Stel, je hebt €50.000 op de bank staan. Een heel mooi bedrag, waar je hard voor hebt gewerkt. Maar is die €50.000 over pakweg 10 jaar nog hetzelfde waard? Zeker niet, als je kijkt naar de inflatie.
Deze zogeheten geldontwaarding zorgt ervoor dat het door jouw opgebouwde bedrag over 10 jaar veel minder waard is dan dat het nu is. Op een (te snel) oplopende inflatie zitten beleggers daarbij niet te wachten. Zo kan de koopkracht dalen, kunnen centrale banken hun rentes gaan verhogen, brengt het onzekerheid op de financiële markten met zich mee, en kunnen beleggingen minder interessant worden om in te investeren. Hoog tijd dus om te kijken hoe je hier het beste mee om kunt gaan.
In het kort:
- Inflatie is het duurder worden van producten of diensten. Daardoor krijg je in een bepaalde periode minder voor hetzelfde geld in vergelijking met een periode ervoor (bijvoorbeeld een maand of een jaar);
- Inflatie is een belangrijk gespreksonderwerp in de financiële wereld. Centrale banken proberen met hun beleid een gemiddelde inflatie van 2% te bewerkstelligen. Hun beleid heeft daarbij ook meteen invloed op de ontwikkeling van de financiële markten;
- Een van de manieren waarop centrale banken de inflatie in toom proberen te houden is middels het verhogen of verlagen van de rente. Oplopende rentes zorgen er daarbij echter voor dat aandelen minder aantrekkelijk worden..
Inflatie vermindert de waarde van je geld
Producten en diensten zijn in Nederland volgens het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) in 2022 10% en in 2023 weer 3,8% duurder geworden. Dat zijn flinke percentages, zeker als het streven is naar een inflatiegemiddelde van 2% per jaar. Een eenvoudig rekensommetje leert daarbij dat wat je in 2021 voor €10.000 kon kopen, tegenwoordig €11.418 kost.
Je kunt het ook de andere kant op uitrekenen. Als je die €10.000 drie jaar lang onder je matras bewaart, wordt dit bedrag minder waard: in 2022 10% en in 2023 weer 3,8%. Op deze manier is je geld in drie jaar tijd nog maar opeens €8.748 waard. Ondanks dat je die €10.000 onder je matras hebt liggen kun je voor hetzelfde geld minder kopen. Op deze manier 'eet' inflatie elk jaar weer een deel van je vermogen op.
Inflatie: een heet hangijzer in de financiële wereld
Inflatie is met regelmaat een belangrijk gespreksonderwerp in de financiële wereld, met name vanwege het beleid van centrale banken om 'de geldpers aan te zetten' en om hun rentetarieven te verhogen. Wanneer centrale banken geld in de economie injecteren, door middel van maatregelen zoals kwantitatieve versoepeling of het verlagen van de rente, kan dit de groei van de geldhoeveelheid stimuleren.
Als reactie hierop kunnen prijzen van goederen en diensten stijgen, wat leidt tot een stijgende inflatie. Het verhogen van de rentetarieven door centrale banken is daarbij juist een veelgebruikt instrument om de inflatie onder controle te houden. Door de rente te verhogen, wordt het duurder om geld te lenen, wat de consumptie kan afremmen en de inflatie kan temperen. Deze dynamiek tussen het beleid van centrale banken en de impact op inflatie maakt inflatie een voortdurend gespreksonderwerp onder financiële professionals en beleidsmakers.
Ontwikkeling inflatie eurozone laatste 1997-2023 jaar:
Link tussen inflatie en rente
Want hoe staat het met de relatie tussen inflatie en rente? Centrale banken hebben bepaalde doelstellingen op het gebied van inflatie. Deze streven, zoals we eerder al stelden, naar een inflatieniveau van rond de 2%. Dit is een van hun hoofdzaken en wordt ook wel ‘prijsstabiliteit’ genoemd. Als de inflatie boven dit niveau uitkomt, zoals die eerder genoemde 10% of 3,8%, heeft de centrale bank de mogelijkheid om maatregelen te nemen.
