De beslissingen die je maakt op de beurs worden vaak gemaakt vanuit de emotie. Vaak zijn dit negatieve emoties. Denk hierbij aan angst en hebzucht, paniek en overmoed. Maar ook succes op de beurs is gevaarlijk. Succes smaakt namelijk altijd naar meer.
Er zijn meerdere onderzoeken waaruit blijkt dat we helemaal niet zo rationeel zijn als dat we denken te zijn en dat er veel onbewuste factoren zijn die ons gedrag beïnvloeden. Dit gebeurt natuurlijk in ons dagelijks leven, maar ook op de beurs. De beslissingen die we maken zijn vaak niet zo rationeel genomen als we denken dat ze zijn: er zijn genoeg momenten dat onze emoties ons beslisvermogen vertroebelen en zelfs ons brein is daarbij niet te vertrouwen. Zelfs als er sprake is van een goede afloop.
Verslaafd aan succes
Niet alle emoties die van invloed zijn op je beslissingen zijn negatief. Ook het ervaren van succes beïnvloedt je gedrag. Of het nu gaat om een mooie overwinning op het sportveld, een succesvol avondje beleven in het casino of als je op een andere manier een doel bereikt: succes smaakt naar meer.
We raken namelijk snel verslaafd aan succes. Maar niet alleen in het dagelijkse leven, ook op de beurs. Want succes op de beurs zorgt ervoor dat we meer willen. Hebben we een paar succesvolle dagen op de beurs achter de rug, dan ontstaat er een verlangen naar meer. En dat is een gevoel dat alsmaar toeneemt: want als we ergens blij van worden, dan willen we dat gevoel opnieuw ervaren. En opnieuw. En opnieuw. Zo ontstaan verslavingen dan ook.
Dat we dit gevoel willen ervaren komt doordat ons interne beloningssysteem aan het werk gaat. Als we beloond worden voor onze succesvolle beleggingen (we behalen een positief rendement), dan belonen we ook onszelf. Dat doen onze hersenen trouwens automatisch. Succes zorgt ervoor dat we dopamine aanmaken. Dit is het stofje dat ervoor zorgt dat we ons tevreden en beloond voelen.
Dopamine wordt trouwens niet voortdurend afgegeven, maar wel wanneer je dingen doet die volgens je hersenen een beloning verdienen. Denk aan sporten, eten, verliefd zijn maar ook succes behalen op de beurs. De afgifte van dopamine zorgt voor een fijn gevoel. Het plezierige gevoel dat je krijgt zorgt ervoor dat je het dopamine opwekkende gedrag wilt herhalen.
Een nadeel dat aan dit gelukshormoon kleeft, is dat het zijn werking ook weer snel kan verliezen. Kort na deze geluksmomenten ebt dit gevoel namelijk weer weg. Doordat we deze geluksmomenten graag willen blijven ervaren nemen we steeds meer risico om hetzelfde te bereiken. En daar ligt het gevaar. Want het nemen van onverantwoorde risico’s loopt vaak slecht af.
"Successful Investing takes time, discipline and patience. No matter how great the talent or effort, some things just take time: you can't produce a baby in one month by getting nine women pregnant."
– Warren Buffett
Jezelf beschermen tegen je eigen succes
Vooral als je zelf handelt op de beurs zal je jezelf moeten beschermen tegen je eigen succes, maar ook als je je inleg laat beleggen is het goed om voorzichtig te zijn. Een flink positief rendement kan de aanleiding zijn om meer te willen. Dit gedrag kent 2 gevaren:
- Allereerst moet je je realiseren dat de koersen flink zijn gestegen, leg je niet op een hoogtepunt in?
- Daarnaast moet je zeker weten dat je je inleg kunt missen. Als je inleg ervoor zorgt dat je een hap uit je financiële buffer moet nemen, dan is het niet slim om te doen. Want wat als de koersen dalen?
Het is slimmer om te genieten van het mooie rendement dat je al hebt behaald. Laat je bovendien je hele inleg (+ positieve rendement) staan dan kun je over dat hele bedrag ook eventueel weer meer rendement behalen. Dat heet trouwens het rendement-op-rendement effect en daar lees je hier meer over.
Daarnaast zijn er nog 2 zaken die je kunt doen om jezelf tegen jezelf in bescherming te nemen. Ten eerste kun je ervoor kiezen om periodiek te gaan beleggen. Dan leg je een vast bedrag per maand in en zorg je ervoor dat je je niet laat verleiden om meer in te leggen dan nodig is of dat je kunt missen.
Ten tweede kun je er ook voor kiezen om minder frequent de ontwikkelingen van je beleggingen te checken. Het is zelfs zo dat hoe vaker je je beleggingen checkt, hoe minder rendement je lijkt te behalen. Dat komt omdat de kans op een positief rendement groter wordt naarmate je langer belegt.
Succes op de beurs is mooi, maar laat je daardoor niet verleiden tot het maken van ongefundeerde beslissingen!
Thomas verdiept zich graag in ingewikkelde beleggingsmaterie. Door zijn creativiteit kan hij een verhaal altijd op de Semmie-manier overbrengen op de lezer: helder, toegankelijk en to-the-point.
