Als belegger is de term dividend je waarschijnlijk niet onbekend: een winstuitkering van een bedrijf aan haar aandeelhouders. Dividendbeleggen is populair en met goede reden: beleggers zien dividend als een bron van regelmatige inkomsten zonder de beleggingen te hoeven verkopen. Toch kan dit ‘cadeautje’ met een prijs komen, die niet alleen de planeet, maar uiteindelijk ook de belegger zelf moet betalen.
In het kort:
- Zowel bedrijven als beleggers zijn fan van dividend: de winstuitkering die bedrijven uitbetalen aan de aandeelhouders;
- Het uitkeren van dividend helpt bedrijven om aandeelhouders tevreden te houden en meer kapitaal aan te trekken;
- Voor fossiele energiebedrijven is de dividenduitkering daarom een handige manier om hun aandelen aantrekkelijker te maken – zelfs onder de toenemende duurzaamheidsdruk;
- De huidige businessmodellen van fossiele energiebedrijven zijn echter niet houdbaar op de lange termijn en daarmee het dividendbeleid ook niet.
De allure van dividend
Bedrijven zijn niet verplicht om dividend – of in andere woorden: een winstuitkering – te betalen aan aandeelhouders, maar toch zijn er veel bedrijven die het graag doen. De reden hiervoor is om hun aandelen aantrekkelijker te maken voor beleggers. Het uitkeren van dividend is niet alleen een goede manier om je huidige aandeelhouders tevreden te houden, maar ook om meer vermogen aan te trekken.
Voor beleggers is dividend aantrekkelijk, omdat het zorgt voor een regelmatige bron van inkomsten. Eén van de sectoren die aantrekkelijk is voor dividendbeleggers op zoek naar hoge dividenden, is de fossiele energiesector. Dividenduitkeringen in deze sector zijn over het algemeen hoger, omdat de bedrijven veel cash kunnen genereren als de olieprijzen hoog zijn en het ze voor de wind gaat.
Een belangrijke kanttekening is dat de dividenduitkering nooit gegarandeerd is, ondanks dat veel beleggers er wel vaak vanuit gaan dat ze het zullen ontvangen. Toen Shell tijdens de coronacrisis bijvoorbeeld besloot om voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog de dividenduitkering te verlagen, reageerden aandeelhouders boos: het aandeel Shell ging met 6% omlaag.
Ontwikkeling koers Shell in april – mei 2020
Dit voorbeeld toont goed aan dat een dividenduitkering nooit gegarandeerd is, want juist bij een fossiel energiebedrijf als Shell is dividend heilig. In 2019 was het olie- en gasbedrijf zelfs internationaal kampioen dividend uitkeren.
Afgezien van de coronacrisis zijn er de afgelopen jaren juist steeds meer fossiele energiebedrijven geweest die voor het eerst dividend aanboden of hun bestaande dividend flink verhoogden, aldus Morningstar. Ook Shell beloonde de aandeelhouders na de coronacrisis steeds weer ruimer.
Maar ook Amerikaanse bedrijven weten wel raad met dividend uitkeren: sinds 2018 is het gemiddelde dollarbedrag aan dividenden onder fossiele energiebedrijven met meer dan 50% gegroeid. Pioneer Natural Resources PXD spande hierbij de kroon: het bedrijf verhoogde zijn dividend de afgelopen drie jaar met meer dan 2.000%. Tot 2017 betaalde het bedrijf per kwartaal 4 cent per aandeel uit. Op het hoogste punt, in mei 2022, was dit maar liefst $7.38 per aandeel.
Net als veel andere bedrijven in de sector hanteert Pioneer een nieuwe strategie, waarbij ze meer uitkeren aan aandeelhouders in tijden dat het goed gaat, maar de uitbetaling verlagen wanneer het minder goed gaat.
Waarom oliebedrijven dividend als lokkertje gebruiken
Het is natuurlijk niet toevallig dat vooral deze sector hoge dividenden kent. Fossiele energiebedrijven zijn zich ervan bewust dat er op de lange termijn steeds minder vraag zal zijn naar olie en gas. De zorgen over klimaatverandering zullen alleen maar toenemen en daarmee de vraag naar hernieuwbare energie. Ondanks dat deze bedrijven geconfronteerd worden met de toenemende duurzaamheidsdruk vanuit de maatschappij en de politiek, blijven fossiele energiebedrijven ervoor kiezen om hun hoge dividenden te handhaven.
