We hebben niet alleen afscheid genomen van december, maar van een heel (beleggings)jaar. En wat voor jaar was het… een met diepe dalen en hoge pieken. Naast de pieken in besmettingen, piekten ook de koersen afgelopen maand.
Dankzij coronavaccins, de overwinning van Biden, een Brexit die met een sisser is afgelopen en ondersteunende centrale banken gingen we het jaar toch nog redelijk positief uit. Waar het oudejaarsnacht op veel locaties oorverdovend stil bleef was het een jaar vol vuurwerk op de beurs.
De maand december in het kort:
- Hoewel we in een ‘harde lockdown’ zitten, laten de beurzen een snel herstel zien. Wereldwijd werden er in december zelfs records verbroken;
- Binnen een jaar na het uitbreken van de pandemie zijn we begonnen met vaccineren. Er zijn echter nog vele factoren onzeker, waardoor er meerdere scenario’s mogelijk zijn;
- Na moeizaam onderhandelen is er eindelijk een handelsakkoord gesloten tussen het Verenigd Kninkrijk en de EU. De vraag is nu hoe de economie van het Verenigd Koninkrijk gaat presteren.
Gaat het allemaal niet te snel?
Ook de maand december deelde over het algemeen mee in het positieve sentiment dat de afgelopen maanden op de beurzen heerst. Maar wie had zo’n snel herstel verwacht toen beurskoersen ruim 30% waren gedaald afgelopen maart? Bijna niemand. Maar het herstel is daar en in december werden wereldwijd zelfs records verbroken. Zelfs onze eigen AEX kwam dichtbij zijn jaartop van februari.
De logische vraag is dan: “gaat het allemaal niet een beetje te snel?” Een valide vraag, want de samenleving is nog nergens vergeleken met een jaar geleden. We zitten nog steeds in de ‘harde lockdown’ en het vaccineren in ons land moet nog beginnen. Maar beleggen is ook een proces van vooruitkijken en verwachtingen.
De gunstige omstandigheden van voor de crisis hebben een klimaat gecreëerd waarin bedrijven mogelijk weer snel terug kunnen keren naar het oude normaal. Beleggers verwachten dan ook dat bedrijven snel op kunnen krabbelen. Desondanks blijft het coronavirus een virus om rekening mee te houden. Uit mutaties van het virus in Engeland, gevolgd door het compleet afsluiten van de rij-, vaar- en luchtroutes, blijkt nog maar weer eens dat het beleid fragiel is en de toekomst onzeker.
Dit bleek helemaal aan het einde van de maand. Op de eerste dag van de meteorologische winter daalden de koersen in Europa flink. Aandelen van bedrijven in de olie-, luchtvaart- en vastgoedsector stonden flink in het rood. Bedrijven in de technologiesector lijken juist weer te profiteren. Elke lockdown met strengere maatregelen lijkt daarom de overgang van de ‘oude economie’ naar de ‘nieuwe digitale economie’ te versnellen.
3 coronascenario’s voor 2021
In december kwamen de vaccinatieprogramma’s wereldwijd op gang. En volgende week is het voor ons eindelijk zover: dan vinden de eerste vaccinaties plaats. Afgelopen maand waren de landen om ons heen al aan de beurt. Het Verenigd Koninkrijk, dat sinds de Brexit niet meer afhankelijk is van de Europese Unie, trapte als eerste West-Europese land het spits af. En eind december volgden onze buurlanden. Binnen een jaar na het uitbreken van de pandemie kunnen we weer langzaamaan terug naar het normaal. De snelheid waarmee gevaccineerd gaat worden, en hoe goed we de regels blijven volgens omtrent het virus gaan van invloed zijn op hoe snel we deze crisis achter ons gaan laten. Omdat er nog vele factoren onzeker zijn bespreken we de 3 meest waarschijnlijke scenario’s voor het aankomende jaar en welk invloed ze gaan hebben op de financiële markten:
Scenario 1: de immuniteit blijft uit
Mochten de vaccinaties niet het beoogde effect hebben en ook groepsimmuniteit uitblijven dan is de verwachting dat de problemen die we het afgelopen jaar kenden in 2021 terugkeren. Dan zal de economie niet het verwachte herstel zal laten zien. Hiermee komt er een deuk in economische activiteit en daarbij het vertrouwen van consumenten en bedrijven. De stagnerende economie vraagt wederom steun vanuit overheden en centrale banken die vrijwel alle middelen al hebben ingezet.
