Beurzen tonen veerkracht

Oktober was een maand met twee gezichten. Aanvankelijk hield de onzekerheid die ontstond door de hoge inflatie en stijgende grondstofprijzen de beurzen in haar macht. Er werd echter veerkracht getoond. Gesteund door goede kwartaalcijfers sloten de beurzen de maand positief af.

In het kort:

• Goede kwartaalcijfers van Amerikaanse bedrijven doen de beurzen opveren.
• Inflatie blijft een heet hangijzer op de financiële markten. Door de vele tekorten en stijgende grondstofprijzen blijft deze hoog.
• Het coronavirus krijgt Europa weer in haar greep. Met maatschappelijke en eventueel ook economische gevolgen.
• Opkomende markten doen wat de Westerse landen niet doen: de rentes verhogen.
• De soap rondom het Chinese Evergrande lijkt met een sisser af te lopen.

Amerikaanse bedrijven laten goede cijfers zien

De beurzen kwamen met rap tempo uit de dip van begin oktober. Deze stijging werd aangejaagd door Amerikaanse bedrijven die hun kwartaalcijfers presenteerden. Die zijn tot nu toe gemiddeld genomen erg goed. Veel bedrijven presteerden boven verwachting en dat deed het vertrouwen toenemen. Koersen stegen vervolgens naar hogere niveaus.

Dat terwijl de druk op de bedrijven erg hoog is. Er zijn veel berichten dat de economische groei op mondiaal niveau wat inzakt. Daarnaast kunnen de problemen binnen de toeleveringsketens als zorgelijk worden ervaren. Bedrijven kampen met hogere kosten en kunnen soms helemaal niet produceren. Desondanks waren de gepresenteerde cijfers over het derde kwartaal erg positief. In de grafiek hieronder is te zien dat de bedrijven in de S&P500, een van de grootste Amerikaanse indices, blijven verrassen in positieve zin. De nullijn staat voor de gemiddelde omzetverwachting die door analisten wordt voorzien. Hoe verder de grafiek zich van de nullijn bevindt, hoe groter de verrassing (in positieve of negatieve zin) is voor analisten.

Amerikaanse bedrijven verrassen de analisten:

Bron: BlackRock.

Een gevaar voor die mooie kwartaalcijfers is de inflatie die maar blijft stijgen. In september kwam de inflatie in Duitsland uit op 4,1% en voor de eurozone op gemiddeld 3,4%. Een cijfer dat veel hoger ligt dan wat de Europese Centrale Bank (ECB) als acceptabel beschouwt (2%). En ook de Verenigde Staten blijft niet achter. Zonder energie en voedingsmiddelen mee te rekenen bereikte de inflatie een niveau van 3,6% in augustus.

Een hoge inflatie is vandaag de dag niet verrassend, en markten schrikken er ook niet van, vooral omdat de huidige gedachte is dat de inflatie tijdelijk hoog is. Tekorten, zoals grondstoftekorten, zouden tijdelijk zijn maar het is moeilijk te zeggen wanneer de overspannen markt zich wat rustiger gaat gedragen.

Naast een oplopende inflatie zijn er ook zorgen over een mindere economische groei. Een oplopende inflatie en een economie die minder hard groeit kan leiden tot stagflatie. Het aantal zoekopdrachten naar het woord via Google is dan ook enorm toegenomen de afgelopen maanden.

Stagflatie is een situatie waarin de economische groei afneemt (stagneert) met een hoge inflatie en een relatief hoge werkloosheid. Een nachtmerrie voor centrale bankiers. Een renteverhoging remt de economie namelijk nog meer af, terwijl bij niets doen de inflatie de koopkracht uitholt waardoor consumenten wachten met aankopen. Is het terecht dat men zich hier zorgen over maakt? Als we kijken naar de gepresenteerde economische cijfers en inflatiecijfers is het duidelijk. Economische cijfers laten over het algemeen een minder positief beeld zien en inflatiecijfers zijn vaak hoger dan verwacht. Een voorwaarde voor stagflatie welke momenteel wel ontbreekt is een blijvend hoge werkloosheid. Die blijft gelukkig afnemen.

Werkloosheidspercentage Verenigde Staten:

Bron: Bureau of US Labor Statistics.

