In je eentje de beurs beïnvloeden? Het kan!

De beurs, ooit een plek waar handelaren schreeuwden om hun effecten te kopen en verkopen, is inmiddels volledig digitaal. Toch is het aantal beleggers hoger dan ooit. Als individuele belegger lijkt jouw invloed klein in het enorme netwerk van beleggen en beurskoersen. Maar toch is het mogelijk om enige invloed uit te oefenen op de koers.

Walvissen op de beursvloer

Vraag jezelf eens af hoe jij als individuele belegger invloed kan hebben op de beurs. De eerste en misschien wel de meest voor de hand liggende manier is om geld en/of invloed te hebben. En dan heel veel daarvan. Met je reguliere maandloon ga je geen potten breken. Maar er zijn spelers die zoveel geld en macht hebben dat ze de prijs van een effect (bijvoorbeeld een aandeel) of een cryptocurrency (zoals Bitcoin) rechtstreeks kunnen beïnvloeden. Deze grote spelers worden op de beurs whales (walvissen) genoemd.

Een whale gaat als volgt te werk: ze betreden de markt, kopen een meerderheid van de beschikbare posities of orders op om het aanbod te beperken. Zo drijven ze de prijs op. Andere beleggers merken de prijsstijging op en springen aan boord. Zodra de prijs de richtprijs van de whale heeft bereikt, zullen ze proberen hun positie te sluiten, en zodoende te cashen.

Wat overblijft is een markt waarin na een paar minuten of uren het aantal nieuwe beleggers vertraagt. De stijging neemt af en er wordt een plateau in de prijs gecreëerd. Vervolgens verliezen beleggers die aanvankelijk met de whale mee zijn gegaan het vertrouwen en beginnen hun positie in te trekken uit angst dat de prijs zal crashen, die uiteindelijk zelf de crash veroorzaken.

Doen het proces van de snelle stijging, het plateau en de snelle daling je ergens aandenken? Precies! Zo ziet een walvis er ook uit als hij uit het water springt.

Het aandeel Tesla of het aandeel Shell zal niet zo snel beïnvloed kunnen worden op deze manier. Het zijn vaak de kleinere aandelen (pennystocks) die hieronder leiden. Maar ook cryptocurrency, zoals de Bitcoin, krijgen hier mee te maken.

De bitcoinkoers laten crashen met één verkooporder

Zo is er bijvoorbeeld het verhaal van ‘BearWhale’. Deze bijnaam werd gegeven aan een persoon die op 6 oktober 2014 besloot een verkooporder in te leggen voor 30.000 Bitcoins voor een prijs van $300 per stuk. Deze verkooporder bracht een golf in de markt voort waardoor de Bitcoin prijs een flinke daling doormaakte:

Koersontwikkeling Bitcoin:

Bron: Bitcoincharts.

Benieuwd wat de motivatie was voor deze verkoopgolf? Op Reddit heeft BearWhale opgehelderd wat de motivatie was voor zijn gedrag. Zijn intentie was niet om de prijs te laten doen dalen om uiteindelijk meer te kopen voor een lager bedrag, maar zijn intentie was meer ideologisch: te weinig vertrouwen in de toekomst (aangewakkerd door sociale media) deed hem doen besluiten om alles te verkopen. Uiteindelijk verkocht BearWhale ongeveer 26.000 Bitcoins voor $300 per stuk en dat leverde toch mooi $7,8 miljoen op. Maar BearWhale zal zich toch wel achter z’n oren krabben als hij de huidige koers van de Bitcoin ziet: $46.500. Zijn 30.000 Bitcoins zouden vandaag de dag ongeveer $1.3 miljard waard zijn…

De markt laten crashen vanuit je slaapkamer

Om de markt te beïnvloeden hoef je niet altijd veel geld en/of macht te hebben. Een goed stel hersenen helpt ook mee. En dit had de Brit Navinder Sarao. Hij werd ervan verdacht dat hij de markt liet crashen vanuit z’n slaapkamer in het huis van z’n ouders.

