Niet zozeer de overwinning van Trump, maar het feit dat deze onomstreden was, stuwde de beurzen afgelopen maand omhoog. Van een spannende strijd was geen sprake, en de Republikeinen kregen zowel het presidentschap, de Senaat als het Huis van Afgevaardigden in handen.
Hoe Trump zijn presidentschap vorm gaat geven en welke invloed dit kan hebben op de financiële markten, wordt steeds duidelijker. Terwijl de Amerikaanse beurzen optimisme uitstralen, hebben de Europese en Chinese beurzen het moeilijk.
De maand november in het kort:
- De onomstreden verkiezingsoverwinning van Trump zorgde voor een opluchting op de financiële markten en stuwde Amerikaanse aandelen omhoog.
- Een dreigende schuldencrisis in de eurozone blijft de gemoederen bezighouden bij de ECB. Stijgende rentes, hoge schulden en begrotingstekorten doen de bezorgdheid toenemen.
- Nieuwe sancties tegen Rusland zorgen voor oplopende gasprijzen en zo ook de economische onzekerheid in Europa. Een milde winter is gewenst.
- Semmie’s portefeuilles stegen afgelopen maand verder. Met nog één maand voor de boeg staan alle portefeuilles én risicoprofielen in 2024 in het groen.
Trump is terug
De verwachtingen waren helder: het zou een spannende strijd worden om wie in het Witte Huis zou belanden. Lange tijd was Democraat Kamala Harris de favoriet, maar van een nek-aan-nekrace was uiteindelijk geen sprake. Trump behaalde een overtuigende overwinning.
Wat lange tijd onwaarschijnlijk leek na zijn verlies bij de vorige verkiezingen, is nu werkelijkheid geworden. Het Amerikaanse volk heeft een duidelijke keuze gemaakt, maar die wordt niet overal met enthousiasme ontvangen. Bondgenoten maken zich zorgen over mogelijke gevolgen, zoals hogere importtarieven, het terugdraaien van klimaatambities en een terughoudende rol op het gebied van wereldwijde veiligheid.
De financiële markten reageerden direct op de verkiezingsuitslag. De duidelijke uitkomst bracht opluchting, omdat beleggers een langere periode van onzekerheid hadden gevreesd. Met de ongeregeldheden van vier jaar geleden nog in gedachten, voelde een snelle en onbetwiste uitslag als een opluchting.
Amerikaanse aandelen lieten al snel een stijging zien, vooral omdat Trump naar verwachting opnieuw zal inzetten op minder regelgeving en belastingverlagingen voor bedrijven. Ook cryptovaluta zoals de Bitcoin kenden koersexplosies, Trump had namelijk al eerder laten weten om de VS de ‘cryptohoofdstad’ van de wereld te maken.
Buiten de Verenigde Staten is het beeld minder positief; daar staan beurzen onder druk, vooral vanwege de onzekerheid van zijn internationale beleid. “America First” benadrukt opnieuw de verdeeldheid waarvoor het zorgt binnen de wereldeconomie.
Koersexplosie bitcoin door overwinning Trump
Tijdens zijn eerste termijn liet Trump al zien hoe zijn onverwachte uitspraken en acties de markten beïnvloedden. Ook nu lijken we datzelfde patroon te zien. Recent dreigde hij via Twitter met nieuwe importtarieven, wat meteen zorgde voor korte termijn volatiliteit op de beurzen. Ditmaal heeft hij echter meer macht in handen, dankzij een Republikeins congres dat zijn beleid in grotere mate kan ondersteunen.
In zijn nieuwe termijn omringt Trump zich met opvallende figuren. Zo heeft hij een uitgesproken tegenstander van grote technologiebedrijven aangesteld om toezicht te houden op de telecomsector, met het argument dat techreuzen het Amerikaanse volk censureren. In de energiesector kiest hij voor een voorstander van fossiele brandstoffen die fracking actief wil bevorderen. Het toont een duidelijke lijn in zijn beleidskeuzes, maar ook een herhaling van de controversiële aanpak die we al van hem kennen.
Minder onconventioneel was Trumps keuze voor Minister van Financiën: Scott Bessent. Bessent heeft zijn sporen binnen de financiële wereld ruimschoots verdiend, en heeft in het verleden zowel de Republikeinen als de Democraten gesteund. Financiële markten reageerden dan ook opgelucht op zijn aanstelling, vooral vanwege het feit dat Bessent geen hardliner is, maar juist pragmatisch en voor rede vatbaar is.