In de Verenigde Staten zijn de werkloosheidscijfers nog steeds niet op het pre-corona niveau, maar is de werkloosheid de afgelopen maanden wel gedaald. En alhoewel het tempo van de daling wellicht iets minder snel gaat dan eerder verwacht, blijft de Amerikaanse arbeidsmarkt zich constant verbeteren.

Corona krijgt Europa weer in haar greep

Ondanks dat het merendeel van de Europese volwassenen is gevaccineerd schiet het aantal coronagevallen de laatste weken hard omhoog. Vooral het versoepelen van de maatregelen heeft in Europa een grote impact gehad op de stijging van het aantal coronagevallen. Het aantal gevallen is vooral in het Verenigd Koninkrijk en Kroatië enorm toegenomen de laatste weken. Maar ook in België en natuurlijk bij ons in Nederland is er een flinke stijging te zien. Waar de Belgen inmiddels alweer extra coronamaatregelen doorvoeren horen wij morgen (op het moment van publicatie) wat ons staat te wachten.

Hiermee lijkt het erop dat Europeanen mogelijk nog een lastigere winter tegemoet gaan dan eerder werd gedacht. De capaciteit van de zorg is niet omhoog geschroefd waardoor een overbelasting van de zorg op de loer ligt.

Dagelijks aantal nieuwe bevestigde coronagevallen per miljoen mensen:

Bron: Johns Hopkins University.

Nieuwe maatregelen hebben niet alleen invloed op onszelf maar ook op de economie. Uitgavenpatronen worden anders en het vertrouwen in de economie mogelijk minder. Maar de vraag is of het zo ver gaat komen. De vraag die de politiek moet beantwoorden is in hoeverre we de risico’s die we lopen willen en kunnen accepteren.

Ook in Europa loopt de verwachte inflatie op. Het aanbod kan de vraag niet bijbenen en dus stijgen de prijzen. De belangrijkste redenen hiervoor zijn de grote tekorten: zo is er al een tekort aan containers, aan personeel en aan chips. Die tekorten drukken de productie, doen de inflatie stijgen en zijn een gevaar voor de economische groei.

Als voorbeeld kunnen we kijken naar de automotive industrie. Fabrikanten van vervoersmiddelen hebben in augustus maar liefst 26% minder geproduceerd dan een jaar eerder, bleek uit cijfers van statistiekbureau CBS. De oorzaak hiervan is een tekort aan chips.

De tekorten waar producenten mee te maken hebben doen hun prijzen stijgen. Want ook zij moeten hun componenten en grondstoffen betalen. Er is een grote kans dat een groot aantal Europese bedrijven hun prijzen verhogen en sommige producenten hebben zelfs al aangegeven dat te gaan doen. Unilever bijvoorbeeld gaf aan dat het haar prijzen gaat verhogen met 4.1% door de hogere kosten. En ook BMW gaf aan hogere kosten door te berekenen aan de consument.

Opkomende markten verhogen de rentes wel

Terwijl de Amerikaanse en Europese centrale banken wachten op een volledig herstel van de economie voordat ze de rente verhogen, bestrijden veel opkomende markten de inflatie al door de kosten van lenen te verhogen. Dat lijkt gunstig maar het plaatst wel potentiële grenzen aan de economische groei, nog voordat de economieën tijd hebben gehad om zich volledig te herstellen van de coronapandemie.

In tegenstelling tot het westen beschouwen centrale banken in sommige opkomende landen inflatie niet als tijdelijk. Omdat de consumentenprijzen zo ver boven de doelstellingen van de centrale banken liggen, hebben zowel de Braziliaanse als de Russische beleidsmakers gereageerd door dit jaar hun rentetarieven te verhogen.

De vraag is nu hoe dit uit gaat pakken. Wordt de economie voldoende gestimuleerd door de rentes te verhogen om succesvol uit de crisis te komen? Of pakken deze ingrepen verkeerd uit? Het Westen kijkt in ieder geval mee met de ontwikkelingen.

De Evergrande-soap lijkt met een sisser af te lopen

In onze vorige marktupdate schreven we over het Chinese vastgoedbedrijf Evergrande dat op omvallen stond. Mocht het bedrijf omvallen dan zou dat invloed kunnen hebben op de rest van de wereldeconomie.

