Opluchting en vertrouwen leggen beurzen geen windeieren

Door Koen Kersten op 1 april 2024, leestijd: 7 minuten

De goede start van het beursjaar kreeg een vervolg in maart. Vooral de Amerikaanse centrale bank zorgde voor opluchting onder beleggers: ze handhaafde de rente en gaf aan dat ze rekening hield met drie renteverlagingen in 2024.

De geruststellende woorden van voorzitter Powell over de ontwikkeling van de Amerikaanse economie en arbeidsmarkt zorgden daarbij voor extra vertrouwen. Mede daardoor stegen de beurzen verder naar nieuwe recordniveaus.

De maand maart in het kort:
  • Ondanks de hoge inflatie blijft de Fed optimistisch over de economie en overweegt ze later dit jaar drie renteverlagingen door te voeren. Dit nieuws leidde tot een positieve reactie op de financiële markten, met recordhoogtes voor meerdere beurzen tot gevolg;
  • Oekraïne voert met succes drone-aanvallen uit op Russische olieraffinaderijen, wat de Russische olieproductie pijn doet, de (Amerikaanse) benzineprijzen verhoogt, en ook tot spanningen tussen Oekraïne en de VS leidt;
  • Na een paar rustige jaren wagen weer meer bedrijven de stap naar de beurs, voornamelijk door de hoop op renteverlagingen en de hype rondom Artificial Intelligence. De prestaties zijn echter wisselend, net als de redenen om naar de beurs te gaan;
  • De portefeuilles van Semmie eindigden voor de vijfde maand op rij allemaal in het groen. Het positieve sentiment en het vooruitzicht op renteverlagingen blijven de belangrijkste drijfveren voor de groei.

Fed-voorzitter praat beurzen omhoog

De Amerikaanse inflatie was in de eerste twee maanden van het jaar hoger dan verwacht. Toch maakte dat de Amerikaanse centrale bankiers én grote beleggers niet zenuwachtig. Die cijfers waren namelijk ingecalculeerd.

De voorlopige verwachting is dat de Amerikaanse beleidsrente in 2024 met 75 basispunten zal dalen naar een niveau van 4,50% – 4,75%. Maar wanneer de eerste rentedaling gaat komen, blijft onduidelijk; beleggers zetten hun geld vooralsnog in op juni.

Toch reageerden beleggers opgelucht op het nieuws, vooral omdat het beeld van de Fed niet negatief is veranderd. Met een dalende rente en een verhoging van de verwachte economische groei stegen meerdere beurzen verder naar recordhoogtes. Zowel de Amerikaanse Dow Jones, Nasdaq en S&P 500 sloten op recordhoogtes. Ook in Europa werd het nieuws positief ontvangen: zo bereikten onder andere de AEX en de Stoxx 600 nieuwe toppen.

Nieuwste tactiek van Oekraïne doet Rusland én de olieprijs pijn

De oorlog tussen Oekraïne en Rusland is vorige maand het derde jaar ingegaan. Dagelijks vindt er nog genoeg strijd plaats, maar het front beweegt nauwelijks. Om successen te boeken, moet er dus gekeken worden naar alternatieve aanvalsmogelijkheden, en daar heeft Oekraïne er een van gevonden. Sinds vorige week is het land namelijk druk bezig om Russische olieraffinaderijen aan te vallen. Deze raffinaderijen worden bestookt met langeafstandsdrones, die doelen tot wel 1.000 kilometer van de Oekraïense grens kunnen raken. Deze tactiek heeft ervoor gezorgd dat al ruim tientallen Russische olieraffinaderijen (gedeeltelijk) buiten spel zijn gezet. Zodoende is de Russische olieproductie al in een week tijd met 7% gedaald, aldus persbureau Reuters.

Oekraïne probeert met deze aanvallen meerdere doelen te bereiken. Allereerst zorgt het ervoor dat het een van de belangrijkste Russische inkomstenstromen reduceert. Olie (samen met aardgas) is goed voor tweederde van de Russische exportopbrengsten. Daarnaast worden logistieke voorraden geraakt waardoor de Russen zelf ook minder olie tot hun beschikking hebben. Het derde doel is om de Russen te verplichten om hun afweergeschut meer landinwaarts te verplaatsen. Dat dwingt de Russen tot het maken van strategische keuzes, wat ervoor zorgt dat ze niet al hun strategische locaties aan het front kunnen verdedigen.

