Je hoort het overal als je meer wilt weten over beleggen voor je pensioen: “Om te profiteren van belastingvoordelen, kun je gebruikmaken van je beschikbare jaarruimte”. Maar wat is die jaarruimte precies, waarom is het zo belangrijk en hoe bereken je hoeveel jaarruimte jij hebt? Wij hebben de antwoorden.
In het kort
- De jaarruimte is het bedrag dat je van de overheid maximaal mag storten op een pensioenrekening, om op een belastingvriendelijke manier een extra pensioenpot op te bouwen voor later.
- Jouw jaarruimte bereken je eenvoudig via een online tool, bijvoorbeeld bij Semmie. Is er sprake van jaarruimte? Dan kan dit een teken zijn dat je momenteel te weinig pensioen opbouwt.
- Je kunt de jaarruimte op verschillende manieren benutten en zo de kans verkleinen dat je later te maken krijgt met een terugval in inkomen.
Een kleine opfrisser over het pensioen in Nederland
Om te kunnen begrijpen wat het begrip jaarruimte inhoudt, is het belangrijk om eerst te kijken naar hoe het pensioen in Nederland geregeld is. Ons pensioen bestaat uit drie pijlers. Zodra je de AOW-leeftijd bereikt hebt, ontvang je een maandelijks inkomen uit een combinatie van deze pijlers ter vervanging van je salaris.
- De Algemene Ouderdomswet (beter bekend als AOW): wanneer je de AOW-leeftijd bereikt, ontvang je een uitkering vanuit de overheid. In 2025 is deze bijvoorbeeld voor gehuwden en samenwonenden vastgesteld op €1.081,50 bruto per maand. Het is een basisinkomen om van te kunnen rondkomen.
- Aanvullende pensioenopbouw via de werkgever: de AOW-uitkering wordt (eventueel) aangevuld met het pensioen dat je in je werkende leven bij werkgevers hebt opgebouwd. Wanneer een werkgever een pensioenregeling heeft, neem je hier automatisch deel aan als je in dienst treedt.
- Persoonlijke aanvullende pensioenvoorzieningen: ten slotte kun je er zelf voor kiezen om een extra pensioenpotje op te bouwen, waaruit je ook uitkeringen ontvangt wanneer je stopt met werken. Het opbouwen hiervan kan op een belastingvriendelijke manier, omdat de overheid eigen pensioenopbouw wil promoten.
Een extra pensioenpotje opbouwen in de derde pijler is echter alleen mogelijk wanneer je momenteel in de tweede pijler niet voldoende pensioen opbouwt. Maar hoe kun je nu weten of je later, wellicht zelfs over dertig jaar, voldoende pensioen zal ontvangen? Dat is waar de ‘jaarruimte’ om de hoek komt kijken.
Wat is jaarruimte?
Jaarruimte, ook wel fiscale ruimte of vrije ruimte voor het pensioen genoemd, is het bedrag dat je van de overheid mag gebruiken om in dat jaar op een belastingvriendelijke manier extra pensioen op te bouwen.
Deze jaarruimte ontstaat wanneer je geen of te weinig pensioen opbouwt in de tweede pijler om hier later comfortabel van te kunnen genieten. Bijvoorbeeld omdat je ondernemer bent of bij een werkgever zonder pensioenregeling werkt. Het is ook heel goed mogelijk dat je jaarruimte hebt wanneer je wel pensioen opbouwt in loondienst. Sterker nog, dit is bij een groot deel van de werknemers het geval. Vaak wordt met de bijdrage van een werkgever en een eventuele eigen bijdrage, niet het maximale bedrag dat je mag opbouwen bereikt.
Waarom zou je jaarruimte benutten?
Als je jaarruimte hebt, kan dit een indicatie zijn dat je momenteel te weinig pensioen opbouwt in vergelijking tot je inkomen. Wanneer dit jaar op jaar gebeurt, bestaat de kans dat je een pensioentekort hebt wanneer je stopt met werken. Dit houdt in dat je er na je pensionering een terugval in inkomen is.
