De AEX is de belangrijkste beursindex van Nederland. AEX is afgeleid van Amsterdam Exchange Index. De AEX geeft het beeld weer van de ontwikkeling van de 25 grootste aandelen (qua beurswaarde) op de Amsterdamse effectenbeurs. Deze bevindt zich in Amsterdam aan Beursplein 5. De stand van de AEX wordt berekend aan de hand van het gewogen gemiddelde van die 25 aandelen. De AEX kent ook twee kleinere broertjes: de AMX waarin zich de middelgrote bedrijven bevinden en de AScX. Die index bevat de aandelen van de kleinste bedrijven qua beurswaarde.
De AEX startte op 3 januari 1983 op een basisniveau van 100 indexpunten. De piek van de index tot nu toe staat op ruim 780 punten, bereikt in augustus 2021. De AEX index zoals wij die kennen zag pas het levenslicht in 1994. De voorloper werd echter al op 4 maart 1983 opgericht en ging door het leven als EOE-index (European Options Exchange index). De stand van die index bij de oprichting was 100 punten. In een kleine 30 jaar is de waarde dus ongeveer verachtvoudigd. De AEX was in Europa de eerste index die continu de koersontwikkeling weergaf en had als doel de optiehandel nieuw leven in te blazen. De eerste Europese optiebeurs dreigde namelijk een stille dood tegemoet te gaan. Door de introductie van de EOE-index konden beleggers makkelijker inspelen op de koersbewegingen van Nederlandse aandelen en werd Nederland een optieland bij uitstek.
Omdat de waarde van de aandelen van bedrijven verandert, verandert ook de samenstelling van de AEX. Daarom wordt elk jaar een herschikking uitgevoerd: er wordt dan gekeken naar de beurswaarde van de bedrijven en of de 25 bedrijven nog wel in de AEX horen. Het kan namelijk zijn dat een bedrijf dat niet in de AEX zit zo'n grote groei heeft doorgemaakt dat het dan de plek inneemt van een bedrijf dat een stapje terug moet doen naar de AMX.
Dit zijn momenteel de 25 bedrijven waaruit de AEX index bestaat:
Bron: Euronext, Januari 2024.