November was een topmaand voor beleggers

Je zou het alweer bijna vergeten zijn, maar de beursmaand november begon met de presidentverkiezingen in de Verenigde Staten. De aanloop naar de verkiezingen was redelijk turbulent maar de rust is teruggekeerd. En dat deed de beurzen goed. Een einde aan de voortslepende soap en de overwinning van Joe Biden is goed ontvangen door beleggers. Wereldwijd stegen de koersen dan ook nadat bekend werd dat Biden de volgende president zou gaan worden.

Coronavaccins bezorgen beleggers prachtige beursmaand

Maar misschien wel het mooiste nieuws van de maand kwam op een maandag. Want 3 maandagen achter elkaar maakten 3 grote farmaceuten de resultaten van hun coronavaccin bekend. Op 9 november rond het middaguur deelde Pfizer als eerste dat hun vaccin, in de voorlopige onderzoeksresultaten, maar liefst 90% van de infecties voorkomt. Dit resultaat overtrof alle verwachtingen. Wereldwijd schoten de koersen omhoog met een mooie plus aan het eind van de handelsdag. Zo steeg onze nationale index, de AEX, met ruim 3,5%.

Vooral koersen die tijdens de coronapandemie hard waren afgestraft veerden op, denk hierbij aan bedrijven in sectoren als luchtvaart, de financiële sector en vastgoed. Het toch al turbulente aandeel Air France-KLM steeg bijvoorbeeld op één dag met 25%.

Daar stond een winstneming bij bedrijven die het juist goed deden de voorgaande maanden tegenover. Zo daalde de aandelen van een aantal populaire technologiebedrijven.

Vandaag de dag hebben we ook nog positieve resultaten kunnen verwerken van de vaccins van Moderna en Astrazeneca. Beleggers lijken de zon weer te zien schijnen en indices in de Verenigde Staten staan op hun hoogste niveau ooit. In de rest van de wereld loopt men iets achter, maar het meest belangrijke is, is dat er voor 2020 weer een positief rendement op de borden staat. Onze AEX staat ook in de plus: we begonnen het jaar op 604,58 punten en op het moment van schrijven staan we daar iets boven. En dit terwijl we elke dag nog volop met het coronavirus te maken hebben.

Ook hier zie je weer terug dat beleggers vooral naar de toekomst kijken. Met een gevaccineerde bevolking kunnen beperkingen worden opgeheven en gaan we weer door op het tempo van voor corona. Als we ons nog kunnen herinneren hoe dat was…

Om de economie tussentijds draaiende te houden maken veel regeringen nog steeds gebruik van een uitgebreid steunpakket. Omdat de coronacrisis een gezondheidscrisis is en niet is ontstaan vanuit een financiële oorzaak, zie je dat er een redelijk snel herstel mogelijk is. Dit verklaart ook voor een deel het V-vormig herstel van koersen: de koersen dalen dan hard, maar veren net zo snel weer op.

Zijn er nog onzekerheden? Ja natuurlijk. Want de onderzoeken van Pfizer, Moderna en Astrazeneca lopen nog. En de data is nog niet volledig. Zeker op de data van Astrazeneca is het een en ander op aan te merken: mogelijk zijn er namelijk fouten gemaakt bij de toediening van het vaccin. Daarnaast is er nog de productie en verspreiding van de vaccins, dat is niet in alle gevallen even makkelijk te regelen. En vergeet ook niet dat er een goedkeuring nodig is. Waar dat normaal gesproken maanden tot jaren kan duren wordt nu een eindoordeel nog dit jaar verwacht. Maar al met al ziet de toekomst er een stuk beter uit dan begin deze maand.

Een nieuw handelsakkoord: uniek in deze tijd

Op 15 november 2020 hebben 15 landen in en rond Azië hun handtekening gezet onder één van de grootste handelsverdragen ooit: het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP). Australië, Brunei, Cambodja, China, de Filipijnen, Indonesië, Japan, Laos, Maleisië, Myanmar, Nieuw-Zeeland, Singapore, Thailand, Vietnam en Zuid-Korea hebben na jaren van onderhandelen een overkomst kunnen sluiten in een nieuw verdrag.

Een verdrag dat impact heeft op bijna een derde van de wereldbevolking. En toch was het bij ons geen groot nieuws. Dankzij al het nieuws over corona, vaccins en de Amerikaanse presidentsverkiezingen sneeuwde het verdrag onder.

Maar de afspraak is een bijzondere gebeurtenis. Vooral vanwege de huidige de-globalisering, voornamelijk geïnitieerd door westerse landen, is een handelsovereenkomst een positief geluid voor hen die vrije handel toejuichen.

Het RCEP zal naar verwachting binnen 20 jaar een reeks aan onderlinge importheffingen verminderen tot afschaffen. Het doel is om investeringen te stimuleren en om het transport van goederen door de regio te versoepelen. Het verdrag bevat ook bepalingen over intellectuele eigendom, telecommunicatie, financiële diensten, e-commerce en professionele diensten.