De soap loopt nog steeds maar lijkt nu met een sisser af te lopen. Evergrande worstelt nog steeds met de torenhoge schuldenpositie. Eerder was het bedrijf niet in staat om een rentebetaling op een lening te voldoen. Maar het bedrijf heeft net voor de deadline de rentebetaling alsnog gedaan. Na het aflopen van de eerste datum had het 30 dagen om aan de betaling te voldoen voordat er formeel sprake was van wanbetaling. Daarnaast gaf de vastgoedontwikkelaar aan weer te zijn begonnen met een aantal projecten. En tot slot verklaarde de Chinese Centrale bank dat het neveneffect van een eventueel faillissement niet groot zou zijn. Daarmee heeft het ook niet de intentie om verder steun te verlenen aan het bedrijf.

We schreven al eerder dat China hardhandig bezig was om op te treden tegen bedrijven en organisaties die niet in de pas lopen met de rest van de staatsgeleide economie. Na techbedrijven, privéscholen en sociale media is het nu de beurt aan private mediabedrijven.

De Chinese toezichthouder voor cyberspace publiceerde eerder deze maand een nieuwe lijst met goedgekeurde bronnen van internetnieuws, die voldoen aan 'correcte informatie' en 'politieke waarden'. De content van meer dan 1.350 mediabedrijven die op deze lijst staan, mag ook door andere nieuwsproviders in China worden gepubliceerd. Bedrijven die op de lijst staan voldoen volgens de Chinese toezichthouder aan de ‘correcte politieke richting, waarden en publieke opinie’. Media die ‘dagelijks slecht presteren en invloed missen’, zijn van deze lijst verwijderd. Reden van deze lijst is dat men van mening is dat ‘Illegale onderzoeken en verslaggeving bij de bron moeten worden afgesneden’.

Het ingrijpen betekent dat het weinige beetje dat er in China aan persvrijheid is, in het gedrang komt.

Aandelen blijven ook in oktober in trek

Dat we eind oktober weer nieuwe records zouden breken is voor veel beleggers en marktspecialisten een verrassing geweest. En ondanks een aantal belangrijke risico’s (zoals hoge inflatie en het coronavirus) blijven de lange termijn positieve effecten van kracht.

Op economisch vlak wordt een mooie groei voor 2021 én 2022 verwacht. Dat komt mede omdat er wordt verwacht dat centrale banken voorlopig nog een ruim monetair beleid blijven voeren. Dat geeft beleggers vertrouwen. De verwachting is dat de rente voorlopig op een laag niveau zal blijven.

Dit is ook weer mooi terug te zien in de Bank of America Global Fund Manager Survey. Hierin vraagt men ook aan grote beleggers hoe zij denken over economische groei en de weging van de aandelen in de portefeuille (meer aandelen betekent meer risico nemen). Alhoewel een groot deel van de grote beleggers denkt dat de economie minder gaat presteren in de toekomst heeft diezelfde groep een relatief groot deel aandelen in portefeuille.

Dit terwijl er normaal gesproken een relatie is tussen de 2 variabalen: presteert de economie minder, dan zullen aandelen over het algemeen dalen.

Dat beleggers er toch voor kiezen om een relatief groot deel aandelen in de portefeuilles op te nemen duidt erop dat er nog steeds sprake is van TINA (there is no alternative). Obligaties zijn simpelweg niet aantrekkelijk genoeg waardoor aandelen in trek blijven. Met de getoonde veerkracht in oktober is het dan ook niet waarschijnlijk dat daar snel verandering in komt. Hierbij is er wel een belangrijke voorwaarde: dat de inflatie niet hard door gaat stijgen. Mocht dat wel gaan gebeuren, dan kunnen aandelenkoersen minder snel stijgen of zelfs gaan dalen. Bij Semmie houden we die ontwikkelingen natuurlijk voor je in de gaten.

Prestaties van de Semmie portefeuille

De Semmie portefeuille presteerde, net als de algehele markt, goed in de maand oktober. Voornamelijk de ETF gericht op de Verenigde Staten deed het goed met een plus van meer dan 3%. Ook het fonds gericht op opkomende markten liet een mooi resultaat zien. De obligaties noteerden daarentegen voor een klein deel negatief door de oplopende rente. Tot slot was Japan de verliezer van de maand met een blijvend slechte performance. Japan, en Japanse bedrijven, krijgen het coronavirus moeilijk onder de knie en daarbij heeft het land last van een zwakke politieke situatie. Dit zorgt voor een onzekere periode waar beleggers niet van houden.