Hoe kan ik zelf meer pensioen opbouwen?

Door Thomas van der Lee op 19 juni 2020, leestijd: 6 minuten

Na jarenlang werken, wil je comfortabel leven als je eenmaal met pensioen gaat. Door nu je pensioen aan te vullen, kun je later het leven leiden dat je voor ogen hebt. In dit artikel delen we de mogelijkheden die je hebt om zelf meer pensioen op te bouwen.

In het kort:
  • Wie zelf extra pensioen wil opbouwen, heeft veel verschillende mogelijkheden;
  • Zo kun je onder andere sparen en beleggen met een belastingvoordeel;
  • Daar zitten wel voorwaarden aan verbonden, waardoor beleggen op een ‘gewone’ beleggingsrekening beter bij je kan passen;
  • Iedere optie kent voor- en nadelen, het is belangrijkste is om zo snel mogelijk te beginnen.

Hoe werkt het pensioen in Nederland?

Pensioen is de verzamelnaam voor periodieke (vaak maandelijkse) uitkeringen die je ontvangt als je bent gestopt met werken. Deze uitkeringen ontvang je vanuit één of meerdere van de volgende pijlers:

  1. De AOW. Het basispensioen van de overheid. Of dit op jouw 67e nog bestaat (en hoe hoog de uitkering dan is) is natuurlijk niet zeker. Maar ter indicatie: als alleenstaande pensionado krijg je in 2024 zo’n €1.500 bruto per maand.
  2. Collectief pensioen via de werkgever. Veel Nederlanders in loondienst bouwen via hun werk pensioen op, waarbij de werkgever vaak ook een deel van de inleg betaalt.
  3. Individuele pensioenopbouw. Ben je ondernemer, of bouw je niet voldoende pensioen op in de tweede pijler? Dan kun je zelf vermogen opbouwen via een zogenaamde lijfrente. Dit potje kun je ofwel verzeker, ofwel bij elkaar sparen of beleggen.
  4. Overige individuele middelen. Officieel is deze pijler geen onderdeel van het Nederlandse pensioenstelsel, maar het vermogen op onder andere je spaarrekening of beleggingsrekening kan je wel ondersteunen een comfortabel pensioen te realiseren. In tegenstelling tot de derde pijler, kan dit geld echter ook ingezet worden voor andere financiële doelen.

Zelf pensioen opbouwen

Wil je zelf extra pensioen opbouwen? Dan kan dit in de derde of vierde pijler; via een lijfrenterekening of een gewone spaar- en beleggingsrekening. Dit is interessant als je te weinig of geen pensioen opbouwt in de tweede pijler, eerder wil stoppen met werken nu de AOW-leeftijd stijgt of wanneer je extra vermogen wilt opbouwen om later comfortabel te kunnen leven.

We vertellen meer over de verschillende mogelijkheden die je hebt om zelf pensioen op te bouwen.

Sparen voor meer pensioen

Regelmatig geld opzijzetten is de eerste manier om zelf meer pensioen op te bouwen. Het is ook de meest eenvoudige manier. En het risico dat je geld verliest is klein. Je spaargeld zal minder waard worden vanwege inflatie, maar je kunt wel altijd bij je geld als je het onverwacht nodig hebt.

Sparen via lijfrenterekening

Naast sparen op een gewone spaarrekening of depositospaarrekening, kun je er ook voor kiezen om te sparen via een lijfrenterekening. Dit wordt ook wel banksparen genoemd. Een ‘bankspaarrekening’ is een geblokkeerde spaarrekening, wat betekent dat je in tegenstelling tot bij een gewone spaarrekening niet bij het gespaarde geld kan.

Daarentegen ontvang je op een bankspaarrekening wel vaak een hogere rente dan op een gewone spaarrekening en mag je de inleg tot op bepaalde hoogte aftrekken waardoor je er geen inkomstenbelasting over betaalt. Die hoogte is afhankelijk van het persoonlijke ‘pensioentekort’: de overheid bepaalt jaarlijks via een vaste formule, de zogenaamde fiscale jaarruimte, hoeveel je mag banksparen voor je pensioen.

Tegen de tijd dat je met pensioen gaat, betaal je over het bedrag dat je jezelf uitkeert wel inkomstenbelasting, maar op de AOW-leeftijd is deze over het algemeen een stuk lager. Het opgebouwde bedrag is daarnaast helemaal vrijgesteld van vermogensbelasting.

Een lijfrenteverzekering

Een soortgelijk product kun je bij een verzekeraar afsluiten. Dan heet het een lijfrenteverzekering. De exacte voorwaarden verschillen, maar het principe blijft hetzelfde: pas tijdens je pensioen hoef je (minder) af te rekenen bij de belastingdienst. Beiden kunnen pas rond de AOW-leeftijd uitgekeerd worden.

Beleggen voor meer pensioen

Een vierde mogelijkheid is om te gaan beleggen voor je pensioen. De kans op rendement is hoger dan sparen, maar je loopt wel meer risico. Je kunt kiezen voor een pensioenbeleggingsrekening (beleggen via een lijfrenterekening) of vrij beleggen voor je pensioen. Beide rekeningen bieden we ook bij Semmie aan.

Optie 1: Open een pensioenbeleggingsrekening (pijler 3)

De eerste optie is dat je een pensioenbeleggingsrekening opent, waarbij je inleg wederom tot de hoogte van je pensioentekort aftrekbaar is. Je betaalt over dat deel dus pas inkomstenbelasting als je met pensioen gaat. Bij deze optie mag je het opgebouwde bedrag niet zomaar opnemen.

Optie 2: Vrij beleggen voor meer pensioen (box 3)

De tweede optie is ‘gewoon’ beleggen via een beleggingsrekening. Je mag je inleg dan niet van je inkomen aftrekken. Het heffingsvrije vermogen, net zoals bij een spaarrekening, geldt wel gewoon, waardoor je over een deel geen vermogensbelasting betaalt. In 2024 is dit heffingsvrije vermogen €57.000 voor alleenstaanden. Fiscale partners mogen hun heffingsvrije vermogen aan elkaar overdragen, zodat zij samen een heffingsvrij vermogen van €114.000 hebben.

Beleggen op een rekening die niet geblokkeerd is, kent zo zijn eigen voordelen. Je weet namelijk niet wat er tot aan je pensioen allemaal gaat gebeuren. Misschien heb je het geld plotseling hard nodig. Dan is het fijn dat je erbij kan. Als het bovendien ontzettend goed gaat, ben je niet gebonden aan een maximaal bedrag dat je mag storten.

Vroeg beginnen loont

Zelfs als de leeftijd waarop je met pensioen gaat nog ver in de toekomst ligt, is het goed om er al mee bezig te zijn. Net als met beleggen geldt dat je er niet vroeg genoeg mee kunt beginnen. Zeker in een tijd waarin sabbaticals, jobhoppen, parttime werken en andere oorzaken die zorgen voor een pensioengat, frequenter gaan voorkomen. Waar kies jij voor?