Wat is een schaduwbank?

Een schaduwbank is een financiële instelling die buiten het traditionele bankensysteem opereert, maar vergelijkbare functies vervult en risico’s draagt. Schaduwbanken treden op als tussenpersonen tussen beleggers en kredietverstrekkers, en bieden financiering en liquiditeit aan de financiële markten.

Schaduwbanken kunnen verschillende vormen aannemen, zoals beleggingsfondsen, hedgefondsen, verzekeringsmaatschappijen, geldmarktfondsen en andere niet-traditionele financiële instellingen.

Het verschil tussen traditionele banken en schaduwbanken

Een belangrijk verschil is dat schaduwbanken minder streng gereguleerd zijn dan traditionele banken. Dit biedt zowel voordelen als nadelen. Aan de ene kant kunnen schaduwbanken innovatieve financiële producten en diensten aanbieden en toegang verschaffen aan mensen en bedrijven die geen traditionele bankleningen kunnen krijgen. Aan de andere kant brengen schaduwbanken meer risico met zich mee omdat ze minder onder toezicht staan, wat problemen kan veroorzaken voor het bredere financiële systeem.

Voorbeelden van schaduwbankactiviteiten zijn repurchase agreements (repo’s), waarbij financiële instellingen activa verkopen en later terughuren tegen een vooraf bepaalde prijs en rente, wat snelle toegang tot contant geld biedt. Een ander voorbeeld is securitisatie, waarbij activa worden verpakt en als effecten aan beleggers worden verkocht. Ook het gebruik van derivaten voor risicobeheer en winstmaximalisatie valt onder schaduwbankieren.

Hoe zijn schaduwbanken ontstaan?

Schaduwbanken zijn ontstaan door de complexiteit en globalisering van de financiële markten, evenals de zoektocht naar rendement in tijden van lage rentetarieven. Regelgevers en toezichthouders richten zich steeds meer op schaduwbanken om transparantie te bevorderen en de stabiliteit van het financiële systeem te waarborgen.