kwetsbare groepen te ondersteunen, en een goed vestigingsklimaat voor ondernemers te bieden.
  • Nederlandse huishoudens gaan er gemiddeld gezien in koopkracht 0,7% op vooruit.
  • Met de introductie van een extra belastingschijf in box 1 wil de regering werken aantrekkelijker maken.
  • Door middel van verschillende maatregelen wordt de regeldruk voor bedrijven verlaagd, zodat ondernemers kunnen blijven doen wat ze het beste doen: ondernemen.

Voor buitenstaanders leek het soepel te verlopen: de coalitiepartijen leken snel overeenstemming te bereiken over de Rijksbegroting voor volgend jaar. Toch waren er ‘flinke gesprekken’ nodig binnen kabinet-Schoof, bestaande uit PVV, VVD, NSC en BBB, om iedereen op één lijn te krijgen en tot een sluitende begroting te komen.

Waar vorige week al het regeerprogramma werd gepresenteerd, staan nu de Prinsjesdagplannen centraal. Minister van Financiën Eelco Heinen benadrukt in zijn voorwoord het belang van solide overheidsfinanciën en een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor ondernemers. Hij schrijft: ‘Geld moet immers eerst verdiend worden voordat je het kunt uitgeven.’ De economie moet worden versterkt door werken lonender en meer werken aantrekkelijker te maken.

Hoe willen ze dat bereiken? En welke maatregelen komen daaruit voort? Hier zijn de belangrijkste ontwikkelingen en fiscale wijzigingen voor volgend jaar op een rij.

1. Koopkracht voor iedereen omhoog

Op Prinsjesdag worden jaarlijks de koopkrachtcijfers voor het komende jaar gepresenteerd. Deze cijfers laten zien welke groepen meer of minder kunnen besteden en hoe groot die verandering in percentages is.

Uit de koopkrachtcijfers voor volgend jaar blijkt dat alle inkomensgroepen er op vooruitgaan. Er zijn wel verschillen tussen huishoudtypes en inkomensgroepen, maar gemiddeld wordt een stijging van 0,7% verwacht. De onderstaande cijfers tonen de bruto bedragen per huishouden en de bijbehorende koopkrachtontwikkeling.

Koopkrachtwijziging 2025

Inkomensgroep Koopkrachtontwikkeling
Tot €30.500 +0,5%
€30.500 tot €48.000 +1,1%
€48.500 tot €74.000 +0,7%
€74.000 tot €110.000 +0,6%
€110.000 en meer +0,5%
Inkomstenbron Koopkrachtontwikkeling
Werkend +0,7%
Uitkeringsgerechtigd +0,9%
Gepensioneerd +0,6%
Huishoudtype Koopkrachtontwikkeling
Tweeverdieners 0,6%
Alleenstaand 0,8%
Alleenverdiener 0,5%
Gezinssamenstelling Koopkrachtontwikkeling
Met kinderen 0,6%
Zonder kinderen 0,8%
Alle huishoudens 0,7%

2. Nieuwe belastingschijf inkomstenbelasting (box 1)

De regering wil werken aantrekkelijker maken en introduceert daarom een nieuwe schijf in box 1. Deze maatregel is gericht op een eerlijker belastingstelsel door lagere tarieven toe te passen op het eerste deel van het belastbare inkomen. Dit kan leiden tot een verschuiving in de belastingdruk, waarbij mensen met lagere inkomens relatief minder belasting betalen en hun koopkracht kan toenemen.

In box 1 worden inkomsten uit werk en woning belast, zoals salaris, uitkeringen, winst uit eigen onderneming en fooien. De belasting in box 1 wordt berekend op basis van verschillende schijven.

Momenteel kent box 1 twee schijven. Schijf 1 (tot een belastbaar inkomen van €75.518) heeft een tarief van 36,97%, terwijl schijf 2 (boven €75.518) belast wordt met 49,50%. De regering stelt voor een extra schijf toe te voegen, zodat werkenden uiteindelijk minder belasting betalen en werken aantrekkelijker wordt.

De eerste schijf inkomstenbelasting, die geldt voor een inkomen tot €38.441 per jaar, wordt verlaagd naar 35,82%. Daarnaast komt er een tweede schijf van 37,48%, die geldt voor een inkomen tussen €38.441 en €76.817 per jaar. Voor inkomens boven dat bedrag geldt schijf 3 (49,50%).

Iemand met een bruto inkomen van €50.000 betaalt in 2024 €18.465 aan belasting. In het nieuwe stelsel zou dit ongeveer €18.100 zijn (exclusief kortingen).

3. Box 3: heffingsvrij vermogen stijgt en duidelijkheid over box 3 rechtsherstel

In box 3, waarin het spaargeld en beleggingen worden belast, zijn er geen significante wijzigingen. Het belastingtarief blijft 36%, maar het heffingsvrij vermogen van €57.000 naar €57.684 (€115.368 voor fiscale partners).

Het kabinet heeft ook een besluit genomen over wie er in aanmerking komt voor aanvullend rechtsherstel voor box 3 naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad van 6 juni dit jaar. Het kabinet heeft gekozen voor een ruime doelgroep. Hierdoor kunnen alle belastingplichtigen met een aanslag die na het Kerstarrest van 24 december 2021 is of wordt opgelegd het formulier opgaaf werkelijk rendement invullen, als hun werkelijk rendement lager was dan het veronderstelde forfaitaire rendement. Op deze manier zouden zij de te veel betaalde belasting kunnen terugvorderen.

