Een middel wat beleggers vaak vertrouwen geeft in tijden van onzekerheid is goud. Maar waarom kiezen beleggers voor goud en is investeren in goud wel een goeie zet?
In het kort:
- Goud behoudt al eeuwenlang zijn waarde en wordt gezien als een stabiele investering, vooral in economisch zware tijden. Beleggers vertrouwen hierbij op de schaarste en historische stabiliteit van dit edelmetaal;
- De prijs van goud wordt bepaald door vraag en aanbod, de koers van de Amerikaanse dollar en inflatie. Beperkte productie en toenemende vraag dragen bij aan de waarde, terwijl schommelingen in de dollar en inflatie het prijsniveau beïnvloeden;
- Hoewel goud als veilige haven wordt gezien tijdens crisissen, blijft het rendement op lange termijn vaak achter bij dat van aandelen. Bij Semmie wordt daarom de voorkeur gegeven aan een steady, lange termijn strategie van periodiek beleggen, die beter aansluit bij hun visie op stabiele groei en financiële planning.
Goud behoudt haar waarde
Goud wordt al eeuwenlang gezien als een schaars en kostbaar goed. In vroegere tijden werd het edelmetaal al gebruikt als valuta en werd het gezien als symbool van macht, overwinning en rijkdom: koningen droegen gouden kronen, winnaars krijgen gouden medailles en iedereen kent het goudblinkende dodenmasker van de Egyptische farao Toetanchamon ook wel.
Dat goud al zo lang wordt beschouwd als kostbaar goed toont de stabiliteit van het edelmetaal, en zijn aantrekkingskracht door de tijd heen, aan. Goud wordt daarom door beleggers vaak gezien als een slimme investering: het is een schaars goed en daarom blijft het redelijk stabiel in waarde, ook als er sprake is van een economische slechte tijd. De opvatting is zelfs zo dat wanneer de aandelenkoersen dalen, de goudprijs stijgt.
"De opvatting is zelfs zo dat wanneer de aandelenkoersen dalen, de goudprijs stijgt."
Wat bepaalt de waarde van goud?
De goudprijs wordt door meerdere factoren beïnvloedt: dit zijn natuurlijk de marktwerking (het spel van vraag en aanbod), de koers van de dollar maar ook de inflatie.
1. Vraag en aanbod
Het aanbod van goud is beperkt en gelimiteerd. Ondanks dat dagelijks nog wel goud wordt gedolven is de productie een intensief proces. Zodoende kan, in tegenstelling tot olie, de prijs niet zomaar worden opgedreven. En ook kan, in tegenstelling tot met fysiek geld, het niet bijgedrukt worden. Aan de andere kant is er de vraag. En deze stijgt continu. Zo is vraag vanuit de sieradenbranche: de vraag naar bijvoorbeeld gouden ringen, armbanden of kettingen. Ook de industrie heeft zijn weg naar goud gevonden: bij gebrek aan een beter en goedkoper alternatief is er voor de productie van computers, mobiele telefoons en printplaten momenteel nog steeds goud nodig. Daarnaast zijn centrale banken een belangrijke speler in de goudmarkt: het goud dat centrale banken bezitten geeft een vertrouwd gevoel en ze zien het als vertrouwensanker voor het financiële stelsel. Mocht de hele economie instorten dan biedt de goudvoorraad een onderpand om opnieuw te beginnen.
2. De koers van de dollar
De goudprijs wordt over het algemeen uitgedrukt in Amerikaanse dollars. Vandaar dat er ook een onderlinge afhankelijkheid is tussen de goudprijs aan de ene kant en de Amerikaanse dollar aan de andere kant. Wanneer de Amerikaanse dollar minder waard wordt en aan waarde verliest, betekent dit een stijging van de goudprijs. Omgekeerd is het natuurlijk ook het geval dat wanneer de dollar meer waard wordt de goudprijs zal dalen.
3. De inflatie
Bij inflatie stijgen de prijzen en wordt iets duurder. Dit geldt dus ook voor goud omdat deze een officiële waarde heeft (omdat het gelinkt is aan de dollar). Daarom wordt goud gezien als een bescherming tegen inflatie.
Mogelijkheden van beleggen in goud
Er zijn verschillende manieren mogelijk om te investeren in goud. Een goudklomp in bezit hebben spreekt het meest tot de verbeelding, maar er zijn natuurlijk meerdere manieren om te beleggen in dit edelmetaal. Een korte opsomming:
- Fysiek beleggen in goud: Je hebt het edelmetaal volledig in bezit. Dit kan bijvoorbeeld via een goudklomp, een amulet van goud of een goudstaaf. Maar denk ook aan het bezitten van sieraden: een gouden ring of horloge zijn andere manieren om direct te investeren in goud.
