Neemt Biden het Witte Huis over?

Het is nog ongekend spannend in de Verenigde Staten. Waar vooraf werd gedacht aan een makkelijke overwinning van Joe Biden blijkt het een echte nek-aan-nekrace te zijn geworden. De beslissing lijkt te komen als de briefstemmen – de stemmen die vooraf aan de verkiezingen zijn opgestuurd per post – zijn geteld.

Mocht Biden winnen dan gaat er na 4 jaar weer een Democratische president de scepter zwaaien in de Verenigde Staten. Samen met vicepresident Kamala Harris staat Biden dan voor een aantal grote sociale, politieke en economische uitdagingen.

Een overwinning van Biden zal naar alle waarschijnlijkheid resulteren in een terugkeer van bestuur waarin de Verenigde Staten weer samenwerking nastreeft met verschillende landen. En daar valt wat te repareren. Want Trump trok zich nogal wat keren terug. Bijvoorbeeld uit het klimaatakkoord van Parijs en het Trans-Pacific Partnership.

Twee verdragen met een grote impact. Het klimaat staat bij de Democraten rood omlijnd op de agenda. Zo streeft Biden naar een economie die in 2050 voor 100% op schone energie draait. Met Biden als president kunnen (beursgenoteerde) bedrijven die zich bezighouden met duurzame energie dus een boost verwachten, Biden wil veel geld besteden om een duurzame toekomst te bewerkstelligen.

Maar voor de financiële markten is het over het algemeen minder positief als de Democraten winnen. Dit omdat de partij doorgaans een hogere belastingdruk en regelgeving doorvoert. Denk hierbij aan regels voor banken en winstbelasting. Een hogere winstbelasting zorgt ervoor dat bedrijven minder kunnen investeren. Denk dan aan geld uitgeven aan innovatie, dividenduitkering of aandeleninkoop. Vooral het uitkeren van dit dividend geeft beleggers vertrouwen en rust. Het is namelijk een ‘vaste’ inkomstenbron en dus weten ze wat we kunnen verwachten.

Maar geef Trump nog niet op. Dat doet hij zelf ook niet en heeft daarom al, prematuur, de overwinning opgeëist. Ondanks dat de peilingen maandenlang een overwinning van Biden voorspelden, doet Trump wat hij ook in de strijd met Hillary Clinton 4 jaar geleden deed: een enorme achterstand inlopen.

Met een overwinning van Trump is de verwachting dat we meer van hetzelfde krijgen van zijn kant. Maar mocht het congres Democratisch worden, dan kan het een uitdaging worden om zijn beleid voort te zetten. Want dit gooit voornamelijk roet in het eten voor zijn binnenlands beleid. Om zijn plannen voor wijzigingen in het binnenlands beleid uit te kunnen voeren heeft hij goedkeuring nodig in het congres. Reken er maar niet op dat de Democraten hem daarbij gaan helpen. Dan is het aan te nemen dat Trump zich vooral op het buitenland gaat richten.

Kijken we naar zijn beleid in het eerste termijn, dan kunnen we van Trump verwachten dat de spanningen met China aan zullen blijven of erger worden. Daarnaast heeft Trump op dit moment zijn handen vol met binnenlandse problematiek door het coronavirus waardoor de spanningen met overige landen naar de achtergrond zijn verdwenen. Maar dat lijkt dan een kwestie van tijd te zijn. Er is geen reden om aan te nemen dat, als het coronavirus is verdreven, Trump van zijn koers afwijkt met betrekking tot zijn harde beleid richting onder andere de Europese Unie.

Maar ook de verwachting dat Amerika zich positiever op gaat stellen tegenover China als Biden wint lijkt een illusie. Sterker nog, je zou kunnen pleiten voor een slechtere situatie voor China. Biden wil namelijk de samenwerking met het andere landen versterken. Een gezamenlijke aanpak met bijvoorbeeld Europa lijkt de positie van de VS te versterken en die van China te verslechteren.

En dan is er nog het klimaat en Trump. We weten inmiddels dat Trump zich niet druk maakt om het klimaat. Zo trok de Verenigde Staten zich onder zijn leiding terug uit het klimaatakkoord van Parijs. De VS heeft veel olie en andere grondstoffen in de grond zitten en Trump wil deze benutten. De productie en het gebruik van fossiele brandstoffen zullen onder Trump verder worden aangemoedigd. Bedrijven die actief zijn in deze sector zullen profiteren als Trump wordt herkozen.

