De zoektocht naar schone energie

Door Thomas van der Lee op 26 juli 2021, leestijd: 5 minuten

De olie- en gassector. Ze heeft op het gebied van duurzaamheid een slechte naam. De opwarming van de aarde zou voor een groot deel te wijten zijn aan deze sector. Gelukkig is er bij de energiesector verandering op het gebied van duurzaamheid te bespeuren. En aandeelhouders kunnen, naast milieuorganisaties, bij deze koerswijziging een grote rol spelen.

Een naam die je vast wel kent uit deze branche is Royal Dutch Shell. Net als andere olie- en gasbedrijven houdt Shell zich bezig met zogeheten fossiele brandstoffen. Dit zijn aardolie, aardgas en kolen. Verreweg de meeste energie die we gebruiken, komt van deze brandstoffen: 91%. Het probleem met fossiele brandstoffen is dat ze zorgen voor de uitstoot van broeikasgassen. Een bekend broeikasgas is bijvoorbeeld CO2.

De uitstoot van broeikasgassen zorgt voor het zogeheten broeikaseffect. Dit leidt tot opwarming van de aarde. De temperatuur op aarde steeg volgens milieuorganisatie Greenpeace de afgelopen eeuw met gemiddeld één graad. Dat lijkt niet zoveel, maar in sommige gebieden is de stijging groter, omdat dit een gemiddelde is. De opwarming van de atmosfeer kan leiden tot het ontstaan van zeer schadelijke weerverschijnselen als orkanen, cyclonen en overstromingen. De klimaatverandering wordt zo een klimaatcrisis.

Voorrang voor duurzame energie

Energiereuzen als Royal Dutch Shell, Total, BP en ExxonMobil staan sinds enige tijd onder druk van milieugroeperingen om hun strategie aan te passen. Het roer moet volgens hen om. Fossiele brandstoffen moeten worden ingeruild voor schone energiebronnen als zonne-energie, windenergie en waterstof. Milieuorganisaties proberen via de rechter die verandering af te dwingen.

En dat is soms succesvol. Urgenda, Milieudefensie en enkele andere organisaties spanden vorig jaar een rechtszaak tegen Shell aan. De milieuorganisaties wilde hiermee afdwingen dat het Nederlands-Britse olie- en gasbedrijf de uitstoot van broeikasgas drastisch gaat verminderen. Volgens de organisaties heeft Shell een maatschappelijke zorgplicht om bewoners te beschermen tegen de gevaren door klimaatverandering.

Enigszins tegen de verwachting in kregen de milieuactivisten afgelopen mei gelijk van de rechter. Shell moet van de rechter alles op alles zetten om zijn uitstoot van CO2 binnen tien jaar met 45% te verminderen (ten opzichte van 2019). Doet Shell dit niet, dan draagt het bedrijf te veel bij aan gevaarlijke klimaatverandering, zo stelde de rechter. Nederlanders krijgen dan te maken met een stijging van de zeespiegel en een ongezonde luchtkwaliteit.

De duurzame voornemens van Shell

De uitspraak van de rechter betekent dat Shell zijn voornemens moet aanpassen. Tot 2030 wilde het bedrijf de CO2-uitstoot van zijn producten met slechts 20% terugdringen. Dat moet nu dus 45% zijn, ten opzichte van 2019 . Shell was niet blij met de uitspraak en gaat misschien in hoger beroep hiertegen. Dat moet nog worden bekendgemaakt.

Een duurzaam voornemen van Shell is om in 2050 in ieder geval CO2-neutraal te zijn. CO2-neutraal zijn betekent dat het bedrijf alle uitstoot van CO2 op een bepaalde manier moet compenseren. Shell wil dit bereiken met onder meer het afvangen en ondergronds opslaan van CO2, biobrandstoffen, waterstof en het planten van bossen.