Wanneer dit formulier beschikbaar is, of hier meer informatie over bekend is, laten wij dit weten.

4. Overdrachtsbelasting voor (vastgoed)beleggers gaat omlaag

Het kabinet neemt maatregelen om investeren in private, middenhuur- en vrije huurwoningen aantrekkelijker te maken. De verwachting is dat verhuurders hierdoor vaker woningen zullen aanschaffen om te verhuren in de vrije sector. De overdrachtsbelasting, die de afgelopen jaren is gestegen naar 10,4%, wordt nu verlaagd naar 8%, het tarief van 2021.

5. Zorgpremie gaat omhoog, vanaf 2027 wordt het eigen risico gehalveerd

Vanwege stijgende lonen in de zorg, inflatie en vergrijzing wordt verwacht dat de zorgpremie volgend jaar verder zal stijgen. Hoewel zorgverzekeraars het exacte bedrag nog moeten communiceren, wordt een stijging met €8 verwacht, waardoor de premie gemiddeld ongeveer €158 per maand zal bedragen. Het eigen risico blijft voorlopig ongewijzigd op €385. In het coalitieakkoord zijn echter plannen opgenomen om het eigen risico per 1 januari 2027 te verlagen naar €165.

6. Ondernemerschap wordt verder gepromoot

Volgens het kabinet is een sterk ondernemingsklimaat essentieel voor een stabiele Nederlandse economie en gezonde bedrijven, waar iedereen van profiteert. Daarom wordt de regeldruk voor bedrijven verlaagd, zodat ondernemers zich kunnen richten op wat zij het beste doen: ondernemen.

Het kabinet voert lastenverlichtingen door voor het bedrijfsleven, zoals het terugdraaien van de verlaging van de mkb-winstvrijstelling, het terugdraaien van de afschaffing van de inkoop van eigen aandelen, de verlaging van de renteaftrekbeperking vennootschapsbelasting naar 25%, het terugdraaien van de verhoging van de CO2-heffing voor de industrie, en het terugdraaien van de verhoging van de energiebelasting.

Ook wordt het onderzoek naar een fiscale regeling voor medewerkersparticipatie bij startups en scale-ups voortgezet.

7. Btw op boeken, sport, theaterbezoeken en hotels gaat omhoog

Het kabinet wil de btw op diverse culturele goederen per 1 januari 2026 verhogen. Dit betekent dat de btw op onder andere boeken en theaterkaarten stijgt van 9% naar 21%. Ook sporten wordt duurder. Als deze prijsstijgingen worden doorberekend aan klanten, kan dit resulteren in een verhoging van ongeveer 11%.

8. Versobering 30%-expatregeling teruggedraaid

De 30%-regeling voor expats biedt buitenlandse werknemers de mogelijkheid om 30% van hun brutoloon belastingvrij te ontvangen, als compensatie voor de extra kosten die zij maken bij hun verhuizing naar Nederland. Dit geldt alleen voor werknemers met specifieke kennis of vaardigheden, en onder bepaalde voorwaarden. De regeling zou stapsgewijs worden versoberd naar 10%, maar blijft nu grotendeels bestaan. Het belastingvrije deel wordt echter verlaagd van 30% naar 27%.

9. Ondersteuning betalen energierekening

Voor 2025 en 2026 introduceert het kabinet een energiefonds van in totaal €120 miljoen om huishoudens te ondersteunen die moeite hebben hun energierekening te betalen. Een voorwaarde hiervoor is wel dat private partijen bereid zijn om aan dit fonds bij te dragen.

De geplande verhoging van de energiebelasting voor hogere verbruiksniveaus vanaf 2025 wordt teruggedraaid. In plaats daarvan worden de tarieven in de eerste en tweede schijf verlaagd naar 2,82 cent per m³ gas.

10. Korting op brandstofaccijns blijft gehandhaafd

Toen de brandstofkosten in korte tijd flink stegen, heeft het kabinet in 2022 de accijns op autobrandstoffen tijdelijk fors verlaagd. Vanaf 1 juli 2023 is een deel van die verlaging teruggedraaid, en de resterende korting zou per 1 januari 2024 worden opgeheven. Dat wordt echter met een jaar uitgesteld, waardoor de accijnskorting aan de pomp ook in 2025 blijft gelden.

De Prinsjesdagplannen voor 2025 samengevat

Het kabinet streeft ernaar de overheidsfinanciën onder controle te houden, middeninkomens en kwetsbare groepen te ondersteunen, en een goed vestigingsklimaat voor ondernemers te bieden. Haar plannen en maatregelen vloeien hieruit voort.

Daarnaast heeft het kabinet de ambitie om tijdens deze kabinetsperiode wetgeving voor te bereiden voor een hervorming van het toeslagen- en belastingstelsel. De eerste stap is al gezet met de nieuwe plannen voor het belasten van vermogen.

Het is echter mogelijk dat deze plannen nog veranderen. Morgen gaat het kabinet namelijk in debat met de Tweede Kamer om de plannen te verdedigen of te bekijken waar aanpassingen nodig zijn.

De genoemde punten in dit artikel zijn slechts een selectie uit alle wijzigingen. Ben je geïnteresseerd in alle andere (financiële) plannen die het kabinet heeft voor volgend jaar? Neem dan eens een kijkje op de website van de Rijksoverheid. Daar kun je het Belastingplan en de Miljoenennota downloaden en de belastingwijzigingen voor burgers en de belastingwijzigingen voor ondernemers doornemen.