Verwacht het onverwachte

Door Thomas van der Lee op 23 april 2024, leestijd: 6 minuten

In tijden dat het goed gaat op de beurs, is het laatste waarop je zit te wachten een (flinke) beurscorrectie. Beleg je echter voor de lange termijn, dan is de kans enorm dat je er met één of meerdere te maken gaat krijgen. Je weet alleen niet wanneer. Gelukkig hoeft het je niet te overvallen. Als je het onverwachte gaat verwachten ga je beurscorrecties juist zien als een kans in plaats van een bedreiging voor je rendement.

In het kort:
  • Beurzen wereldwijd hebben de afgelopen tijd een klein stapje terug gedaan, van een echte correctie is gelukkig nog geen sprake.
  • Geen enkele lange termijn belegger zit namelijk te wachten op een correctie van de beurs. Maar het is wel zo goed als zeker dat je er toch mee te maken krijgt;
  • Hoe langer je belegt, hoe groter de kans wordt dat je een correctie meemaakt. Het is echter ook zo dat de beste beursdagen volgen op de slechtste;
  • Houd daarom altijd rekening met de mogelijkheid dat de koersen op korte termijn kunnen dalen, maar laat je er niet negatief door beïnvloeden. Correcties bieden namelijk ook kansen.

Je voorbereiden op het onvermijdelijke

Er zullen weinig lange termijn beleggers zijn die uitkijken naar beurscorrecties. Een beurscorrectie, oftewel: een flinke koersdaling in korte tijd (tot wel 30%), kan namelijk een flinke hap uit het rendement nemen. Toch is het belangrijk om het onverwachte te verwachten, want het is zo goed als zeker dat een beurscorrectie eraan zit te komen. De vraag is alleen: wanneer?

Dat weet niemand. Maar een correctie komt vaak voor op de beurs na een periode van sterke stijgingen in de koersen. Deze stijging kan gerechtvaardigd zijn, bijvoorbeeld als de economische vooruitzichten rooskleurig zijn, maar het kan ook ongefundeerde groei betreffen, een bubbel die uiteindelijk barst.

De aanleiding voor een beurscorrectie kan ook een onvoorziene gebeurtenis zijn met grote gevolgen (een zwarte zwaan), of een combinatie van factoren, zoals hoge inflatie, stijgende rentes in combinatie met politieke onrust.

Laten we daarbij vooropstellen dat angst zaaien natuurlijk het laatste is wat we willen. Angst is namelijk een slechte raadgever op de beurs. We willen echter wel benadrukken dat het onvermijdelijk is om te beleggen zonder beurscorrecties mee te maken, en dat dit eigenlijk helemaal niet verkeerd is. De beste beursdagen volgen namelijk vaak op dagen waarop de koersen zijn gedaald.

Hoe langer je belegt, hoe groter de kans om een beurscorrectie mee te maken

Wanneer je een munt opgooit, is de kans op kop of munt 50/50. Maar als je een jaar gaat beleggen op de beurs, is de kans op een beurscorrectie van 10% bijna net zo groot. Dit blijkt uit onderzoek van Morningstar, waarbij 50 jaar aan koersontwikkelingen van de S&P 500, een van de grootste Amerikaanse indices, is geanalyseerd.

Als je beleggingshorizon 1 jaar is, heb je een kans van 44,80% om een correctie van 10% mee te maken. Beleg je minimaal 10 jaar, dan stijgt dit percentage tot 100%. Bovendien is de kans op een correctie van 30% dan meer dan 50%.

Bovenstaande grafiek toont de kans op beurscorrecties van verschillende groottes gedurende de afgelopen 50 jaar.

Elke belegger is het liefst volledig belegd in perioden van stijgende koersen en heeft zijn of haar geld aan de zijlijn staan op het moment dat de koersen gaan dalen. Maar met zo’n benadering is er een grote kans dat je dagen van koersstijgingen mist, en dat zijn juist de meest belangrijke beursdagen.

Het wonderbaarlijke herstel van de beurzen na een correctie

Tegenwoordig is het met slechts een paar klikken mogelijk om geld op te nemen wanneer de beursprestaties tegenvallen. Dit wordt vaak gedaan uit angst dat de daling zal aanhouden en de beleggingen verder zullen devalueren. Dit is echter niet verstandig.

Wanneer de koersen aanzienlijk dalen, is het een natuurlijke reactie om over te gaan tot verkoop om verdere verliezen te voorkomen. Echter, Bank of America heeft ontdekt dat de beste dagen op de markt vaak volgen op de grootste dalingen, waardoor paniekverkopen het rendement voor lange termijn beleggers aanzienlijk kunnen verlagen. Dit komt doordat deze verkopen resulteren in het missen van de beste beursdagen.