Aanpak van klimaatverandering

Shell richtte in 2016 zijn duurzame tak, New Energies, opnieuw op. Dit heet tegenwoordig Renewables and Energy Solutions. Via dit dochterbedrijf werd de afgelopen 5 jaar $3,2 miljard dollar in schone energie gestoken. Dat is zo’n 3% van alle investeringen, helaas veel minder dan gepland. Volgens Shell waren er te weinig duurzame energieprojecten financieel aantrekkelijk genoeg om geld in te steken.

Het bedrijf zegt nu het leven blijvend te beteren. “Er is dringend actie nodig om klimaatverandering aan te pakken. Daarom hebben we onze inspanningen versneld om tegen 2050 een energiebedrijf met netto nul uitstoot te worden, meebewegend met de samenleving”, stelde Shell in een reactie op de uitspraak van de rechter in mei.

Shell zegt miljarden te willen investeren in een economie die minder broeikasgassen uitstoot. Er komen financiële injecties in laadpalen voor elektrische auto’s, waterstof, duurzame energiebronnen en biobrandstoffen. “We willen de vraag naar deze producten vergroten”, aldus Shell.

Zoektocht naar schone energie

Ook andere energiereuzen beloven meer te doen aan duurzaamheid. Het grote Franse energiebedrijf Total stelt bijvoorbeeld dat er de komende decennia twee uitdagingen zijn: de groei van de wereldbevolking en de klimaatverandering. “We hebben een permanente zoektocht naar energie die meer betaalbaar, betrouwbaar en schoner is”, vertelt de Franse topman van Total, Patrick Pouyanne. “Dat is mogelijk, omdat we vooruitgang boeken op technologisch gebied. Technologie vormt daarom het hart van Total”.

Total voorziet al de daken van al haar tankstations van zonnepanelen. Verder kun je bij het bedrijf een aantal schone brandstoffen tanken, zoals LNG, waterstof en Groengas. Bovendien heeft Total bij al haar tankstations snelladers voor elektrische auto’s.

En wil je in de Total-tankstations een kopje koffie drinken? Dan krijg je koffie voorgeschoteld van leverancier Illy. Volgens Total gebruikt Illy eigen plantages die gericht zijn op ‘milieu, mens en dierenwelzijn’. Daarnaast worden de snacks van Total gepresenteerd in gerecyclede bakjes en zakjes. Allemaal zeer verantwoord dus.

Total verwacht dat het aandeel van fossiele brandstoffen in haar ‘energiemix’ de komende decennia zal afnemen van 60% naar 40%. “Onze belangrijkste uitdaging is dat energie voor de consument betaalbaar is. We moeten daarom de verschillende vormen van energie met elkaar combineren. Dat is onze ambitie”, stelt topman Pouyanne. Net als Shell heeft Total het voornemen om in 2050 volledig CO2-neutraal te zijn.

Druk van activistische aandeelhouders

Ook andere olie- en gasbedrijven moeten het roer omgooien, soms onder druk van activistische aandeelhouders. De ambitie van het Britse BP, één van de grootste olie- en gasbedrijven ter wereld, is nu ook om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Dat gebeurde op aandringen van die activistische aandeelhouders. “Die aandeelhouders onderkennen steeds meer dat het heel risicovol is, als je niet met de maatschappij meebeweegt en niet investeert in het klimaat”, stellen experts.

De energiesector is, kortom, een goede weg ingeslagen. Maar er is ook nog een heel lange weg te gaan voordat de fossiele brandstoffen zijn vervangen door duurzame alternatieven.

Het prettige van een aandeelhouder zijn is dat je op het bedrijf druk kunt uitoefenen om de strategie te veranderen. Steeds meer beleggers willen ook maatschappelijk verantwoord beleggen en daarmee rekening houden met de gevolgen van hun investeringen voor de omgeving, het bedrijf en het klimaat. Duurzaam beleggen zit in de lift.

Semmie gelooft in duurzaamheid en kiest alleen voor fondsen die actief hiermee bezig zijn. Wil je meer weten over hoe we bij Semmie omgaan met dit onderwerp? Check dan snel onze speciale pagina waarin we precies uitleggen hoe we duurzaam beleggen.