Sarao werd gezien als aanstichter van een flash crash: een crash op de financiële markten die niet langer dan een uur duurde maar wel flinke gevolgen had. $1.000 miljard aan beurswaarde verdampte in dat uur. Hoe deed hij dat? Met een speciaal daarvoor gebouwd algoritme. Hij wilde andere spelers in de markt doen laten geloven dat de markt ging dalen. Dat deed hij door enkele zeer grote (anonieme) verkooporders in te leggen.

Die orders waren zichtbaar in de markt, en dus voor andere spelers. Zodoende creëerde hij een neerwaartse druk op de markt en dus een dalende prijs. Dankzij de dalende prijs was Sarao in staat om goedkoop in te kopen.

Net voordat zijn verkooporders aan de beurt waren om uitgevoerd te worden trok het algoritme dat hij had gebouwd de verkooporders in, waardoor de koers weer kon stijgen. En van die stijging profiteerde Sarao weer.

Kwam hij er mee weg? Dat niet, want hij werd opgepakt. Omdat hij meewerkte met de autoriteiten in het opsporen van marktfraudeurs moest Sarao uiteindelijk slechts één jaar in thuisdetentie en een flink bedrag dat hij had verdiend met z’n frauduleuze praktijken terugbetalen.

Maar aanstichter van de flash crash bleek Sarao niet te zijn. Want op het moment dat die plaatsvond was Sarao niet achter zijn computer te vinden. Na jarenlang onderzoek is het nog steeds niet duidelijk wie of wat de aanstichter dan wel was van de flash crash. Maar dat er in korte tijd door invloed van iemand gigantisch veel geld verdampte staat wel vast.

“Tesla stock is too high imo”

Stel je bent CEO van een miljardenbedrijf en gebruikt Twitter om je gedachten te uiten. Als je als Elon Musk zijnde dan besluit te tweeten dat het aandeel van het bedrijf dat je runt te hoog is, dan weet je dat er consequenties volgen. En dat gebeurde ook. Met zijn tweet “Tesla stock is too high imo (in my opinion)” werd in een klap $16 miljard aan beurswaarde van het aandeel Tesla weggevaagd. De koers daalde namelijk met 11%!

De tweet bracht Musk in problemen, niet alleen bij zijn vriendin (die behoorlijk pissig was), maar ook bij de Amerikaanse beurswaakhond: de SEC. Deze toezichthouder - te vergelijken met de Nederlandse AFM - had Musk al eerder op de vingers getikt voor zijn gedrag waarbij hij een boete opgelegd kreeg van $20 miljoen.

Als uitkomst van het eerdere conflict tussen Musk en de SEC werd ook besloten dat Musk niet meer over koersgevoelige onderwerpen rondom Tesla mocht twitteren en al zijn tweets zou laten checken door een jurist. Dat was in dit geval echter niet gebeurd. Vooralsnog lijkt het voor Musk met een sisser af te lopen, maar zijn tweet zorgde wel voor een flinke daling in de koers van het aandeel Tesla.

En hoe reageerden de aandeelhouders dan? Natuurlijk not amused. Maar de daling was gelukkig van korte duur. Binnen no-time was het aandeel Tesla weer terug op zijn oude niveau en momenteel koerst het aandeel op recordhoogtes.

Alle beetjes helpen

Als individuele belegger met zonder bakken met geld, veel invloed of zonder een uitmuntend stel hersenen is de kans niet groot dat je individueel de beurs kan beïnvloeden. Het blijft dus bij het (periodiek) overboeken van je geld naar je beleggingsrekening, om op die manier bij te dragen aan het koersgedrag.

Misschien zorg je op die manier niet op gigantische koersschommelingen maar je weet in ieder geval dat je een stuk rustiger slaapt. Iets wat de personen uit bovenstaande voorbeelden, ieder om hun eigen redenen, waarschijnlijk niet altijd doen.