Het is een opmerkelijke Prinsjesdag dit jaar. Niet omdat we nog steeds last hebben van het coronavirus, maar omdat de (financiële) plannen die vandaag bekend zijn geworden van een demissionair kabinet zijn. En het is nu eenmaal zo dat een demissionair kabinet geen grote veranderingen kan doorvoeren. We hoeven daarom ook geen schokkende veranderingen op financieel gebied te verwachten voor het aankomende jaar.
Het is gebruikelijk dat nieuwe plannen en nieuw beleid wordt overgelaten aan een nieuw kabinet als het huidige demissionair is. Maar wanneer we dat nieuwe kabinet krijgen is de grote vraag, dat kan namelijk nog wel even duren. Toch zijn er enkele interessante zaken die de aandacht vragen. Semmie geeft een overzicht van de meest belangrijke punten uit de miljoenennota van 2021.
In het kort:
- Verwacht wordt dat de economie volgend jaar met 3,5% groeit, maar ‘Jan Modaal’ merkt hier weinig van;
- Het kabinet gaat volgende jaar een kleine €7 miljard uitgeven om de CO2-uitstoot te verminderen;
- Het kabinet trekt €1 miljard uit om de woningnood tegen te gaan;
- De dividendbelasting wordt definitief niet afgeschaft;
- Er zijn geen specifieke beleidswijzigingen die direct impact hebben op beleggers.
Nederland komt sterk uit de coronacrisis maar ‘Jan Modaal’ lijkt hier weinig van te merken
De coronacrisis heeft er flink ingehakt, zowel op sociaal als maatschappelijk en economisch vlak. Maar toch komt Nederland op economisch vlak sterk uit de coronacrisis. Dit blijkt uit berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB). Deze berekeningen vormen trouwens het startpunt van het kabinetsbeleid voor de begroting van 2022. Groeit de economie dit jaar nog met 3,8%, er wordt verwacht dat deze volgend jaar met 3,5% groeit. De werkloosheid zou na het wegvallen van de steunmaatregelen slechts licht oplopen tot 3,5% in 2022.
De vraag is of de ‘gewone Nederlander’ hier iets van gaat merken. De koopkracht valt namelijk terug doordat loonstijgingen achterblijven, en de inflatie loopt door gestegen (grondstof)prijzen op. Stijgt de koopkracht dit jaar nog met 0,8%, de verwachting is dat we er volgend jaar gemiddeld 0,1% op vooruitgaan.
Het huidige kabinet is dan ook van plan om nog iets te doen voor de verbetering van koopkracht van burgers. Hier wordt in totaal €226 miljoen voor uitgetrokken. Het overgrote deel hiervan wordt wel gereserveerd voor de koopkrachtverbetering van sociale minima, eenverdieners en gezinnen.
Uiteindelijk gaat het kabinet het aankomende jaar €353 miljard uitgeven. Hier staat tegenover dat er wordt verwacht dat er €334 miljard binnenkomt. Het begrotingstekort loopt dus verder op.
Flinke investeringen op het gebied van duurzaamheid
Er wordt aankomend jaar eenmalig €6,8 miljard uitgetrokken voor het klimaatbeleid. Of het kabinet dat had gedaan zonder verlies in de Urgenda-zaak is maar de vraag, maar het aankomende jaar gaat het kabinet extra investeren om de CO2-uitstoot te beperken. De klimaatzaak van Urgenda was bedoeld om Nederlandse burgers te beschermen tegen klimaatverandering en ging over de vraag of de Nederlandse overheid verplicht is ervoor te zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met een kwart is gedaald ten opzichte van 1990. Uiteindelijk bleef de reductie van CO2-uitstoot steken op 24,5%. Het doel werd dus (net) niet gehaald en daarom zijn extra investeringen van het kabinet nodig.
Het beschikbare geld wordt ingezet om mensen met subsidies te verleiden tot verduurzaming, bijvoorbeeld door het aanschaffen van een elektrische auto of hun huis te isoleren. Ook gaat er fors meer geld naar het potje waaruit bedrijven en non-profitorganisaties subsidie kunnen krijgen als ze bijvoorbeeld zonneparken of windmolens willen neerzetten. Op andere precaire punten neemt het kabinet geen besluit (of kan het kabinet geen besluit nemen). Zo is er geen besluit genomen over het vervroegd sluiten van een extra kolencentrale. Ook hakt het demissionaire kabinet geen knopen door over extra stikstofmaatregelen. Daarover zou een nieuw kabinet moeten beslissen.
