‘Risicoloos beleggen bestaat niet. Je kunt (een deel van) je inleg verliezen.’ Je kent dit zinnetje waarschijnlijk wel: deze disclaimer, of een variant ervan, wordt verplicht gebruikt door banken, vermogensbeheerders en andere financiële instellingen. Het kan de drempel om te starten met beleggen nog hoger maken als je beleggen al spannend vindt.
Als je twijfelt om te beginnen met beleggen, is het essentieel om te weten welke risico’s beleggen kent. Een korte disclaimer kan echter nooit het hele verhaal vertellen. Door slechts te kijken naar de risico’s, wordt de andere kant van de medaille niet belicht: namelijk wat het je op de lange termijn kan opleveren. Naast de risico’s die beleggen kent is het daarom ook goed om te weten dat niet beleggen óók risico kent.
In dit artikel gaan we niet alleen dieper in op wat dat risico is, maar geven we ook antwoord op de vraag welke invloed je zelf hebt op het risico dat je loopt wanneer je belegt.
In het kort:
- Voor veel mensen die niet beleggen zou het hun financiële positie kunnen versterken. Het is daarom belangrijk om zowel de risico’s van beleggen als niet beleggen te kennen.
- Doordat beleggingen in waarde schommelen en je (een deel van) je inleg kunt verliezen, is beleggen geen geschikte vorm van vermogensopbouw voor iedereen.
- Niet beleggen kent echter het risico dat je je doelen niet behaalt, koopkracht verliest of afhankelijk wordt van externe factoren.
- Een positief rendement is bij beleggen nooit gegarandeerd, maar je hebt wel zelf invloed op de mate waarin je risico’s loopt.
Beleggen kent risico’s…
Hoewel beleggen de afgelopen jaren een steeds populairdere manier is geworden van vermogen opbouwen, blijkt uit onderzoek van DUFAS dat het overgrote gedeelte van Nederlanders dit niet doet. Hoewel meer dan de helft van de Nederlanders zich zorgen maakt over hun toekomstige financiële zekerheid, belegt slechts 36% om deze te vergroten.
Dit terwijl uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten blijkt dat ruim de helft van de Nederlandse huishoudens voldoende buffer heeft om verantwoord te kunnen beleggen. Eén van de redenen dat ze dit niet doen zijn de risico’s die beleggen kent. Naast risico associëren veel Nederlanders beleggen met ‘spannend’ en ‘verlies’.
Het klopt ook: bij beleggen kun je (een deel van) je inleg verliezen. Rendement behalen bij beleggen en het lopen van risico gaan hand in hand. Hierdoor is het niet voor iedereen een geschikte manier om vermogen op te bouwen.
Het risico dat je (een deel van) je inleg kunt verliezen geldt echter niet voor elke beleggingscategorie of portefeuille in dezelfde mate. Het soort beleggingen dat je kiest, hoe gespreid je belegt en met welke tijdshorizon je dat doet, maken een groot verschil. Iemand die breed gespreid belegt in ETF’s waar bijvoorbeeld honderden wereldwijde aandelen zijn opgenomen en dit doet voor de lange termijn, loopt een lager risico dan iemand die handelt in hefboomproducten op dagelijkse basis. In andere woorden: het risico hangt niet alleen af van ‘of je belegt’, maar ook van ‘hoe je belegt’.
Zelfs wanneer je maatregelen neemt in je portefeuille om de risico’s te verkleinen, kun je echter te maken krijgen met een negatief rendement. Dat koersdalingen inherent zijn aan beleggen, bewijzen periodes op de beurs als de coronacrisis en de aanvang van de tweede termijn van Amerikaanse president Trump. Wanneer je verwacht dat dit een grote invloed heeft op je gemoedsrust, is beleggen niet een manier van vermogen opbouwen die werkt voor jou.
… maar niet beleggen ook
Sparen is een stabiele manier van vermogen opbouwen en je loopt geen risico om plotseling (een deel van) je spaargeld te verliezen. Maar die veiligheid kent ook een keerzijde. Niet beleggen brengt namelijk ook verborgen risico’s met zich mee op het gebied van vermogensgroei, die op lange termijn een grote impact kunnen hebben op je financiële situatie en je levensstandaard.
Een van de risico’s van niet beleggen is dat de inflatie (ongemerkt) je opgebouwde vermogen opeet. Wanneer de rente die je krijgt op je spaargeld lager is dan de huidige inflatie, word je geld minder waard. Je koopkracht neemt af, je kunt dan met hetzelfde geld steeds minder kopen.
Inflatie 'eet' het vermogen op
In tijden van hoge inflatie neemt ook de mogelijkheid toe dat banken negatieve spaarrentes invoeren, zoals tussen april 2021 en oktober 2022 het geval was. Grootbanken hanteerden destijds een negatieve rente op spaartegoeden boven de €100.000. Hoewel je veelal geen negatieve rente behaalt met sparen, is dit dus geen vanzelfsprekendheid.
Vermogensgroei op de lange termijn
Daarnaast mis je door niet te beleggen kansen op vermogensgroei via het zogenaamde rendement-op-rendement effect. Omdat je rendement op eerder behaald rendement verdient, kan je vermogen exponentieel groeien. Van dit sneeuwbaleffect is bij sparen ook sprake, maar omdat beleggen op de lange termijn een groter rendementspotentieel kent, wordt deze sneeuwbal bij wijze van spreken eerder en sneller groter.