Op basis van gegevens die teruggaan tot 1930 heeft Bank of America vastgesteld dat als een belegger elk decennium de 10 beste dagen van de S&P 500 index zou missen, het totale rendement slechts 28% zou bedragen. Daarentegen zou het rendement 17.715% bedragen als de belegger de ups en downs zou doorstaan.

Invloed van het missen van de beste beursdagen op je rendement:

Jaren: Rendement: Rendement minus de 10 slechtste dagen: Rendement minus de 10 beste dagen: Rendement minus de 10 beste/slechtste dagen:
1930: -42% 39% -79% -50%
1940: 35% 136% -14% 51%
1950: 257% 425% 167% 293%
1960: 54% 107% 14% 54%
1970: 17% 59% -20% 8%
1980: 227% 572% 108% 328%
1990: 316% 526% 186% 330%
2000: -24% 57% -62% -21%
2010: 190% 351% 95% 203%
2020: 18% 125% -33% 27%
Totaal: 17.715% 3.793.787% 28% 27.213%

Bron: Bank of America. Let er wel op dat in het verleden behaalde resultaten geen garantie bieden voor de toekomst.

Correcties, of koersdalingen, zijn bij beleggen volstrekt normaal

Hoewel het schrikken kan zijn wanneer je ziet dat er op de korte termijn een flinke hap uit je rendement is genomen, of wanneer je rendement negatief is, is dit volstrekt normaal beursgedrag waar je je niet meteen veel zorgen over hoeft te maken. Over de lange termijn kunnen we er namelijk van uitgaan dat beleggingen meer waard worden.

Dit wordt aangetoond door wederom te kijken naar de Amerikaanse S&P 500 index. Sinds 1946 is deze index 84 keer gedaald met een percentage tussen 5% en 10%. Dat komt gemiddeld meer dan één keer per jaar voor. Uit de historische analyse blijkt gelukkig dat de markt zich meestal snel herstelt van deze bescheiden dalingen na 1946. De gemiddelde tijd die nodig is om van die verliezen te herstellen, is één maand. Er zijn zelfs grotere verliezen geweest, maar ook daarvan heeft de index zich hersteld (al duurt dat herstel natuurlijk wel langer).

Dalingen van de S&P 500 index sinds 1946:

Daling: Aantal van deze dalingen: Gemiddelde hersteltijd in maanden:
5% tot 10%: 84 1
10% tot 20%: 29 4
20% tot 40%: 9 14
40% of meer: 3 58

Bron: Cnbc.com.

Kijken we trouwens naar de ontwikkeling van de S&P 500 door de jaren heen, dan is er een groei waar te nemen, ondanks al die correcties:

Koersontwikkeling S&P 500 gedurende de laatste 50 jaar

Je doel is bekend, de toekomst niet

Het maakt niet uit of koersen momenteel stijgen of dalen: het is niet verstandig om een plan te maken dat gericht is op pandemieën, handelsoorlogen, renteveranderingen of verkiezingsuitslagen, aangezien niemand deze gebeurtenissen kan voorspellen.

Beleggen voor de lange termijn betekent het opstellen van een plan en toewerken naar een doel, ongeacht de korte termijn ontwikkelingen en of er al dan niet een correctie plaatsvindt. Het klopt dat hoe langer je belegt, hoe groter de kans is dat je een beurscorrectie meemaakt. In een eerder artikel over geduld legden we echter al uit dat het tegenovergestelde ook waar is: hoe langer je belegt, hoe groter de kans is op een positief rendement.

Diversificatie om effect beurscorrectie te verminderen

Daarnaast is het belangrijk om te benoemen dat we in bovenstaande cijfers hebben gekeken naar de ontwikkeling van de S&P 500. Oftewel: naar de prestaties van aandelen. Door verschillende beleggingsinstrumenten in een portefeuille op te nemen, kan het effect van een beurscorrectie verminderd worden.

Een obligatie reageert immers anders op een economische situatie, waardoor koersdalingen van aandelen minder invloed kunnen hebben op je gehele portefeuille. Als belegger bepaal je zelf, of samen met een vermogensbeheerder of adviseur, in hoeverre je bereid bent om risico’s te nemen. Of in hoeverre korte termijn beurscorrecties invloed hebben op je gemoedstoestand. Op basis daarvan beslis je hoeveel diversificatie je in je portefeuille wil aanbrengen.

Correcties bieden ook kansen

Bovendien kun je een eventuele correctie ook zien als een kans: bij lagere koersen koop je je beleggingen immers goedkoper in. Wanneer je periodiek belegt, profiteer je hier automatisch van, zonder dat je bezig hoeft te zijn met het aankoopmoment op het laagste punt van een correctie. Soms zul je geduld moeten hebben voordat het rendement zichzelf toont, maar als lange termijn belegger beschik je over dat geduld.

Het is onvermijdelijk dat je op termijn bij het beleggen te maken krijgt met correcties. Dat deze plaatsvinden, daar heb je geen invloed op. Je hebt echter wél invloed op hoe je hierop reageert.