Zoals het voorbeeld van Shell aantoont, kan een verlaging of afschaffing van dividend namelijk leiden tot een aanzienlijke kapitaaluitstroom van beleggers, wat de aandelenkoers van het bedrijf negatief kan beïnvloeden. Het maakt het ook moelijker om nieuw kapitaal aan te trekken.
Veel van deze bedrijven hebben traditionele, verouderde bedrijfsmodellen die compleet draaien om het winnen of verwerken van fossiele brandstoffen. En zo’n bedrijfsmodel verander je niet zomaar. Een bedrijf als Shell of BP zal en kan niet ineens het roer omgooien om zich te specialiseren in (de productie van) duurzame energie. Zeker niet zolang we wereldwijd nog steeds voor 85% afhankelijk zijn van fossiele energie.
Toch zijn er, om minder afhankelijk te worden van fossiele energie, investeringen nodig. Onder andere fossiele energiebedrijven kunnen hier een grote rol in spelen. Om redenen die we inmiddels kennen zal de prioriteit van deze bedrijven echter eerder bij de dividenduitkering en daarmee de aandeelhouders liggen.
Prioriteit Shell bij aandeelhouders
Ter illustratie: hoewel er geen enkele andere partij in Nederland is die meer in duurzame energie investeert als Shell, ging dit in 2021 bijvoorbeeld om een bedrag van zo’n 2 miljard dollar. Minder dan de 2,8 miljard dollar die aan beleggers als dividend werd uitgekeerd, en zeker minder dan de 16 à 17 miljard dollar die in olie en gas werd geïnvesteerd.
Waarom deze ingeslagen weg niet houdbaar is
Op dit moment helpt de dividenduitkering fossiele energiebedrijven om beleggers aan boord te houden en de aandelenkoers stabiel te houden. Daar spelen de belangen van beleggers met een korte termijn focus een belangrijke rol in.
Beleggen doe je in principe voor de lange termijn, omdat de kans op een mooi resultaat dan groter wordt. Maar sommige beleggers, zoals dividendbeleggers of institutionele investeerders, hechten veel belang aan het behalen van snelle rendementen en regelmatige dividenduitkeringen, met de risico’s die daarbij gepaard gaan. Voor deze beleggers kunnen duurzaamheidsaspecten minder prioriteit hebben.
Ook deze beleggers zullen echter steeds meer prioriteit moeten geven aan duurzaamheid. Hoe belangrijk je regelmatige dividenduitkeringen ook vindt, het feit blijft bestaan dat we de gevolgen van klimaatverandering steeds meer zullen voelen en dat niet alleen de maatschappij, maar ook de politiek er steeds meer naar streeft om de impact op het milieu te verkleinen.
We schreven al eerder over de plannen van de Europese Unie om in 2030 de CO2-uitstoot met 55 procent terug te hebben gebracht ten opzichte van 1990. In 2050 moet Europa zelfs het eerste klimaatneutrale continent ter wereld zijn en niet meer bijdragen aan de opwarming van de aarde.
Hoe verder we zijn in de transitie naar hernieuwbare energie, hoe groter de kans is dat een belegging wordt blootgesteld aan duurzaamheidsrisico’s wanneer je als belegger voor hoge dividenden kiest, in plaats van duurzaamheidsaspecten. Hiermee bedoelen we het risico dat de belegging minder waard wordt, omdat het bedrijf zich niet of onvoldoende kan aanpassen aan een duurzamere wereld.
Als het businessmodel van fossiele energiebedrijven niet houdbaar is op de lange termijn, is het dividendbeleid dat helemaal niet. Dividend wordt immers normaal gesproken betaald van de winst. Blijft die uit? Dan de dividenduitkering ook.
Kritisch nadenken
Dividendbeleggen blijft een slimme manier om een bron van regelmatig inkomen te genereren. Toch is het door de onhoudbaarheid van de businessmodellen van fossiele energiebedrijven op de lange termijn nodig als belegger om kritisch na te denken of je door hun hoge dividenden verleid wil worden.
Bij Semmie zijn we gericht op de lange termijn. Niet alleen op het gebied van duurzaamheid, maar ook omdat we geloven zo tot de beste beleggingsresultaten te komen. Daarom beleg je bij Semmie in ETF’s die dividend uitkeren, maar niet aan jou. Deze ETF’s herbeleggen het dividend namelijk automatisch in de ETF zelf, waardoor je elke keer weer een beetje meer van die ETF in bezit krijgt. Zo groeit je positie en krijg je langzaam maar zeker meer beleggingen in bezit zonder dat je daarvoor hoeft bij te storten of zelf actie te ondernemen. Dat is wel zo makkelijk!