Dit hoeft geen probleem te zijn wanneer je later voldoende spaargeld en beleggingen tot je beschikking hebt om dit gat op te vullen. Het is echter vervelend als je niet je levensstandaard kunt behouden en/of na al die jaren van hard werken niet de financiële ruimte hebt om de dingen te doen die je van plan was om te gaan doen en te genieten van je pensioen.
Er is echter ook sprake van belastingvoordeel wanneer je binnen de jaarruimte extra pensioen opbouwt, wat het extra interessant maakt om (een deel van) de jaarruimte te benutten.
Jaarruimte flink verruimd bij nieuwe pensioenwet
In 2023 is de Wet Toekomst Pensioenen ingegaan. Deze nieuwe pensioenwet heeft zelf (aanvullend) pensioen opbouwen nog aantrekkelijker gemaakt, omdat de jaarruimte onder andere flink is verruimd. Je kunt hierdoor meer storten op de rekening op een belastingvriendelijke manier. Goed om te weten is dat je niet de gehele jaarruimte hoeft te benutten. Maar hoe meer jaarruimte je benut, hoe meer belastingvoordeel je uiteraard hebt, terwijl je tegelijkertijd toewerkt naar een comfortabel pensioen.
Belastingvoordeel bij extra pensioen opbouwen
Op een belastingvriendelijke manier extra pensioen opbouwen, doe je op een rekening die hier speciaal voor bedoeld is. Het geld dat je hier op stort, mag je niet zomaar opnemen. Het staat vast totdat je stopt met werken. In ruil hiervoor krijg je belastingvoordeel. Dit voordeel is tweeledig:
- Het bedrag op de rekening wordt niet opgeteld bij je vermogen in box 3, waardoor je er geen vermogensbelasting over betaalt.
- Ook mag je de stortingen jaarlijks aftrekken van je belastbare inkomen in box 1. In de praktijk betekent dit dat je een gedeelte van je inleg (dit kan oplopen tot 49,5%) terugkrijgt van de Belastingdienst. Je ontvangt dit na het indienen van je belastingaangifte, of het wordt in mindering gebracht op de belasting die je schuldig bent aan de Belastingdienst.
Als je met pensioen gaat, koop je van het bedrag dat je hebt opgebouwd periodieke uitkeringen aan. Pas op dit moment ga je inkomstenbelasting betalen. Over het algemeen is er na je AOW-leeftijd sprake van een lager belastingtarief, waardoor extra pensioen opbouwen niet alleen belastinguitstel, maar ook belastingvoordeel betekent.
Goed om te weten: je mag tot 5 jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd inleggen voor extra lijfrente, indien je dit wenst. Tot 2023 lag die grens bij de AOW-leeftijd.
Wat is de maximale jaarruimte in 2025?
Er is dus alleen sprake van belastingvoordeel wanneer je binnen je jaarruimte inlegt. Maar hoe hoog is het maximale bedrag dat je jaarlijks kunt inleggen?
De maximale jaarruimte is in 2025 vastgesteld op €35.798. Dit zal echter niet de hoogte zijn van jouw maximale jaarruimte. Dat is namelijk persoonlijk. Het bedrag wordt gebaseerd op je inkomen en op het pensioen dat je eventueel bij een werkgever al opbouwt.
Jouw jaarruimte berekenen
Het bedrag dat jij dit jaar mag storten, wordt bepaald door jouw pensioentekort van vorig jaar. Om jouw jaarruimte te berekenen, heb je daarom de volgende gegevens van vorig jaar nodig (bijvoorbeeld: de gegevens van 2024 in 2025):
- Je totale bruto jaarinkomen uit werk en uitkeringen, te vinden op de jaaropgave die je van je werkgever ontvangt of in je jaarcijfers als ondernemer.
- Je factor A, het bedrag aan pensioen dat je hebt opgebouwd bij een werkgever. Dit is te vinden op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) dat je ieder jaar van je pensioenuitvoerder ontvangt en is te bekijken wanneer je inlogt op hun website.
Deze gegevens vul je in via een handige online calculator, zoals deze van Semmie. Met onze tool zie je vervolgens ook meteen wat beleggen voor je pensioen je kan opleveren.
