Eerst het coronavirus, toen de hoge inflatie en de oorlog in Oekraïne en nu verhogen centrale banken snel de rentes… beurzen en beleggers krijgen maar weinig tijd om op adem te komen. Elk van deze gebeurtenissen heeft invloed op je beleggingen, maar de laatste in de rij, de stijgende rente, kan voor langere tijd het beursklimaat bepalen. We leggen graag uit hoe dat zit, welke uitdagingen dit met zich meebrengt en welke kansen het jou als belegger biedt.
Waarom de rentes nu stijgen
Rente is de vergoeding die wordt ontvangen voor het uitlenen van geld en die wordt betaald door degene die het geld leent. Zo ontvang je rente van de bank op je spaargeld, maar ontvang je ook rente als je belegt in obligaties.
De rente weerspiegelt de kosten van het lenen van geld en vormt een cruciaal onderdeel van het economisch systeem. In veel landen is er sprake van een basisrente (deze wordt ook wel refirente genoemd). De basisrente is het tarief waartegen de centrale bank van het land (of regio) aan andere (retail)banken leent. Als die rente bijvoorbeeld 0,05% bedraagt, dan kan ING of de Rabobank voor 0,05% rente geld lenen van de Europese Centrale Bank (ECB).
Een centrale bank verhoogt en verlaagt dit tarief als reactie op economische omstandigheden. Als de economie snel groeit of de inflatie te hoog is, kan de centrale bank de rente verhogen. Dit leidt er op zijn beurt vaak toe dat retailbanken de rentetarieven waartegen ze lenen verhogen, waardoor de kosten van leningen stijgen.
Als de rente stijgt wordt het duurder om te lenen. Daardoor denken mensen en bedrijven wel 2 keer voordat ze een lening afsluiten. Hierdoor is er minder geld beschikbaar om goederen te kopen en om te investeren waardoor de economie minder snel zal groeien (of zelfs zal krimpen).
Aan de andere kant, als de economie vertraagt, kan de centrale bank de basisrente verlagen. Op hun beurt kunnen retailbanken hun tarieven verlagen, waardoor het aantrekkelijker wordt om geld te lenen en uit te geven. Dit zal de economische groei doen versnellen.
Hieronder is de ontwikkeling te zien van de beleidsrente van de Amerikaanse centrale bank, de Fed. Na de kredietcrisis in 2008 en de coronacrisis in 2019 werden de rentes snel verlaagd om de economie te helpen. Nu staan er een aantal renteverhogingen op de planning om de hoge inflatie tegen te gaan.