De komende jaren beloven echter onvoorspelbaar te worden. Trumps opportunistische stijl van leiding geven betekent dat korte termijn gebeurtenissen grote invloed kunnen hebben op zijn beslissingen. Tegelijkertijd zijn er onvermijdelijke thema’s die zijn aandacht zullen vragen, zoals het conflict in Oekraïne, de spanningen rond Taiwan, de rol van de NAVO, de handelstarieven en de gezondheid van de Amerikaanse economie. Het is duidelijk dat Trump opnieuw zijn stempel zal drukken, en zowel binnenlands als buitenlands beleid stevig zal kleuren.
Trumps opportunistische stijl van leiding geven betekent dat korte termijn gebeurtenissen grote invloed kunnen hebben op zijn beslissingen.
Dollar blijft sterk
Een van de grootste uitdagingen voor Trump is de sterke dollar. Na zijn verkiezingsoverwinning schoot de waarde van de dollar omhoog, een opvallende ontwikkeling gezien Trump zelf geen voorstander is van een ‘dure’ dollar. Een sterke dollar schaadt de concurrentiepositie van Amerikaanse bedrijven in het buitenland, omdat hun producten duurder worden voor buitenlandse kopers. Daarnaast drukt het de winst van multinationals die een groot deel van hun omzet buiten de VS behalen. Dit kan banen kosten en de binnenlandse economie afremmen. Waarom verwachten de markten dan toch dat de dollar sterk blijft?
Ontwikkeling van de dollarprijs in tweede helft 2024
De verklaring ligt in het vooruitzicht van deregulering en belastingverlagingen onder Trump. Deze beleidsmaatregelen, gecombineerd met hogere overheidstekorten en inflatie, kunnen de Amerikaanse centrale bank, de Fed, ertoe dwingen de rente langer hoog te houden dan aanvankelijk gepland. De Fed heeft al aangegeven in december waarschijnlijk geen renteverlaging door te voeren, maar de rente op het huidige niveau te houden. Dit maakt het aantrekkelijker voor beleggers om dollars aan te houden, wat de koers van de munt verder versterkt.
Deze ontwikkeling heeft echter ook wereldwijde gevolgen. Een stijgende dollar gaat vaak hand in hand met een zwakkere wereldeconomie. In onzekere tijden kiezen beleggers voor veiligere havens, zoals de dollar en Amerikaans staatspapier, en verkopen ze risicovollere beleggingen. Vooral opkomende markten worden hierbij geraakt. Dit komt omdat meer dan 40% van de wereldhandel, exclusief de VS, in dollars wordt afgerekend. Een duurdere dollar leidt tot hogere prijzen voor importeurs, wat de vraag naar goederen verlaagt. Bovendien hebben veel opkomende markten schulden in dollars, waardoor hun rentebetalingen stijgen naarmate de dollar sterker wordt.
Voor Trump vormt dit een dilemma: hoe kan hij de economie stimuleren zonder dat de dollar te sterk wordt? Het balanceren van economische groei met een stabiele munt gaat een van zijn grootste politieke en economische uitdagingen worden.
Ligt er een nieuwe schuldencrisis op de loer?
De eurozone staat voor uitdagende economische omstandigheden, en de Europese Centrale Bank (ECB) onderkent deze zorgen. In haar jaarlijkse Financial Stability Review waarschuwt de ECB voor het reële risico van een nieuwe schuldencrisis als de economische groei niet wordt aangewakkerd. De grootste aandachtspunten zijn de hoge schuldenniveaus en oplopende begrotingstekorten. Ook beleggers maken zich steeds meer zorgen: de spread tussen Franse en Duitse staatsobligaties is verder gestegen.
De spread is het renteverschil tussen staatsobligaties van verschillende landen en geeft aan hoeveel risicovoller beleggers een land achten. Een grotere spread, zoals tussen Frankrijk en Duitsland, duidt op verhoogde zorgen over de kredietwaardigheid van Frankrijk, mede door een minder solide begrotingsbeleid. Dit kan de financieringskosten voor Frankrijk verhogen en de kans op een schuldencrisis vergroten.
Rentespread 10-jaars obligaties Frankrijk/Duitsland
De ECB wijst daarnaast op een veranderend economisch klimaat. Jarenlang konden landen profiteren van historisch lage rentes om goedkoop te lenen, maar die tijd is voorbij. Naarmate schulden hergefinancierd moeten worden, zullen landen te maken krijgen met hogere rentes. Tegelijkertijd blijft de investeringsdruk hoog. Defensiebudgetten stijgen fors, en de transitie naar een duurzamere economie vraagt om aanzienlijke investeringen.