Een mogelijkheid is bijvoorbeeld de verhoging van de rente. Zo’n verhoging maakt het duurder om geld te lenen. Consumenten en bedrijven geven hierdoor waarschijnlijk minder geld uit. En dat zet een rem op de economie, waardoor prijzen minder snel zullen stijgen. Zo blijft dankzij het beleid van de centrale banken de inflatie in toom.
Lees ook: Welke invloed heeft de (stijgende) rente op financiële markten?
Gevolgen van een stijgende rente
Wanneer centrale banken de rente verhogen, kan dit leiden tot een kettingreactie binnen de economie. De directe impact is dat lenen bij centrale banken duurder wordt voor commerciële banken. Die verhogen op hun beurt de kosten voor consumenten om geld te lenen, zoals bij de variabele hypotheekrentes en de rente op rood staan het geval is. Hierdoor neemt de koopkracht van consumenten af, wat leidt tot lagere uitgaven en winsten voor bedrijven.
Bedrijven worden niet alleen indirect beïnvloed door verminderde consumentenbestedingen, maar ook direct omdat zij zelf geld lenen van banken. Als de rente stijgt, kan het lenen voor bedrijven duurder worden en hun winsten verminderen. Dit kan leiden tot vertraagde groei, bevroren investeringen of zelfs bezuinigingen. Bovendien leidt een hogere rente tot hogere financieringskosten, wat de aandelenkoers van beursgenoteerde bedrijven meestal negatief beïnvloedt.
Ook obligaties proeven de gevolgen van een stijgend rente. Elke obligatie heeft namelijk een specifieke looptijd, die aangeeft hoelang het duurt voordat de lening wordt terugbetaald. Deze looptijd varieert van kort tot lang, van dagen tot zelfs decennia. Over het algemeen geldt dat bij langere looptijden het uitgevende bedrijf of land meer rente betaalt. Dit komt doordat er meer onzekerheid bestaat over de terugbetaling naarmate de aflossingsdatum verder in de toekomst ligt. Stel dat je een obligatie koopt van €1.000 met een looptijd van 5 jaar en een couponrente van 5%. Jaarlijks ontvang je dan €50 aan rente. Maar wat als de centrale bank de rente verhoogt naar 10% om de economie af te koelen? Dit heeft gevolgen voor zowel jouw bestaande obligatie als voor nieuwe obligaties die worden uitgegeven. De koers van jouw obligatie zal aanzienlijk dalen omdat nieuwe obligaties tweemaal zoveel couponrente zullen bieden. Nieuwe beleggers hoeven namelijk slechts €500 te betalen om dezelfde €50 rente per jaar te ontvangen. Hierdoor wordt een obligatie met een couponrente van 5% die €500 waard is, even aantrekkelijk als een obligatie van €1.000 met een rente van 10%.
Hoe kan je jezelf beschermen tegen de oplopende inflatie?
Wat kun je doen om je geld tegen inflatie te beschermen? Dat is een goede vraag. Waar veel mensen voor hebben gekozen is om hun geld te gaan beleggen. Historisch gezien heeft dat gemiddeld per jaar zo’n 5 á 7% rendement opgeleverd. Dat is ruim boven het lange termijn gemiddelde inflatieniveau. Daarnaast is het niet aan te raden om te veel risico te nemen om te hopen op een zo hoog mogelijk rendement. Spreid je beleggingen, zoals we dat bij Semmie ook doen, en neem genoegen met een marktconform rendement. Dan heb je de grootste kans om een mooi vermogen op te bouwen terwijl je voorkomt dat de inflatie een hap uit je bezit neemt.
Thomas verdiept zich graag in ingewikkelde beleggingsmaterie. Door zijn creativiteit kan hij een verhaal altijd op de Semmie-manier overbrengen op de lezer: helder, toegankelijk en to-the-point.
