Wat is een fiscale partner?

Een fiscale partner is iemand waar je samen de aangifte inkomstenbelasting mee kunt doen. Dat kan gevolgen hebben voor de belasting die je moet betalen of terugkrijgt. Fiscaal partnerschap kan ook gevolgen hebben voor het heffingsvrij vermogen waar je recht op hebt.

Tijdens de aangifte inkomstenbelasting is het de bedoeling dat je jouw eigen inkomen en aftrekposten opgeeft. Als je echter getrouwd bent of bijvoorbeeld samenwoont met je partner en kind, lopen jullie financiën vaak door elkaar. En dan kan het gunstig zijn om fiscaal partner te zijn.

Wanneer is er sprake van fiscaal partnerschap?

Om fiscaal partner te kunnen zijn moet je wel aan een of meerdere voorwaarden (samen met je partner) voldoen. Volgens de Belastingdienst is er sprake van een fiscaal partnerschap als je aan één of meerdere van de volgende voorwaarden voldoet:

Jullie hebben samen een kind.
Jullie zijn meerderjarig en hebben een samenlevingscontract afgesloten.
Een van jullie heeft het kind van de ander erkend.
Bij een pensioenfonds zijn jullie aangemeld als pensioenpartners.
Jullie zijn samen eigenaar van een eigen woning waar jullie allebei in wonen.
Jullie waren vorig jaar ook fiscale partners.

Of je fiscale partners bent hangt niet af van een romantische relatie. Zo kun je ook fiscale partners zijn met je kind of ouder (wanneer het kind ouder dan 27 jaar is) of een inwonende vriend(in), broer of zus. Hiervoor moet je dus wel aan één van bovenstaande voorwaarden voldoen, zoals samen eigenaar zijn van het huis waar jullie in wonen. Tegelijkertijd ben je dus niet automatisch fiscale partners wanneer je samenwoont met een partner.

Voordelen van fiscaal partnerschap

Een fiscaal partnerschap kent meerdere voordelen. We hebben de belangrijkste op een rij gezet:

Inkomsten en aftrekposten kunnen verdeeld worden onder beide partners.
Als jullie een hypotheek hebben, dan mag degene met het hoogste inkomen de hypotheekrente helemaal aftrekken van zijn inkomen voor de belasting. Zelfs wanneer die niet de eigenaar van het huis is. Zo maximaliseren jullie het bedrag dat je aan inkomstenbelasting terugkrijgt.
Een gezamenlijk hoger heffingsvrij vermogen in box 3, dit is verdubbeld voor fiscale partners.
Lagere schenkbelasting. Je mag belastingvrij €2.658 aan elkaar schenken, maar daarboven hoef je als fiscaal partner tot €152.368 maar 10% schenkbelasting te betalen in plaats van 30%. Boven dit bedrag hoef je maar 20% te betalen in plaats van 40%.

Welke inkomsten en aftrekposten mag je verdelen met je fiscale partner?

Er zijn meerdere inkomsten en aftrekposten die je mag delen met je fiscale partner. We zetten ze voor je op een rij:

Het saldo van de inkomsten en aftrekposten van de eigen woning
Aftrek vanwege geen of een kleine eigenwoningschuld
Voordeel uit aanmerkelijk belang
De gezamenlijke grondslag sparen en beleggen (box 3)
Betaalde partneralimentatie en andere onderhoudsverplichtingen
Uitgaven voor specifieke zorgkosten
Uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapte kinderen, broers of zussen
Studiekosten en andere scholingsuitgaven
Giften
Restant persoonsgebonden aftrek over vorige jaren

Welke inkomsten en aftrekposten mag je niet verdelen met je fiscale partner?

De volgende inkomsten en aftrekposten komen niet in aanmerking om te verdelen met je fiscale partner:

Belastbare winst uit onderneming
Loon, uitkering of pensioen
Reisaftrek openbaar vervoer
Inkomsten uit overig werk, bijvoorbeeld als postbezorger, gastouder, artiest of beroepssporter
Inkomsten uit beschikbaar gestelde vermogensbestanddelen
Ontvangen alimentatie en andere periodieke uitkeringen
Uitgaven voor inkomensvoorzieningen, zoals premies voor lijfrenten
Negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen
De gezamenlijke grondslag sparen en beleggen in het jaar waarin je bent geëmigreerd of geïmmigreerd en je niet het hele jaar fiscale partners kunt zijn
Negatieve persoonsgebonden aftrek

De nadelen van fiscaal partnerschap

Hoewel het fiscaal partnerschap in veel gevallen gunstig uitpakt, is dit niet altijd het geval. Dit zijn eventuele nadelen aan het zijn van fiscale partners:

Wanneer je allebei een eigen koopwoning hebt, mag je als fiscale partners maar één huis aanmerken als eigen woning. Alleen van deze woning kun je de hypotheekrente aftrekken. Over de waarde van de andere woning betaal je daarnaast vermogensrendementsheffing.
Bij een fiscaal partnerschap worden de drempels voor aftrekposten verhoogd, soms wel met honderden euro’s. Van sommige aftrekposten mag je zelfs helemaal geen gebruik meer van maken.
Wanneer je fiscale partners bent voor de Belastingdienst, ben je ook vaak toeslagpartners. Dat betekent dat het worden van fiscale partners kan betekenen dat je minder of geen toeslagen ontvangt, zoals de zorg- en huurtoeslag.

Fiscale partner geworden gedurende het jaar?

Een fiscale partner word je vaak niet precies op 1 januari, maar ergens gedurende het jaar. Je hebt bij het invullen van de belastingaangifte dan de keuze om voor het gehele jaar fiscaal partners te zijn.

Dat kan gunstig zijn, maar hoeft niet per se zo te zijn. Met het oefenprogramma van de Belastingdienst kun je beide situaties (fiscale partners voor het gehele jaar/fiscale partners voor een gedeelte) ‘uitproberen’. Kies hiervoor voor de IH-code. Voor de Belastingaangifte die je voor april 2024 inlevert, oefen je bijvoorbeeld met de ‘IH2023 versie 1’.

Hoe doe je samen aangifte?

Wanneer één van de fiscale partners de belastingaangifte start, zal de Belastingdienst automatisch vragen of je de aangifte met een fiscale partner wilt doen. Je zal vervolgens allebei moeten inloggen en de aangifte ondertekenen met je eigen DigiD. Ga er dus samen goed voor zitten.

Apart aangifte doen bij fiscaal partnerschap

Het is niet verplicht om samen aangifte te doen als je fiscale partners bent. Je behaalt echter vaak het meeste belastingvoordeel als je samen aangifte doet. Sinds 2022 heeft de Belastingdienst een tool geïntroduceerd, waarmee je automatisch de optimale verdeling van inkomsten en aftrekposten vindt.

Bekijk in ons Magazine tips om het meeste uit je belastingaangifte te halen.

Let op: Semmie geeft geen fiscaal advies. Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen we je naar de website van de Belastingdienst.

Ook interessant

Bij Semmie delen we graag onze kennis met je. Bekijk daarom ook eens de pagina's van de volgende wiki-begrippen voor meer informatie over dit onderwerp:

Terug naar de wiki