Wat is de EU Taxonomie?

De EU Taxonomie is een classificatiesysteem met als doel het beschrijven, benoemen en indelen van bedrijfsactiviteiten op het gebied van duurzaamheid. Dit gebeurt door middel van selectiecriteria die aangeven of een bedrijf of financieel product bijdraagt aan de milieudoelstellingen van Europa.

Om duurzaam te kunnen beleggen, is het belangrijk om te weten of een belegging daadwerkelijk duurzaam is. Maar wat is precies duurzaam en wat niet? Door een ontbrekende uniforme definitie, was het lange tijd lastig om antwoord te geven op die vraag. Daarom is de EU Taxonomie in het leven geroepen.

Wat is taxonomie?

Taxonomie is kort gezegd het indelen en classificeren van bepaalde individuen of objecten in groepen. De term taxonomie komt oorspronkelijk uit de biologie, waarbij het draait om het vinden, beschrijven, benoemen en indelen van organismen. Maar tegenwoordig wordt de term ook gebruikt in veel andere wetenschappen en sectoren, inclusief de wereld van duurzaam beleggen.

Duurzame beleggingen volgens de EU Taxonomie

Om een bedrijfsactiviteit in de Taxonomie als duurzaam aan te kunnen merken, moet deze:

  • Substantieel bijdragen aan minstens één van de 6 milieudoelstellingen;
  • Geen ernstige afbreuk doen aan een van de andere 5 milieudoelstellingen;
  • Ook voldoen aan basiscriteria op sociaal gebied (mens & maatschappij).

Het is een belangrijk doel van de Europese Unie om de CO2-uitstoot terug te dringen en zelfs helemaal tot nul te brengen. Toch is duurzaamheid natuurlijk breder dan dat. Het behoud van specifieke diersoorten is bijvoorbeeld ook belangrijk.

De 6 milieudoelstellingen van de EU Taxonomie zijn daarom:

  1. De mitigatie van klimaatverandering (verminderen van klimaatverandering);
  2. De adaptie aan klimaatverandering (aanpassen aan klimaatverandering);
  3. Het duurzaam gebruik en de bescherming van water en mariene hulpbronnen;
  4. De transitie naar een circulaire economie;
  5. De preventie en bestrijding van verontreiniging;
  6. De bescherming en het herstel van de biodiversiteit en ecosystemen.

De Taxonomieverordening stelt voor elke economische activiteit een boven- en ondergrens per milieudoelstelling vast. Zie het als een schaal, een graadmater, waarmee een activiteit kan worden gemeten. Valt een activiteit aan de ene kant van de schaal, dan levert het een substantiële bijdrage aan die milieudoelstelling. Valt het helemaal aan de andere kant van de schaal, dan brengt het juist significante schade toe.

De EU Taxonomie in de praktijk

In de praktijk houdt de Taxonomieverordening in dat bedrijven in de jaarlijkse duurzaamheidsrapportage moeten laten zien welk deel van hun activiteiten in lijn is met de EU Taxonomie en als ‘duurzaam’ kan worden aangemerkt.

Ook vermogensbeheerders, verzekeringsmaatschappijen en banken moeten aangeven welk deel van hun portefeuille of leningen in lijn is met de EU Taxonomie. Deze partijen moeten hiervoor wel vertrouwen op de informatie die door de bedrijven wordt aangeleverd.

Taxonomieverordening staat in de kinderschoenen

Wil je alleen beleggen in bedrijven met activiteiten die in lijn zijn met de Taxonomie? Dan is dat nu nog lastig. Dat komt omdat momenteel alleen voor de eerste twee milieudoelstellingen alle criteria zijn ontwikkeld om te beoordelen of een economische activiteit aan de Taxonomie voldoet.

De EU Taxonomie beslaat bovendien nog niet alle economische activiteiten en de technische criteria kunnen nog op verschillende manieren worden geïnterpreteerd. Zeker voor financiële partijen is het lastig om te bepalen welk deel van hun portefeuille in lijn is met de Taxonomie, omdat veel bedrijven nog niet de relevante informatie publiceren die nodig is om dit te bepalen.

De Taxonomieverordening staat dus nog in de kinderschoenen, maar zal zich de komende tijd snel ontwikkelen als meer activiteiten en criteria worden toegevoegd en verduidelijkt. Bovendien is de EU Taxonomie onderdeel van bredere Europese wetgeving die duurzaam beleggen transparanter wil maken. In 2024 gaat bijvoorbeeld de CSRD-richtlijn van kracht, die bedrijven verplicht om informatie te verschaffen rondom hun duurzaamheidsbeleid en –doelstellingen.

Bredere Europese regelgeving

Richtlijnen als de EU Taxonomie en CSRD vloeien voort uit de EU Green Deal, een pakket aan maatregelen dat door de Europese Unie is opgesteld om een duurzaam Europa te realiseren. Aanleiding van dit pakket is de ambitieuze doelstelling van Europa om in 2050 als eerste continent volledig klimaatneutraal te zijn.