Hoe dit zich de komende dagen gaat ontwikkelen is nog enorm onzeker. Nu de stemmen nog geteld worden in enkele 'swing states' kan geen van de kandidaten de overwinning al claimen, al heeft Trump dat dus al wel gedaan. Het is een ontknoping die je zelfs niet terugziet in de beste Hollywoodfilms.

De wereldeconomie krabbelt op, maar voor hoelang?

De wereld staat ook nog altijd in het teken van het coronavirus. De invloed die dit virus uiteindelijk zou hebben op de wereldeconomie was niet te voorspellen. Maar na maanden van lockdowns, bewegingsbeperkingen en veel thuiswerken is er genoeg tijd verstreken om terug te kijken op de impact. Dit geeft ons belangrijke lessen voor de bestrijding van de tweede coronagolf waar we momenteel middenin zitten.

Zo schrijft het Internationaal Monetair Fonds afgelopen maand dat ze te negatief waren in hun voorspellingen voor de ontwikkeling van de wereldeconomie in 2020. In juni voorspelde het IMF namelijk dat de wereldeconomie met 4,9% zou krimpen. Deze voorspelling is iets positiever bijgesteld naar een krimp van 4,4%.

De reden die hiervoor wordt gegeven is het spoedige herstel van ondernemingen nadat de maatregelen werden opgeheven na een eerste lockdown.

Voor volgend jaar wordt een groei van 5,2% voorspelt. Maar of dat realistisch is, is ook maar de vraag.

Zeker nu het coronavirus Europa steeds meer in zijn grip krijgt. De vrees hierbij is dat we toch weer langer dan verwacht in een lockdown moeten. Hier komt bij dat de feestmaanden voor de deur staan. Traditioneel zijn dit de maanden waarin veel ondernemers een groot deel van hun omzet verdienen. Daarnaast is er in de eerste coronagolf een massieve vorm van steun geweest in economische zin vanuit de overheid. En met alle oplopende staatsschulden in het achterhoofd kan de politiek beslissen om hun steun te beperken. Maar we hoeven de toekomst niet al te pessimistisch in te zien. Want onlangs publiceerden veel beursgenoteerde bedrijven hun kwartaalcijfers. En deze bleken over het algemeen mee te vallen. Dat biedt hoop.

En dan is er natuurlijk ook nog China waar het coronavirus onder controle lijkt te zijn. De Chinese economie groeit weer als vanouds en is de coronadip alweer te boven. De Chinese economie groeide het afgelopen kwartaal met 4,9%. Deze groei was net zo groot als de groei in het derde kwartaal van vorig jaar. Toen de wereld er heel anders uit zag.

Brexitonderhandelingen worden hervat

Door alle perikelen rondom het coronavirus en de presidentsverkiezingen zouden we bijna de Brexit vergeten. Maar ook de Brexit kwam nog in het nieuws de afgelopen maand. Nadat de Britten onder leiding van premier Boris Johnson de deur hadden dichtgegooid voor verdere onderhandelingen met betrekking tot een deal, is de Europese delegatie toch weer welkom.

De hervatting van de onderhandelingen geeft weer hoop tot een overeenkomst die ervoor halverwege november moet zijn. Zonder deal zijn heffingen op handel tussen beide partijen per 1 januari 2021 een feit en veranderen de regels.

Als je als Nederlandse consument straks iets bestelt via een Britse webshop dan wordt dat gezien als hetzelfde als wanneer je iets bestelt buiten de Europese Unie, zoals uit de Verenigde Staten of China. In dat geval moet je in Nederland btw afdragen bij producten die €22 of meer kosten. Ook moet je invoerrechten betalen als de aankoopwaarde hoger is dan €150.

Een opmerkelijk verhaal over de Brexit verscheen in de krant The Guardian. Hier meldde Ivan Rogers, voormalig EU-ambassadeur namens de Britten, dat Johnson afwacht wat de uitslag is van de presidentsverkiezingen in de V.S. Als dit waar is, wordt er uit gegaan dat er geen deal komt wanneer Trump wint, en dat alles snel rondkomt als Biden wint.

De reden hiervoor is dat Trump voorstander was van de Brexit. Met Trump als medestander zou Johnson denken dat hij een betere deal kan sluiten als Trump het voor het zeggen heeft. Van Biden wordt namelijk verwacht dat hij de banden met de Europese Unie wil herstellen, met een mogelijk negatieve onderhandelingspositie voor de Britten.

Nu het waarschijnlijk nog even onzeker is wie de overwinning binnensleept in de Verenigde Staten gaat ook hier de soap door. We zijn benieuwd of er een akkoord komt of dat het moddergevecht onverstoord verdergaat.