Zzp’er? Grote kans dat je jouw levensstandaard na je pensioen niet kunt behouden

Door Tessa Ham op 23 augustus 2024, leestijd: 6 minuten
Zzp'er te weinig pensioen opbouwen

Een groot deel van de zzp’ers is onvoldoende voorbereid op het pensioen. Door een hoge werkdruk in combinatie met een druk sociaal leven, wordt er door veel zpp’ers weinig over later nagedacht. Daardoor zullen velen ervaren dat zij een flinke stap terug gaan in inkomen wanneer zij stoppen met werken. Sommigen moeten zelfs misschien blijven werken.

 

Ben je zelf zzp’er, wil je dit voorkomen en onbezorgd van je pensioen genieten? Dan zal je daar nu actie voor moeten ondernemen.

In het kort:
  • Voor veel zzp’ers geldt dat als ze nu geen actie ondernemen, ze later niet onbezorgd van het leven kunnen genieten als ze gestopt zijn met werken. Dit geldt ook voor zzp’ers die nu meer dan modaal verdienen. 
  • Als je jouw pensioen wil aanvullen, heb je hier meerdere mogelijkheden voor: het investeren in vastgoed bijvoorbeeld, het aflossen van je hypotheek of beleggen op een reguliere beleggingsrekening. 
  • Ook het openen van een lijfrenterekening is een mogelijkheid: dit is een beleggingsrekening waarmee je op een fiscaal voordelige manier vermogen kunt opbouwen voor later. Met dit kapitaal koop je uitkeringen aan op het moment dat je met pensioen gaat. 
  • Hoe eerder je begint met vermogen opbouwen voor later, hoe makkelijker je het jezelf maakt. Door het rendement-op-rendement effect kan je vermogen over de jaren exponentieel groeien. 

Een comfortabel pensioen als zzp’er vereist (urgente) actie

Veel mensen zien het belang van het aanvullen van het pensioen wel in, maar voelen hierbij geen urgentie. Andere financiële doelen liggen immers dichterbij in de toekomst. Het zelf opbouwen van pensioen is echter urgenter dan je denkt. Hoe eerder je namelijk begint, hoe makkelijker je het voor jezelf maakt om later zorgeloos te kunnen genieten.

Voor veel zzp’ers is van zorgeloos genieten geen sprake: zij krijgen te maken met een pensioentekort als ze nu geen actie ondernemen. Dit houdt in dat ze na hun pensionering minder hebben te besteden dan nu, waardoor ze gedwongen worden om te bezuinigen in een periode waar ze juist de tijd hebben om extra te genieten.

Bij de zzp’ers met middeninkomens (€32.100 tot €40.599) geldt voor 56% dat er een pensioentekort dreigt. Bij de grootverdieners (die jaarlijks meer dan €53.600 verdienen) moet zelfs 63% van de zelfstandigen een flinke stap terug doen in het inkomen na het pensioen.

Wie nu voldoende verdient als zzp’er, bouwt niet automatisch voldoende vermogen op voor later. Je gaat immers leven naar het geld dat er maandelijks binnenkomt. Simpel gezegd: hoe meer je verdient, hoe hoger je hypotheek bijvoorbeeld is of hoe vaker je op reis gaat. De kans dat je met alleen een AOW-uitkering je levensstandaard kunt behouden, is dan heel erg klein.

Wie nu voldoende verdient als zzp’er, bouwt niet automatisch voldoende vermogen op voor later.

Je pensioen aanvullen: de verschillende mogelijkheden

Pensioen aanvullen kan op verschillende manieren. Zo kun je ervoor kiezen om zelf te sparen en te beleggen voor later op een reguliere spaar- of beleggingsrekening. Het voordeel hiervan is dat je altijd over het vermogen kunt beschikken. Dit is ook meteen het nadeel, omdat de mogelijkheid bestaat dat je, bedoeld of onbedoeld, dit vermogen inzet voor andere doeleinden dan je pensioen.

Voorheen was het verhuren van vastgoed een populaire optie om het pensioen aan te vullen. Door recente overheidsmaatregelen is dit echter veel minder aantrekkelijk geworden. Het ministerie van Financiën berekende dat één op de tien onderzochte huurwoningen het voor particuliere beleggers gangbare minimumrendement van 5%, niet haalt. In de goede tijd was dat rond de 8,1%, en dat is nu gedaald naar 2,4% gemiddeld, aldus hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer aan de TU Delft op BNR.

Een andere optie is het aflossen van je hypotheek. Dit zorgt ervoor dat de maandlasten dalen, waardoor je minder inkomen nodig hebt als je met pensioen gaat. De kans op een pensioentekort wordt daardoor kleiner. Daarnaast heb je de mogelijkheid om je woning te verkopen en dit vermogen te gebruiken als pensioen. Dit is echter niet ideaal als je na je pensioenleeftijd in het huis wil blijven wonen.