Extra investeringen om de woningnood tegen te gaan
De wooncrisis in Nederland wordt steeds groter en de roep om een betere aanpak steeds luider. Er zou inmiddels namelijk al een tekort zijn van zo’n 331.000 woningen. De prijzen van koop- en huurwoningen blijven stijgen en vooral mensen met een laag of middeninkomen en starters slagen er door die hoge prijzen niet in een betaalbaar huis te krijgen. Van het kabinet wordt dan ook actie verwacht om het groeiende probleem te ontmantelen.
Uit de miljoenennota blijkt dat er eenmalig €1 miljard extra, uitgesmeerd over 10 jaar, voor de snellere bouw van woningen gaat komen. Dat lijkt een flink bedrag maar in de huidige woningmarkt is het waarschijnlijk een druppel op een gloeiende plaat.
De vrijgemaakte miljard euro komt hoogstwaarschijnlijk in een pot ‘Woningbouwimpuls’ genoemd. Met dit geld kunnen door gemeenten woningen worden gebouwd die financieel eigenlijk niet rendabel zijn. Denk hierbij aan sociale huurwoningen en huurwoningen van maximaal €1.000 of lager. De pot is inmiddels leeg, en met deze investeringen kunnen gemeenten weer verder bouwen.
Uit de miljoenennota blijkt ook dat de omstreden verhuurdersheffing voor woningcorporaties voorlopig blijft bestaan. Wooncorporaties met meer dan 50 sociale huurwoningen moeten elk jaar een verhuurdersheffing betalen aan het Rijk. Tezamen maken ze zo’n €1,7 miljard over. Door deze heffing zijn ze in staat om minder sociale huurwoningen te bouwen. In 2022 wordt deze heffing dan wel met €30 miljoen verlaagd, maar dat is niet bijster veel.
Afschaffing dividendbelasting van tafel
De afschaffing van de dividendbelasting was jarenlang een heet hangijzer. Wanneer bedrijven winst (dividend) uitkeren aan hun aandeelhouders moeten ze daar 15% belasting over betalen, dit is de dividendbelasting.
Nederlandse bedrijven hoeven dit niet te betalen dus de afschaffing ervan was vooral om Nederland aantrekkelijker te maken voor buitenlandse bedrijven en onze concurrentiepositie te verbeteren. De dividendbelasting zorgt jaarlijks voor zo’n €2 miljard aan inkomsten in de staatskas. Dat de dividendbelasting in stand blijft zorgt ervoor dat er dus aankomend jaar geïnvesteerd kan gaan worden.
In de Miljoenennota staat dat er €860 miljoen per jaar gaat naar de aanpak van criminaliteit, naar sociale advocatuur, verbetering van koopkracht van alleenverdieners en naar defensie. Het miljard dat overblijft wordt gereserveerd voor de formerende partijen. Die mogen kiezen wat ze ermee gaan doen.
Geen specifieke beleidswijzigingen die impact hebben op beleggers
We zeiden het al eerder. Het huidige kabinet kan geen grote plannen doorvoeren omdat het demissionair is. En dat is ook te zien als je kijkt naar de wijzigingen op fiscaal vlak. Die zijn namelijk minimaal. Voor beleggers verandert er dan ook weinig. Er zijn geen wijzigingen op het gebied van belastingen en ook over een aanpassing van bijvoorbeeld het heffingsvrij vermogen wordt niet gerept.
De miljoenennota van 2021 samengevat
Nederlanders gaan er volgend jaar niet of nauwelijks op voor- of achteruit. Dat is de belangrijkste conclusie die je kunt trekken nu de miljoenennota bekend is gemaakt. De economie groeit wel sneller dan verwacht, maar dankzij de stijgende inflatie en prijzen, blijft er onder de streep weinig tot niets over.
Grote investeringen worden vooral gedaan op het gebied van klimaat. Ondanks dat het kabinet verplicht is om dit soort investeringen te doen (Urgenda-zaak), juichen wij deze verplichting als duurzame vermogensbeheerder natuurlijk wel toe.
Financiële grote veranderingen die ons als beleggers raken komen niet naar voren in het beleid, dat ligt namelijk bij een nieuw kabinet. En wanneer we dat krijgen, is maar de vraag.
Wil je trouwens weten welke andere financiële plannen het kabinet heeft voor volgend jaar? Kijk dan even op de website van de Rijksoverheid. Daar is de gehele miljoenennota met alle plannen en voorspellingen te downloaden en terug te lezen.
Thomas verdiept zich graag in ingewikkelde beleggingsmaterie. Door zijn creativiteit kan hij een verhaal altijd op de Semmie-manier overbrengen op de lezer: helder, toegankelijk en to-the-point.