Dit verdrag is ook een statement wat men laat zien aan de buitenwereld. Terwijl grootmachten als de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk moeite hebben met het komen tot handelsverdragen bewijzen deze landen dat het wel kan. Dit verdrag kan dan ook worden gezien als een eerste stap voor een succesvolle handelsregio. Denk hierbij aan een vrijhandelsregio als de Europese Unie. Alhoewel de implementatie nog even op zich laat wachten, zal dit een steun in de rug zijn voor de toch al relatief snelgroeiende economieën in het Verre Oosten. En wie is hier de grote winnaar? China, die met dit verdrag haar macht uit kan breiden.

Een smet op het verdrag is wel dat grootmacht India, na lang onderhandelen, definitief niet meedoet. Het snelgroeiende land was een zwaargewicht geweest binnen de handelszone. India was bang dat het land te zwak is om de economische concurrentie in een vrijhandelsomgeving aan te kunnen, en daardoor zou worden overspoeld met goedkope producten uit het buitenland. Om de lokale producenten te verdedigen is ervoor gekozen om niet mee te doen.

In China draait alles straks om onafhankelijkheid

We blijven in Azië. Elke 5 jaar presenteert China een plan voor de aankomende 5 jaar met bijbehorende doelstelling: het Vijfjarenplan. Dit plan is vooral gericht op het bewerkstelligen van economische groei. Iets waar China normaal gesproken geen problemen mee heeft. Zo groeide het land in 2007 op economisch gebied met ruim 14%.

Maar inmiddels is het land, voornamelijk door corona, onder die groeidoelstellingen beland. Een tijdelijke terugval, want voor de aankomende jaren is de verwachting dat het land de doelen weer kan waarmaken. China’s Vijfjarenplan is interessant vanwege de huidige transformatie die China doormaakt. Inmiddels is China uitgegroeid van productiehal van de wereld naar een land met een snelgroeiende middenklasse die op zoek is naar meer hoogwaardige arbeid. Dit is dan ook terug te zien in het plan. In de kern draait het namelijk om onafhankelijkheid. En dit is niet zo vreemd. China heeft te maken gehad met (handels)beperkingen die opgelegd zijn vanuit het buitenland. Bedrijven die gevestigd zijn in de Verenigde Staten mochten bijvoorbeeld geen chips meer leveren aan Chinese partijen.

En juist de chipmarkt is een markt die inmiddels zo ver doorontwikkeld is dat slechts een aantal spelers de beste technologie in handen hebben. Hiermee is een land dus al snel afhankelijk van het buitenland. Alleen wil China qua productie niet afhankelijk zijn van het buitenland. Op die manier is men minder hard te raken op het gebied van handelsbeperkingen. Iets waar de handelsoorlog met de Verenigde Staten natuurlijk voor heeft gezorgd.

Toch is de handelsoorlog een katalysator geweest voor de omslag in het beleid van het land. De economische groei die China de laatste jaren heeft laten zien komt ook met een ontwikkeling op voorzieningen, infrastructuur, arbeidsmarkt etc., resulterend in hogere levensstandaarden voor de bevolking. Dit heeft zijn weerslag op de economie. Mensen willen niet van een kantoorbaan terug de fabriek in waar omstandigheden een stuk slechter zijn. Doordat er een middenklasse is ontstaan verandert het land. China heeft nu ook een binnenlandse economie waar het land rekening mee moet houden. De omslag op het beleidsniveau was dus een kwestie van tijd. De onafhankelijkheid gaat daarbij wel hand in hand met het volwassen worden van het land.

Een bijkomende uitdaging die druk achter deze beslissing zette is de afzwakking van de groei binnen het aantal mensen dat werkt. Bevolkingsgroei is altijd prettig voor economische groei en voornamelijk prettig bij een productie-economie waar veel goedkope handarbeid het verschil maakt. De vertraging van deze groei vraagt dus ook een omslag naar meer hoogwaardige banen met meer toegevoegde waarde (per persoon).

Het realiseren van dit beleid betekent ook dat het niet zo nauw nemen met patenten sterker zal worden aangepakt. Immers, zelf is China ook op een dermate hoog niveau dat het zelf gebaat is bij ontwikkeling op dat gebied. Ook is dit noodzakelijk om talent binnen China te houden.

De opkomst van China is ook terug te zien in de geldstromen van buitenaf. De investeringen vanuit het buitenland laten een flinke toename zien. Dit laat zien dat investeerders vertrouwen hebben in de groei en veiligheid van hun investeringen voor de aankomende tijd.

Tot slot is China ook nog bezig om met de eigen munt, de yuan, stappen te maken. De dollar is op dit moment nog duidelijk de wereldmunt. Als we alleen kijken naar de lange termijn ontwikkelingen lijkt die positie toch onder druk te komen. De Chinese yuan moet een alternatief worden en om hier kracht achter te zetten is men achter de schermen bezig met een digitale versie van de nationale munt: de China’s Central Bank Digital Currency (CBDC). Het voordeel is dat cryptovaluta, aangevoerd door de ongekend harde stijging van de Bitcoin de afgelopen maand, de wind mee hebben.