Stel dat je nu €100.000 inlegt en dit voor twintig jaar laat staan op je beleggingsrekening met een gemiddeld jaarlijks rendement van 5%. Dan is dit bedrag na twintig jaar gegroeid tot ruim €260.000. Hetzelfde bedrag sparen tegen een gemiddelde jaarlijkse spaarrente van 2%? Dan is diezelfde €100.000 in twintig jaar tot €148.595 gegroeid.
Beleggen kan meer opleveren op de lange termijn
Door niet te beleggen loop je deze potentiële groei mis, wat invloed kan hebben op hoe snel en of je jouw grote langetermijndoelen behaalt. Dit is niet altijd een luxeprobleem; voor ondernemers die bijvoorbeeld zelf verantwoordelijk zijn voor hun pensioenvoorzieningen kan er een gat ontstaan tussen hun opgebouwde vermogen en het vermogen dat ze nodig hebben om comfortabel te kunnen leven wanneer ze stoppen met werken. Hun levensstandaard moet dan drastisch omlaag. Veel ondernemers rekenen bijvoorbeeld op een goede opbrengst wanneer ze hun bedrijf verkopen, maar wat als deze tegenvalt?
Waarom beleggen? Twee voorbeelden
Dit is niet de enige situatie waarin de risico’s van niet beleggen voelbaar kunnen zijn. Stel je voor dat een koppel (nu allebei 40 jaar) op hun zestigste wil stoppen met werken. Natuurlijk kunnen ze voor dit doel elke maand sparen, maar wanneer hun koopkracht over de jaren daalt en hun spaargeld traag groeit, is de kans groot dat ze zelf meer moeten sparen (en nu soberder moeten leven) of hun droom moeten bijstellen (langer moeten doorwerken).
Bij kersverse ouders die bij de geboorte besluiten dat ze hun kind een financiële voorsprong willen geven door bijvoorbeeld de studiekosten te vergoeden, kan beleggen ook een groot verschil maken. Als we weer uitgaan van een spaarrente van 2%, een gemiddeld jaarlijks netto beleggingsrendement van 5% en in dit geval een maandelijkse inleg van €250, dan is het verschil tussen sparen (€64.931) en beleggen (€86.666) na 18 jaar €21.735. Alleen al dit verschil is genoeg voor ongeveer een jaar aan kamerhuur, vier jaar aan collegegeld en de aanschaf van alle studiematerialen.
Beleggen kent koersdalingen én koersstijgingen
Beleggen kent risico’s, maar biedt dus ook de mogelijkheid op een hoger rendement. Omdat de waarde van je beleggingen kan schommelen, kan dit op korte termijn zowel winst of verlies betekenen. Tot op heden laten de wereldwijde koersen op de lange termijn echter een positieve ontwikkeling zien. Al zijn in het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst.
Ontwikkeling van de MSCI World Index
Koersdalingen mogen dan inherent zijn aan beleggen, koersstijgingen zijn dit ook. Hoewel rendementen uit het verleden dus nooit garanties bieden voor de toekomst, heeft de markt zich niet alleen altijd herstelt, maar ook nieuwe hoogtepunten bereikt. Bij een flinke koersdaling kan het echter maanden duren voordat dit gebeurt, waardoor het hebben van een langetermijnvisie belangrijk is bij beleggen.
Deze visie helpt het risico te verkleinen. Want het zien van een negatief rendement is natuurlijk nooit gewenst, maar wordt pas reëel als je op de verkoopknop drukt en het verlies realiseert. Beleggen vereist dan ook geduld om je portefeuille de tijd te geven om te herstellen.
Dit is niet de enige manier waarop je zelf invloed hebt op het risico dat je loopt. Door voldoende spreiding aan te brengen, emoties niet de overhand te laten nemen bij beleggingsbeslissingen en je niet blind te staren op het te behalen rendement, kun je de risico’s van beleggen verkleinen. Lees ook ons uitgebreide artikel over (onnodig) verlies voorkomen voor meer informatie over dit onderwerp.
Rust door vermogensbeheer
Beleggen kent risico’s, maar niet beleggen ook. Je loopt het risico dat je je doelen niet behaalt, koopkracht verliest en/of afhankelijk wordt van externe factoren. Wie wel wil beleggen, maar zich niet bezig wil houden met het inrichten van een portefeuille die voldoende spreiding bevat of die het toch nog een uitdaging vindt om te beginnen, is een vermogensbeheerder als Semmie een geschikte oplossing.
Bij het openen van een rekening vul je een vragenlijst in die vaststelt welk risico je kunt en wilt dragen. Op basis van jouw risicobereidheid, (financiële) situatie en wensen wordt de ideale balans tussen risico en rendement voor jou bepaald en word je ingedeeld in een portefeuille en risicoprofiel.
Investeren in een goede nachtrust
Wil je meer weten over de specifieke risico’s die beleggen kent, hoe je zelf invloed hebt op deze risico’s en welke rol een vermogensbeheerder als Semmie hierin kan spelen? Dan raden we aan ons e-book ‘Investeren in een goede nachtrust’ te lezen, dat je op een heldere en toegankelijke manier alles leert over de risico’s van beleggen.
Bij vragen kun je ook altijd terecht bij onze deskundige klantenservice. Bel tijdens kantooruren naar 020 – 220 3800 of stuur ons een berichtje via de chat, waar we 7 dagen per week van 08:00 tot 22:00 uur bereikbaar zijn.