- Indexfondsen: Beleggen in goud kan ook via goudtrackers en ETF’s die via onderliggende fondsen in fysiek goud beleggen. Het nadeel van beleggen op deze manier is dat je het goed niet fysiek in bezit hebt maar dat de waarde van je belegging de waardeontwikkeling van de goudprijs volgt.
- Mijnbouwsector: Een andere indirecte manier om te beleggen in goud is om te beleggen in de mijnbouwsector. Je belegt dan in de bedrijven die het goud uit de grond halen. De aandelen van deze bedrijven zijn zeer volatiel omdat de waarde van bedrijven in de mijnbouwsector door tal van factoren beïnvloed worden. De productiekosten, belastingen, vergunningen en andere onvoorziene uitgaven zorgen ervoor dat de waardeontwikkeling van dit soort beleggingen onvoorspelbaar zijn. Het is dan ook vooral een investering voor de speculatieve belegger.
Beleggen in goud tijdens een crisis
Nu we weten van welke factoren de prijs van goud afhankelijk is én op welke manieren we in goud kunnen beleggen is de volgende stap om te kijken of het beleggen in goud in tijden van crisis wel een goeie zet is.
Om de hierboven gestelde vraag te helpen beantwoorden, is er gekeken naar beurscrashes in het verleden en hebben we de ontwikkeling van goud ten tijde van de crashes gemeten om te zien wat de historische tendensen zijn. De tabel hieronder toont de 8 grootste dalingen van de S&P 500, een belangrijke Amerikaanse aandelenindex sinds 1976, en hoe de goudprijs zich ontwikkelde in diezelfde periode:
| Crisis/aanleiding: | Ontwikkeling S&P 500 | Ontwikkeling goudprijs |
| IMF-crisis (1976 – 1978) | -19,4% | 53,8% |
| 1980’s recessie (1980 – 1982) | -27,1% | 46,0% |
| Black Monday crash (1987) | -33,5% | 6,2% |
| Irakese invasie Koeweit (1990) | -19,9% | 6,8% |
| Crisis Rusland (1998) | -19,3% | -5,0% |
| Internetzeepbel (2000 – 2002) | -49,0% | 12,4% |
| Kredietcrisis (2007 – 2009) | -56,8% | 25,5% |
| Staatsschulden crisis (2011) | -19,0% | 9,4% |
Bron: S&P 500, Bloomberg.
Kijkend naar de bovenstaande gegevens kunnen we een aantal conclusies trekken. Als eerste steeg de goudprijs bijna altijd wanneer de koersen daalden. De gegevens laten zien dat op twee dalingen na (ten tijde van de recessie in 1980 en de financiële crisis in Rusland) de goudprijs zich altijd positief ontwikkelde wanneer er sprake was van een crash op de aandelenmarkten. De grote daling van de goudprijs (46% in 1980) volgde op een stijging van ruim 2.300% tussen de laagste stand in 1970 en de hoogste stand van 1980. Dan is een correctie van 46% niet verrassend.
Dus we gaan nu massaal in goud beleggen?
Goud wordt inderdaad gezien als een belangrijke vluchthaven tijdens de crisis. Alleen weten we niet wanneer dat gebeurt, het is dus enorm onzeker hoe de prijs zich gaat ontwikkelen. Om het perspectief te behouden is het ook goed om te kijken hoe de goudprijs zich ontwikkelde in rustige tijden.
Percentuele groei S&P 500 vs. Goud in ruim 10 jaar
Als we de S&P 500 er weer bij pakken dan zien we dat tussen begin 2011 en eind 2024 de index met 280% is gestegen. De goudprijs steeg in diezelfde periode met 53%. Eerdere periodes tonen ook aan dat wanneer de economie draaiende is, er geen sprake is van crisisperiode of andere grote externe invloeden, dat de goudprijs achterblijft bij de ontwikkeling van de aandelenmarkten. In de afgelopen 30 jaar is de prijs van goud namelijk met 280% gestegen. In dezelfde periode is de Dow Jones, de oudste aandelenindex van de Verenigde Staten, zelfs met met 1.019% gestegen! Goud blijft dus over de lange termijn achter qua rendement in vergelijking tot de ontwikkeling van de aandelenmarkten.
Daarnaast moet je je ook realiseren dat wanneer men goud in bezit heeft men daarover geen rente of dividend kan ontvangen: het blijft dus een speculatieve investering.
Onze visie
Omdat we bij Semmie niet van het speculeren zijn, en ook niet geloven in beleggingen op de korte termijn, laten wij goud links liggen. Wij geloven dat we in dit soort tijden beter bij ons bewezen plan kunnen blijven: periodiek beleggen voor de lange termijn. Volatiele koersen, onzekerheid en het ontbreken van dividend of rente zijn geen vrienden van steady beleggen voor een aanvullend pensioen, die wereldreis of de studie van je kind.