Het rapport schetst een zorgwekkend beeld van een eurozone die achterblijft en benadrukt dat er op korte termijn serieuze stappen nodig zijn om de groei te stimuleren. Hoewel de ECB aangeeft dat grote risico’s op de korte termijn beperkt zijn, kan een onverwachte schok de situatie snel verergeren. De urgentie om actie te ondernemen lijkt daarmee groter dan ooit.
Gaskraan Rusland verder dicht
De gasprijzen in Europa zijn inmiddels weer gestegen naar het hoogste niveau van dit jaar. Dit wordt deels veroorzaakt door nieuwe sancties die de Verenigde Staten hebben opgelegd aan het Russische Gazprombank. Deze bank was een belangrijke speler in de handel van Russisch gas naar Europese landen, zoals Slowakije en Hongarije. Tot voor kort konden deze landen via Gazprombank nog gas importeren uit Rusland, maar door de sancties wordt dit nu moeilijker.
De Verenigde Staten hebben herhaaldelijk geprobeerd om de inkomsten van Rusland te beperken door financiële maatregelen te treffen, zoals deze sancties. Ze hebben echter enige tijd gewacht met het inzetten van deze sancties, omdat ze zich bewust waren van de risico’s voor Europa. Europa is namelijk nog steeds een van de grootste afnemers van Russisch gas, wat betekent dat de sancties ook nadelige gevolgen kunnen hebben voor de Europese energievoorziening.
De sancties komen op een moment dat de gasprijs al is gestegen, deels door andere factoren zoals het aflopen van een belangrijke overeenkomst over het transport van gas door Oekraïne. Dit is een bijkomende negatieve ontwikkeling, omdat het betekent dat Europa zich nu moet voorbereiden op een periode van verminderde gastoevoer. Europa zal alternatieven moeten zoeken om het tekort aan gas op te vangen, wat de energiemarkt verder onder druk zet.
Gasprijs naar hoogste niveau van 2024
In deze situatie is het van groot belang dat Europa te maken krijgt met een milde winter. De vraag naar gas ligt in de wintermaanden immers veel hoger dan in andere seizoenen. Als de winter koud is, kan dit leiden tot grotere tekorten en nog hogere prijzen. Daarom wordt er veel belang gehecht aan de verwachting van de winterse temperaturen: een zachte winter zou de situatie aanzienlijk verlichten.
Beurzen reageerden opgelucht
Beurzen reageerden opgelucht op de verkiezingswinst van Trump, wat deels te maken heeft met de duidelijkheid die beleggers nu hebben. De zorgen over een mogelijk scenario waarin een van de kandidaten de uitslag niet zou accepteren, zijn gelukkig ongegrond gebleken. Dit heeft de markten wat rust gebracht.
Wat de nieuwe president Trump verder zal brengen, is echter nog steeds grotendeels onduidelijk. Zijn wispelturige communicatiestijl kan namelijk nog voor verrassingen zorgen op de aandelenmarkten. Toch hebben we inmiddels een beter beeld van zijn manier van regeren en lijkt de chaos van de campagne wat af te nemen.
Europa verkeert daarentegen in een lastige situatie. Er moeten dringend stappen gezet worden om de economie weer op gang te krijgen, maar de politieke situatie in de lidstaten is verre van stabiel. In Duitsland staan nieuwe verkiezingen voor de deur, in Nederland zijn er vrijwel elke week politieke spanningen, en in Frankrijk dreigt het establishment zijn greep te verliezen.
Dit alles versterkt de dominantie van de VS op de aandelenmarkten, waarbij de Amerikaanse invloed alleen maar lijkt te groeien. Dit geldt zeker ook voor de sterke positie van de dollar, die de Amerikaanse markten verder in het voordeel lijkt te stellen.
| Portefeuille: | Bruto rendement november | Bruto rendement 2024 (YTD) |
|---|---|---|
| Solid – defensief: | 2,42% | 9,14% |
| Solid – neutraal: | 3,49% | 13,81% |
| Solid – offensief: | 4,57% | 18,61% |
| Solid – zeer offensief: | 6,15% | 25,91% |
| Smart – defensief: | 1,80% | 7,43% |
| Smart – neutraal: | 2,60% | 10,84% |
| Smart – offensief: | 3,41% | 14,34% |
| Smart – zeer offensief: | 4,62% | 19,73% |
| Sustainable – defensief: | 3,07% | 8,74% |
| Sustainable – neutraal: | 3,94% | 11,69% |
| Sustainable – offensief: | 4,81% | 14,71% |
| Sustainable – zeer offensief: | 6,17% | 19,34% |