Maar niet alleen de Russen lijden onder de continue stroom van aanvallen, ook de Amerikanen – een van de grootste bondgenoten van Oekraïne in deze oorlog – zijn er niet blij mee: de olieprijs is namelijk sinds de aanvallen opgelopen naar $83,47, het hoogste niveau van dit jaar.

Voor de gemiddelde Amerikaan – die vaak grote afstanden moet overbruggen – is benzine van levensbelang. Een stijgende benzineprijs voelen ze dan ook meteen direct in hun portemonnee. Daarnaast is er angst voor Russische vergeldingsmaatregelen, zoals het afsluiten van pijpleidingen die belangrijk zijn voor het Westen.

Olieprijs sinds begin 2024 flink opgelopen

Dat de benzineprijzen in de lift zitten, komt de Amerikaanse president Biden in verkiezingsjaar 2024 slecht uit. De Verenigde Staten zou Oekraïne dan ook gevraagd hebben om de aanvallen op de verschillende olieraffinaderijen te stoppen. Oekraïne zelf laat weten niet van plan te zijn om te stoppen met de aanvallen: “We begrijpen de oproepen van onze Amerikaanse partners, maar vechten tegelijkertijd met de capaciteiten en middelen die we hebben,” aldus de Oekraïense vicepremier Olha Stefanisjyna.

Beursgangen lijken weer in trek te zijn

Het aantal bedrijven dat weer de stap naar de beurs maakt, lijkt na enkele tegenvallende jaren weer aan te trekken. 2021 was een recordjaar voor beursgangen: wereldwijd gingen er 2.436 bedrijven naar de beurs. En nu, na twee rustige jaren waarin respectievelijk 1.415 en 1.298 beursgangen plaatsvonden, lijkt er weer een stijging te gaan plaatsvinden. De hoop op aanstaande renteverlagingen en de hype rondom Artificial Intelligence creëren namelijk een positief beurssentiment. Bedrijven die kapitaal willen ophalen om verder te groeien, profiteren hiervan.

Beursgangen wereldwijd sinds 2019

Drie bedrijven trokken afgelopen maand de aandacht met hun beursgang: het socialmediaplatform Reddit, parfumerieketen Douglas en Truth Social, het socialmediaplatform van Donald Trump.

Reddit is een sociale nieuwswebsite waar gebruikers content delen, bespreken en beoordelen in specifieke gemeenschappen, genaamd subreddits. Ondanks dat Reddit in haar twintigjarige bestaan nog nooit winst heeft gemaakt, werd het gewaardeerd op een waarde van zes miljard dollar, voornamelijk vanwege de vooruitzichten. Het platform trekt dagelijks zo’n 70 miljoen verschillende bezoekers, en de data die zij genereren vormt een belangrijke inkomstenbron door verkoop aan AI-ontwikkelaars. De beursgang van Reddit was dan ook initieel een succes; het aandeel steeg met bijna 48 procent tot ruim 54 dollar aan het einde van de eerste handelsdag. Een week later is een groot deel van die winst echter alweer verdampt: het aandeel koerst namelijk net iets boven de introductiekoers.

Bij parfumerieketen Douglas ging de eerste beursdag iets minder. Het aandeel sloot namelijk zo’n 11,2% onder de introductiekoers. Een flink verschil qua prestatie met het aandeel van Reddit.

Natuurlijk moet een aandeel interessant zijn voor beleggers om goed te presteren, maar ook de begeleidende banken hebben een belangrijk aandeel in de prestaties van een bedrijf op de eerste beursdag.

Zij peilen vooraf namelijk het water. Hoeveel interesse hebben beleggers in dit aandeel? Als het aandeel te laag wordt geprijsd, had het bedrijf achteraf veel meer geld op kunnen halen. Wordt het aandeel te hoog geprijsd, dan is de kans groot dat niet alle beschikbare aandelen op de eerste beursdag kwijtgeraakt worden, waardoor de koers daalt.

De beginprijs van het aandeel is daarom essentieel. Indien het aandeel net onder de geschatte waarde wordt geprijsd, kan dat geïnteresseerde kopers over de streep trekken.

