Een erfenis, een gouden handdruk, de verkoop van je bedrijf of de overwaarde bij de verkoop van je huis: het kan zijn dat je spontaan de beschikking krijgt over een groot bedrag op je rekening. Om ervoor te zorgen dat de inflatie het bedrag niet langzaamaan opeet, en om het geld aan het werk te houden, is het slim om dat te investeren.
Maar wat is daarbij een betere aanpak? Om een (groot) bedrag in één keer in te leggen of om het bedrag op te delen en juist periodiek te beleggen. Wij onderzochten beide opties om er zo achter te komen wat het slimst is. Er is echter niet één uniform antwoord.
In het kort:
- Wanneer je een (groot) bedrag beschikbaar hebt, kun je ervoor kiezen om dit in één keer in te leggen of om periodiek te beleggen;
- Beide manieren van inleggen hebben hun voordelen en hun nadelen;
- Over het algemeen levert het bedrag in één keer inleggen het meeste rendement op, terwijl het bedrag periodiek inleggen ervoor zorgt dat het gelopen risico lager is.
Stel, je hebt een groot geldbedrag tot je beschikking en je wilt het gaan beleggen, dan heb je meerdere mogelijkheden om dit te doen. Een bedrag in één keer inleggen noemen we lumpsum. Lumpsum beleggen betekent dat je het volledige bedrag dat je tot je beschikking hebt in één keer investeert.
Als je €250.000 beschikbaar hebt en je ervoor kiest om dit lumpsum te beleggen, dan maak je dit bedrag in één keer over naar je beleggersrekening. Het gehele bedrag wordt dan ook meteen belegd. Het voordeel hiervan is dat wanneer de markt in een stijgende lijn zit, je meteen over je hele bedrag een positief rendement ziet. Een positief rendement van 5% laat de inleg bijvoorbeeld stijgen naar €262.500. Het nadeel is dat wanneer de koersen dalen, het totaalrendement meteen negatief is. Een koersdaling van 5% zorgt daarbij voor een waardevermindering van de inleg van €12.500.
Je kunt er ook voor kiezen om periodiek een bedrag in te leggen. In plaats van de fictieve €250.000 in één keer te beleggen, beleg je bijvoorbeeld de eerste keer €125.000 en de volgende 5 maanden elke maand €25.000 euro. Dan kom je ook op €250.000 uit. Het voordeel daarvan is dat je minder afhankelijk bent van koersschommelingen. Je koopt beleggingen soms wat duurder en soms wat goedkoper in.
Zo wordt er gezorgd voor een mooi gespreide gemiddelde aankoopprijs. En daardoor ben je ineens veel minder afhankelijk van de koersschommelingen op de beurs. Een plotselinge koersdaling van 5% heeft een veel kleinere invloed op je totaalrendement. Maar het is ook zo dat een koersstijging van 5% ook minder invloed heeft op het totaalrendement.
Hoe lumpsum en periodiek beleggen werken:
Lumpsum beleggen | Periodiek beleggen | |
---|---|---|
Maand 1: | €250.000 | €125.000 |
Maand 2: | – | €25.000 |
Maand 3: | – | €25.000 |
Maand 4: | – | €25.000 |
Maand 5: | – | €25.000 |
Maand 6: | – | €25.000 |
Totale inleg: | €250.000 | €250.000 |
Wat zegt de geschiedenis over lumpsum en periodiek beleggen?
Er is veel onderzoek gedaan naar wat nu rendabeler is, alles in één keer inleggen of periodiek beleggen. Een onderzoek dat veel wordt aangehaald is dat van fondsbeheerder Vanguard. Uit het onderzoek, dat gegevens gebruikt uit de periode tussen 1926 en 2011, blijkt dat lumpsum beleggen rendabeler zou zijn dan wanneer je ervoor kiest om je bedrag periodiek in te leggen.
Een tweede onderzoek, van Ofdollarsanddata, heeft gekeken naar investeringen in de Amerikaanse S&P 500 index over een periode vanaf 1960, en daar zien we eenzelfde conclusie.

In bovenstaande grafiek uit het onderzoek zie je dat lumpsum beleggen rendabeler is dan periodiek beleggen, maar ook een stuk risicovoller. De pieken zijn hoger en de dalen zijn ook dieper. Dat heeft dan weer te maken met de volatiliteit. Volatiliteit geeft aan hoeveel een koers beweegt. Een lage volatiliteit betekent dat de prijs redelijk stabiel is, terwijl een hoge volatiliteit aangeeft dat er veel verschil zit in de prijs.
En dat is ook logisch, want lumpsum beleggen hangt veel meer samen met het moment dat je een bedrag inlegt dan wanneer je periodiek belegt. Laten we dat verduidelijken met een grafiek van de AEX:
De grafiek hierboven is er een van onze bekendste index, de AEX. Je ziet het koersverloop van 2020. De AEX begon het jaar net boven de 600 punten en eindigde daar ook. Als je alleen daarnaar kijkt, dan zou je kunnen denken dat het een rustig jaar was, waarin er niet zoveel is gebeurd. Maar dat is natuurlijk niet zo. 2020 was een jaar vol diepe dalen, maar ook een van wederopstanding.
Zou je het fictieve bedrag van €250.000 op 1 januari investeren en op de laatste dag weer kijken, dan zal je een bescheiden rendement hebben gemaakt. ‘Prima’, denk je dan. Maar wat als je tussendoor in maart hebt gekeken, omdat je hoort dat er een crash was op de beurs? Je ziet dat je inleg dan zo’n 30% minder waard is. Dat is even slikken. Laat je je door je emoties leiden en verkoop je om verdere verliezen te voorkomen of heb je stalen zenuwen? Helaas laten we ons nog te vaak leiden door onze emoties en is het dus aannemelijk dat je (een deel) van je beleggingen verkoopt en je verlies neemt. En daarnaast wellicht ook nooit meer terugkeert naar de beurs.
Had je het bedrag van €250.000 ingelegd halverwege maart, dan was dat bedrag aan het einde van het jaar gegroeid naar €373.000. Dan loont het natuurlijk wel om alles in één keer in te leggen. Alleen is het onmogelijk om de beurs te timen, omdat je niet weet wat je te wachten staat en wat er gaat gebeuren.
Lumpsum beleggen of periodiek inleggen, wat vinden wij bij Semmie?
Kijkend naar de statistische data, dan zou je geneigd zijn om lumpsum beleggen te kiezen als beste strategie. Alleen is het niet enkel het rendement wat telt. Wat we namelijk weten is dat periodiek beleggen het risico dat je loopt bij beleggen verminderd.
Door elke maand aankopen te doen, betaal je uiteindelijk een gemiddelde prijs over die periode. Dat wil niet zeggen dat dat de beste prijs is, of de laagste. Maar het sluit wel het risico uit dat je toevallig net op het hoogste punt van het jaar je beleggingen aankoopt. Daarnaast sluit je ook de geluksfactor uit: het kan natuurlijk zijn dat je net op het laagste punt je beleggingen zou aankopen en dat je daardoor een extra mooi rendement misloopt. Maar door die extremen te elimineren, ontstaat er een mooie gemiddelde prijs.
Wat wij dan ook slim vinden? Om het beste van beide werelden te combineren: een mooie initiële storting doen om deze vervolgens aan te blijven vullen met een periodieke inleg. Zo blijf je naar een mooi rendement streven waarbij je door de tijd heen de geluksfactor steeds meer gaat uitsluiten.