Het afsluiten van een lijfrente is om bovengenoemde reden een interessante optie. Dit is een speciale spaar- of beleggingsrekening waarop je geld kunt storten, maar niet zomaar onttrekkingen van kunt doen. Het vermogen is echt bedoeld voor je pensioen. Wanneer je eenmaal stopt met werken, kun je van het lijfrentekapitaal een uitkering aankopen. Je ontvangt van dit kapitaal uitkeringen voor een bepaalde periode (van 5 tot 30 jaar), die jij vooraf zelf hebt bepaald.

Wat deze optie vooral interessant maakt, is dat je niet alleen verzekerd bent van aanvullende uitkeringen als je met pensioen gaat, maar ook dat de overheid je beloont voor het aanvullen van je pensioen. De stortingen die je gedurende het jaar doet op je lijfrenterekening, zijn namelijk aftrekbaar bij de aangifte inkomstenbelasting. Je hoeft hier nu geen inkomstenbelasting over te betalen. Dit is pas het geval wanneer je de uitkeringen ontvangt.

In de praktijk betekent het dat je 36,97% tot 49,50% (afhankelijk van de belastingschijf waarin je valt) van het bedrag dat je inlegt, terugkrijgt van de fiscus.

Meer fiscale ruimte als zzp’er

Door dit fiscale voordeel kun je niet onbeperkt op een lijfrenterekening storten. Er is sprake van een zogenaamde fiscale jaarruimte, een maximumbedrag dat je jaarlijks op de rekening mag storten.

De nieuwe Wet Toekomst Pensioen heeft de jaarruimte sinds 2023 echter flink verruimd. In plaats van 13,3% kun je nu jaarlijks 30% van je winst boven de €17.545 (de AOW-franchise) storten op een lijfrenterekening. Ook kun je nog tot 10 kalenderjaren terug (voorheen 7) de jaarruimte gebruiken, zodat je het pensioentekort kunt verkleinen. Heb je de afgelopen 10 jaar geen pensioen opgebouwd? Dan kun je deze ruimte alsnog gebruiken om je pensioen aan te vullen.

De afgelopen 10 jaar geen pensioen opgebouwd? Dan kun je die ruimte nu nog benutten.

Uitstelgedrag kost je duizenden euro’s

Dat je de ruimte van dit jaar ook nog in een later jaar kunt benutten, is echter geen excuus om je pensioenopbouw nog langer uit te stellen. Hoe eerder je namelijk begint, hoe minder je waarschijnlijk zelf bij elkaar moet inleggen om op hetzelfde eindresultaat uit te komen.

Dit principe geldt altijd bij beleggen, maar is helemaal belangrijk voor een zzp’er die het pensioen wil aanvullen en hierbij niet gesponsord wordt door een werkgever. In loondienst betaalt een werknemer immers veelal 1/3 van de pensioenpremies. De werkgever betaalt ongeveer 2/3 deel, aldus de Rijksoverheid.

Als zzp’er zijnde ben je zowel werkgever als werknemer en wil je het rendement-op-rendement effect zoveel mogelijk voor je te laten werken. Leg je dit jaar €10.000 in op een beleggingsrekening, en levert dat 4% rendement op, dan is dat volgend jaar €10.400 waard. Behaal je daar dat jaar weer 4% over, dan is dat bedrag gestegen naar €10.816. Doordat je rendement behaalt over eerder behaald rendement, zal het bedrag exponentieel toenemen.

De kracht van dit rendement-op-rendement effect, ook wel compound of samengestelde interest genoemd, is vooral duidelijk te zien op de lange termijn. Dit tonen we aan met een voorbeeld van Annebel, die op haar dertigste begint met inleggen, en Martijn, die op zijn veertigste start. Ze beginnen allebei met een startkapitaal van €10.000 en leggen beiden maandelijks €300 in.

Annebel heeft op 68-jarige leeftijd een resultaat van €366.261 bereikt, wanneer we weer rekenen met een gemiddeld jaarlijks rendement van 4%. Martijn heeft het aanvullen van zijn pensioen 10 jaar uitgesteld en behaalt, uitgaande van hetzelfde jaarrendement, een resultaat van €217.065.

Gevolgen van uitstelgedrag op de uitkering

Zouden beiden deze bedragen laten uitkeren via een lijfrenterekening, dan zou Annebel bij een uitkering van 10 jaar, een neutraal risicoprofiel en de Semmie Solid portefeuille naar verwachting ruim €1.200 bruto meer per maand uitgekeerd krijgen. Lees hier meer informatie over een uitkerende lijfrenterekening bij Semmie.

Dit is een behoorlijk verschil en meer dan genoeg reden om het onderwerp pensioen als urgent te beschouwen. Bereken met de rekentool wat jouw verwachte resultaat kan zijn en vul je pensioen aan met een reguliere beleggingsrekening of een lijfrenterekening.