Hoe wordt de jaarruimte berekend?
De jaarruimte is een percentage van het bruto-inkomen dat je vorig jaar hebt verdiend, min de AOW-franchise. De AOW-franchise is het deel van je inkomen waarover geen pensioenopbouw nodig is, omdat je in Nederland de AOW-uitkering ontvangt. In 2025 is deze vastgesteld op €18.475. Wettelijk gezien mag je geen pensioen opbouwen over de AOW-franchise.
Bij een bruto-jaarinkomen van €61.100 ziet dat er zo uit:
Trek je deze AOW-franchise van je bruto-inkomen af, dan kom je uit op jouw pensioengrondslag. Iedere Nederlander mag jaarlijks 30% van zijn pensioengrondslag inleggen om pensioen op te bouwen. Of dit nu via de pensioenregeling van een werkgever, zelf of een combinatie daarvan is.
Jaarruimte benutten: de mogelijkheden
Zelf extra pensioen opbouwen wordt officieel lijfrente genoemd. De term lijfrente komt van de woorden “lijf” (lichaam) en “rente” (regelmatige uitkering). Oorspronkelijk betekende dit dat iemand een periodieke uitkering ontving zolang hij of zij in leven was. Inmiddels wordt het vooral gelinkt aan fiscaal vriendelijk zelf pensioen opbouwen. Er zijn meerdere opties om dit te doen. Je kunt de lijfrente sparen, beleggen of verzekeren. Alle drie de opties hebben hun eigen kenmerken.
Bij Semmie kun je voor later beleggen. Dit is risicovoller dan sparen, maar vergroot ook de kans op een hogere uitkering. Om deze reden kiezen pensioenfondsen van werkgevers ook voor pensioenbeleggen. Daarnaast is beleggen voor je pensioen over het algemeen goedkoper dan een lijfrenteverzekering en gaat in dit geval het gehele vermogen dat op de rekening staat naar je nabestaanden bij overlijden. In ons e-book ‘In actie voor je pensioen’ gaan we dieper in op de verschillende mogelijkheden.
Vergeet de reserveringsruimte niet
Als je jaarruimte hebt, is de kans groot dat hier in de afgelopen jaren ook sprake van was. Gelukkig bestaat er ook reserveringsruimte, nog zo’n begrip dat je wellicht voorbij hebt zien komen. Dit wordt ook wel ‘inhaalruimte’ genoemd en geeft meteen meer duidelijkheid over wat deze reserveringsruimte inhoudt.
De reserveringsruimte is namelijk de ongebruikte jaarruimte van de afgelopen 10 jaar. Deze ruimte mag je alsnog gebruiken en hiervoor gelden dezelfde belastingvoordelen als eerder besproken. In 2025 is het maximale bedrag dat je aan reserveringsruimte mag benutten €42.108, maar let ook hier op dat de inhaalruimte voor iedereen persoonlijk is.
Jouw reserveringsruimte berekenen
Jouw reserveringsruimte bereken je eenvoudig via de website van de Belastingdienst. Deze ruimte benutten stelt je in staat het pensioentekort te verkleinen en met een hogere initiële inleg te starten met beleggen dan alleen met de jaarruimte het geval zou zijn.
Je jaarruimte benutten via Semmie
Geïnteresseerd geworden in het benutten van je jaarruimte? Je hebt tot het eind van het jaar (tot en met 31 december 23:59 uur) de tijd om je jaarruimte en/of reserveringsruimte van 2025 te storten. We raden je aan om niet tot het laatste moment te wachten en nu al te starten met bijvoorbeeld een periodieke inleg.
Bij het openen van een lijfrenterekening stellen we vragen over je financiële situatie en risicobereidheid, zodat je niet meer risico loopt dan je wilt en kunt nemen. Vervolgens stel je eenvoudig een automatische incasso in en/of stort je simpel en snel op je rekening wanneer je wilt. De prestaties van je beleggingen kun je op elk moment inzien via de Semmie App. Hier vind je meer informatie over pensioenbeleggen bij Semmie.