Scenario 2: stap voor stap komen we er wel
Een tweede scenario is dat het eerste kwartaal van 2021 moeizaam zal beginnen. Door tekorten aan vaccins zullen mondjesmaat mensen kunnen worden ingeënt. Pas in het tweede kwartaal kunnen grote stappen worden gezet. Daardoor trekken de economie en het consumentenvertrouwen pas laat aan maar komen wel weer terug op oude niveaus. Daarbij houden centrale banken vast aan stimuleringspakketten om de groei verder te stimuleren. We gaan dus langzaam terug naar het pre-corona tijdperk en de financiële markten laten daarom in 2021 een positieve ontwikkeling zien.
Scenario 3: in de hoogste versnelling terug naar het pre-corona tijdperk
Dat er zo snel meerdere vaccins zijn ontwikkeld en al beschikbaar zijn is een zegen voor zowel de maatschappij als de economie. Door de snelle verspreiding van het vaccin wordt het nieuwe normaal sneller dan verwacht realiteit. Overheden en centrale banken zullen daarbij maximaal blijven stimuleren om de groei te versnellen. De economie komt zo op een snel tempo weer terug op het oude niveau. En de financiële markten plukken daarvan vruchten: financieel aanjagende overheden en economische groei lijkt een succesformule voor een mooi rendement.
Diep in blessuretijd is er dan toch een handelsdeal
Op 23 juni 2016 stemden de inwoners uit het Verenigd Koninkrijk in een referendum over het EU-lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk. De uitslag van dat referendum is inmiddels duidelijk geworden, want al ruim 4,5 jaar praten we over een Brexit. Op 31 januari 2020 was het moment dan daar: de Britten traden uit de EU. Tot en met 31 december zaten ze echter in een overgangsperiode waarin ze de Europese regels nog moesten volgen.
Nu er na moeizaam onderhandelen eindelijk een handelsakkoord is gesloten gelden er vanaf vandaag geen nieuwe invoerheffingen en quota’s voor de onderlinge goederenhandel. Ook zijn er afspraken gemaakt over onderwerpen, zoals energie, de visserij en vervoer. De deal zal alleen niet voorkomen dat exporteurs in het nieuwe jaar met extra papierwerk te maken krijgen. Maar toch zal dat extra werk meevallen dan wanneer er geen deal gesloten zou zijn.
Dat goede afspraken namelijk nodig zijn bleek wel toen veel landen, waaronder Nederland, al het personenverkeer uit Engeland een halt hadden toegeroepen. Een gevaarlijke mutatie van het coronavirus zorgde voor chaos: met lange rijen wachtende passagiers en vrachtwagens tot gevolg.
Het nieuws over de Britse variant van het coronavirus, die volgens de eerste berichten vele malen besmettelijker zou zijn, bepaalde ook de stemming op de Europese beurzen. Waar december over het algemeen stijgende koersen liet zien werd er dankzij dit nieuws toch even pas op de plaats gemaakt. Er werd gevreesd voor nieuwe en nog strengere maatregelen. En het coronavirus had net als in Europa ook in het Verenigd Koninkrijk al voor zware maatregelen gezorgd.
De vraag is nu wel hoe de economie in het Verenigd Koninkrijk straks gaat presteren in deze tombola. We hebben al een forse terugval in het begin van het jaar gezien, gevolgd door een krachtig herstel in het derde kwartaal om vervolgens weer met de verwachte terugval te komen in het vierde kwartaal vanwege de oplopende besmettingen.
Nu de Britten zich met een handelsdeal losmaken van de rest van de Europese Unie is de verwachting dat er een gestaag herstel van de economie gaat plaatsvinden, maar wel een die moeizamer is dan die van de EU.
Er wordt bijvoorbeeld van uitgegaan dat er ruim 140.000 Britse banen verloren gaan. Mocht er geen deal zijn gesloten dan was dit aantal zelfs gestegen tot ruim 500.000. Ter vergelijking: er wordt verwacht dat er ruim 18.000 Nederlandse banen verloren gaan als gevolg van de Brexit. Was er geen handelsdeal gekomen dan was dit aantal gestegen tot 73.200.
Nu er een deal is gesloten, en zowel de EU als de Britten met werkzame afspraken thuis zijn gekomen, nadert deze soap zijn einde. Maar zoals het een goede soap betaamt: to be continued…