Dat de beursgang van Douglas niet ging zoals gehoopt, kwam ook vanwege het doel van het bedrijf: Douglas is naar de beurs gebracht, mede doordat het bedrijf zijn schulden wil verlagen. Een relatief saai verhaal voor beleggers. Zeker als je het vergelijkt met de ‘spannende’ ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence waarmee socialmediaplatform Reddit zich bezighoudt.

Ook Donald Trump was op zoek naar geld. Jarenlang heeft hij namelijk zijn vermogen te rooskleurig geschetst om zo gunstig te kunnen lenen en daardoor weer veel geld te besparen. De rechter heeft nu bepaald dat hij hier een groot deel van moet terugbetalen, en legde hem een boete op van 175 miljoen dollar. Om geld op te halen heeft hij zijn socialmediaplatform Truth Social, dat hij oprichtte nadat hij werd verbannen van Facebook en Twitter, naar de beurs gebracht. Alleen niet op een alledaagse manier.

Het bedrijf achter Truth Social, Trump Media & Technology Group (TMTG), is namelijk gefuseerd met een beursgenoteerd bedrijf dat eigenlijk geen activiteiten heeft: Digital World Acquisition Corp. (DWAC). Zo’n bedrijf wordt ook wel een SPAC genoemd.

Aangezien Trump zo’n 60% van de aandelen in zijn bezit heeft, kan hij flink cashen wanneer het bedrijf positief wordt gewaardeerd. Kort na zijn debuut op de beurs van New York schoot de koers van het aandeel met 40% omhoog. Daardoor was het bedrijf even zo’n 5,2 miljard euro waard.

Trump heeft echter een probleem: vanwege eerdere afspraken kan de presidentskandidaat zijn aandelen pas over zes maanden omzetten in geld. Echter kan de directie van de SPAC ervoor kiezen om die clausule te laten varen, en dat is ook niet helemaal ondenkbaar. De directie bestaat namelijk uit medestanders, waaronder zijn zoon Donald Jr.

Blijft de koers van het aandeel stabiel, dan is het een enorme meevaller voor Trump. Hij ziet op deze manier zijn financiële zorgen een stuk kleiner worden en spekt tegelijkertijd zijn oorlogskas voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen .

Japan verhoogt rente voor het eerst sinds 2007

Het was het laatste land dat nog een negatieve rente hanteerde, maar ook Japan is overstag gegaan. Voor het eerst in zeventien jaar heeft het land namelijk de rente verhoogd. Daarmee handelt de nationale centrale bank, de Bank of Japan (BoJ), tegenovergesteld aan veel andere westerse landen, die in korte tijd flink de rentes hebben verhoogd en nu alweer naar renteverlagingen kijken.

Door lange tijd de rente laag te houden en obligaties op te kopen, wilde het land decennialang de inflatie aanjagen en de economie een boost geven. Maar volgens de BoJ zijn deze maatregelen niet langer meer nodig omdat ‘er een stabiel inflatiepercentage van 2 procent in zicht is’.

Conservatief rentebeleid bank of Japan

De rentestijging verraste beleggers niet, aangezien beleidsverandering werd verwacht vanwege het redelijke herstel van de Japanse economie na de coronapandemie. Vorige week werd bekendgemaakt dat een groot deel van de Japanse werkenden een loonsverhoging van 5,28% kan verwachten, iets wat voor Japanse werknemers al 33 jaar niet meer is voorgekomen.

Volgens economen betekent dit het einde van de langdurige stagnatie van de Japanse economie, die begon na het barsten van de financiële zeepbellen rond 1990. De belangrijkste Japanse index, de Nikkei225, ondervond dan ook weinig hinder van de rentestijging. Afgelopen maand werd de 41.000 puntengrens geslecht. Ter vergelijking: op de eerste handelsdag van het jaar stond de index zo’n 21% lager, op ruim 33.000 punten.

Poetin én Rusland wachten nog genoeg uitdagingen

Wie erop had ingezet, zou zeker winst hebben gemaakt: de Russische president Poetin is afgelopen maand opnieuw herkozen en zal het land gedurende de komende zes jaar blijven leiden. Dit is niet verrassend, aangezien veel andere kandidaten werden uitgesloten en onafhankelijke waarnemers werden tegengewerkt. Uiteindelijk zou zo’n 87% van de Russen op Poetin hebben gestemd, met een opkomst van 73%.

