Het zat er al langere tijd aan te komen, maar de Hoge Raad heeft beslist dat beleggers in box 3 alleen belasting hoeven te betalen over het werkelijke rendement dat zij behaald hebben. Dit betekent dat beleggers die zijn aangeslagen op basis van een fictief (forfaitair) rendement, minder belasting hoeven te betalen als hun werkelijke opbrengsten uit sparen en beleggen lager waren. Beleggers die hiervoor in aanmerking komen, kunnen daardoor te veel betaalde belasting terugvorderen.
In het kort:
- De Hoge Raad heeft bepaald dat beleggers in box 3 alleen belasting hoeven te betalen over het werkelijke rendement dat zij hebben behaald, niet over een fictief (forfaitair) rendement;
- Dit betekent dat beleggers die belasting hebben betaald op basis van een fictief rendement, minder belasting hoeven te betalen als hun werkelijke opbrengsten lager waren, en ze kunnen te veel betaalde belasting terugvorderen;
- Het is aan de belegger om aan te tonen dat het werkelijke rendement lager is dan het veronderstelde forfaitaire rendement, door middel van een digitaal formulier dat de Belastingdienst beschikbaar zal stellen.
Overzicht van wat er gebeurd is
De Hoge Raad heeft uitspraak gedaan in vijf zaken over de belasting op inkomen uit sparen en beleggen na de invoering van de Wet rechtsherstel box 3. Deze wet volgde op het kerstarrest uit 2021, waaruit bleek dat het Nederlandse belastingstelsel in strijd was met het Europese recht.
Er werd namelijk uitgegaan van een fictief (forfaitair) rendement. Het rendement waarover je belasting moest betalen, was destijds niet afhankelijk van de werkelijke samenstelling van je vermogen, maar gebaseerd op rendementen van een fictieve beleggingsmix. In het kerstarrest uit 2021 oordeelde de Hoge Raad dat deze heffing discriminerend was. Vervolgens werden de regels voor de belastingheffing in box 3 aangepast en kwam er een nieuwe wet: de Overbruggingswet box 3.
Er kwam een apart forfait voor banktegoeden, voor overig vermogen en voor schulden. Maar ook die overbruggingswetgeving is discriminerend, omdat ervan werd uitgegaan dat er standaard een bepaald (hoog) rendement werd behaald. Zo daalde de MSCI World Index in 2022 met 17,73%, terwijl de Belastingdienst bij de aanslag voor box 3 uitging van een positief resultaat van 5,53%.
De Hoge Raad oordeelt nu dat als de werkelijke opbrengst uit sparen en beleggen, minus de betaalde rente over schulden in box 3, lager uitkomt dan het in de aanslag veronderstelde rendement, belastingplichtigen hiermee naar de fiscus kunnen stappen. De fiscus moet de belasting in box 3 dan verlagen, zelfs als het maar om €1 gaat.
Gevolgen voor beleggers
De uitspraak heeft tot gevolg dat als het werkelijk behaalde rendement lager is dan het forfaitair bepaalde rendement dat door de Belastingdienst is berekend, je niet meer belasting verschuldigd bent dan over het werkelijk behaalde rendement.
Stel, de Belastingdienst ging ervan uit dat je in 2017 een rendement van 5,53% op je beleggingen hebt gehaald, maar je werkelijke rendement was 2%, dan ben je belasting verschuldigd over die 2%.
Het is echter aan jou als belegger om aan te tonen dat je werkelijke rendement lager is dan het veronderstelde forfaitaire rendement. Als belegger moet je bewijzen dat dit het geval is. Is dit zo, dan kan het verstandig zijn om direct bezwaar aan te tekenen. Dit geldt niet alleen voor de aanslagen die nog openstaan over de periode 2017 tot en met 2022 (onder de Wet rechtsherstel box 3), maar ook voor alle aanslagen die na die periode worden opgelegd (de aanslagen waarop de Overbruggingswet box 3 van toepassing is).
Wanneer de nieuwe wet, die het werkelijk behaalde rendement belast, wordt ingevoerd (hoogstwaarschijnlijk op 1 januari 2029), zal er een nieuwe situatie gelden.
Wat kun je nu doen?
Het is nu wachten op bericht van de Belastingdienst. Die gaat een brief sturen aan iedere belegger voor wie de uitspraak fiscale gevolgen heeft. De Belastingdienst is momenteel echter (nog) niet in staat om het daadwerkelijke rendement per individuele belegger te berekenen, waardoor het aan jou als belegger is om zelf een digitaal formulier in te vullen. Dit digitale formulier, ‘Opgaaf werkelijk rendement’, komt te zijner tijd beschikbaar op de website van de Belastingdienst.
Vervolgens is het aan jou als belegger om compensatie aan te vragen. Let er wel op dat je zelf moet aantonen dat je hier recht op hebt. Het kan verstandig zijn om bankafschriften en/of financiële overzichten op te zoeken. Deze kunnen je claim ondersteunen.
Wanneer er meer informatie beschikbaar is, laten we dat natuurlijk weten.
Disclaimer
Semmie geeft geen belastingadvies. Heb je specifieke vragen of wil je meer advies inwinnen over belasting en beleggen? Neem dan contact op met de Belastingdienst of je persoonlijke financieel adviseur. Wil je meer weten van Semmie? Neem dan contact met ons op via de chat. We zijn 7 dagen per week van 08.00 tot 22.00 uur bereikbaar.