De komende zes jaar staat Poetin voor vele uitdagingen, met name op economisch gebied. De Russische economie is omgevormd tot een oorlogseconomie, waarbij alles gericht is op de productie van wapens en ander militair materiaal om de oorlog met Oekraïne te kunnen voeren. Elke Rus die dat wil, kan een baan krijgen en de lonen zijn relatief hoog.

De toekomst oogt echter niet rooskleurig: elke dag van de oorlog met Oekraïne kost het land tussen de 500 miljoen en 1 miljard dollar, wat tot nu toe heeft geleid tot een totaal van 211 miljard dollar. Het geld dat wordt besteed aan oorlogsvoering kan logischerwijs niet elders worden geïnvesteerd. Investeringen in sociale voorzieningen, pensioenen, onderwijs, gezondheidszorg, het bedrijfsleven en infrastructuur nemen structureel af. Bovendien ziet Poetin zijn inkomsten dalen door aanvallen op olieraffinaderijen en de boycot van veel (Europese) landen van Russisch gas.

Een tweede probleem voor Poetin is de vergrijzing van de bevolking. Momenteel geniet al 30% van de bevolking van zijn of haar pensioen, terwijl het bevolkingsaantal afneemt als gevolg van een laag geboortecijfer en de emigratie van veel Russen naar andere landen. Daarnaast vallen er nog elke dag Russische soldaten aan het front. De afnemende beroepsbevolking kan de economische problemen verergeren, waardoor een daling van het bruto binnenlands product slechts een kwestie van tijd lijkt.

Vooralsnog lijkt de Russische beurs zich redelijk te onttrekken aan de economische en maatschappelijke uitdagingen waarmee het land wordt geconfronteerd. De grootste index van het land, de MOEX, was sinds begin 2023 bezig met een opmars, hoewel deze sinds september lijkt te zijn gestokt.

Russische MOEX beweegt in een zijwaarts patroon

Een van de redenen voor de afvlakking zou kunnen zijn dat Russische consumenten en bedrijven aanzienlijk minder geld uitgeven vergeleken met voorgaande jaren. De hoge rentetarieven en toenemende risico’s schrikken zowel lokale ondernemers als consumenten af. Bovendien trekken buitenlandse investeerders steeds vaker hun handen terug uit het Oostblokland.

Opluchting en vertrouwen leggen beurzen geen windeieren

Sinds het dieptepunt op de financiële markten, vorig jaar oktober, zijn de beurzen flink gestegen en blijven ze vooralsnog ook stijgen. Aanvankelijk waren de goede economische vooruitzichten, de hype omtrent Artificial Intelligence en de dalende inflatie de belangrijkste aanjagers. Inmiddels is te zien dat de ontwikkelingen positief blijven, ook nu die factoren wat meer naar de achtergrond worden geplaatst.

Het is bekend dat beleggers over het algemeen vooruitkijken, maar toch nemen ze de woorden van de centrale bankiers uiterst serieus. Hun beleid is altijd van invloed op de economische prestaties van bedrijven en daarom ook van belang voor beleggers. De zalvende woorden van Fed-voorzitter Jerome Powell afgelopen maand, waarbij hij nogmaals benadrukte dat hij er niet van uitgaat dat de Amerikaanse economie in een recessie terechtkomt, heeft beleggers vooralsnog vertrouwen gegeven.

Maar zoals altijd bieden in het verleden behaalde prestaties geen garantie voor de toekomst. Echter kunnen beleggers die al langere tijd beleggen door de recente prestaties genieten van een zonnig begin van het beursjaar.

Portefeuille: Bruto rendement maart Bruto rendement 2024
Solid – defensief: 2,03% 3,11%
Solid – neutraal: 2,60% 5,36%
Solid – offensief: 3,13% 7,58%
Solid – zeer offensief: 3,88% 10,90%
Smart – defensief: 1,56% 2,73%
Smart- neutraal: 1,97% 4,39%
Smart – offensief: 2,39% 6,05%
Smart – zeer offensief: 2,98% 8,56%
Sustainable – defensief: 1,79% 2,40%
Sustainable – neutraal: 2,12% 3,90%
Sustainable – offensief: 2,40% 5,41%
Sustainable – zeer offensief: 2,87% 7,65%