Uitsluiting is een manier van duurzaam beleggen, waarbij beleggers, beleggingsfondsen en beleggingsondernemingen er bewust voor kiezen om niet in bedrijven en/of sectoren te beleggen die een negatieve impact (kunnen) hebben op het milieu, de mens en behoorlijk bestuur. Het gaat bijvoorbeeld om bedrijven die hun geld verdienen met tabak, gokken, kernenergie en wapenhandel.
Vaak wordt uitsluiting toegepast om morele redenen. Wanneer je kiest voor uitsluiting, wil je als belegger niet dat jouw geld wordt gebruikt om bedrijven te financieren die niet het beste voor hebben met de planeet en de maatschappij.
Door geen geld in deze bedrijven te investeren, ontzeg je ze kapitaal en eventueel de mogelijkheid om zich te blijven ontwikkelen. Hoe meer beleggers ervoor kiezen om dit soort bedrijven uit te sluiten, hoe meer impact dit zal hebben op de toekomst van niet-duurzame bedrijven.
Maar er valt nog een argument te maken wat betreft uitsluiting als beleggingsstrategie. Wie blijft beleggen in bedrijven en/of sectoren die een negatieve impact (kunnen) hebben op de planeet en maatschappij, wordt blootgesteld aan duurzaamheidsrisico’s.
Fossiele brandstoffen zijn hier een goed voorbeeld van; vanwege de transitie naar een duurzamere wereld is de kans groot dat beleggingen in deze industrie op een gegeven moment minder waard worden. Er geldt ook een reputatierisico; de waarde kan ook afnemen, omdat bedrijven in deze industrie slechte publiciteit krijgen en het sentiment van consumenten verandert.
In theorie lijkt uitsluiting een makkelijke manier om duurzaam te beleggen. Maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Het is moeilijk om een harde grens te stellen, welk bedrijf wel en welk bedrijf niet uitgesloten dient te worden. Want waar de één bijvoorbeeld een bedrijf met duurzame ambities wel zou willen meenemen in de portefeuille, wil een ander het bedrijf uitsluiten tot de duurzame ambities daadwerkelijk zijn waargemaakt.
Ook was er lang niet voldoende informatie beschikbaar over de duurzaamheid van bedrijven. Gelukkig gelden er steeds meer verplichtingen voor bedrijven en komt er meer informatie beschikbaar over de werkwijzen van bedrijven.
Duurzame beleggers en beleggingsfondsen kiezen er vaak voor om bepaalde sectoren uit te sluiten, waarvan geen discussie bestaat dat ze een negatieve impact kunnen hebben op de planeet en de maatschappij. Voorbeelden hiervan zijn:
Maar beleggingsfondsen kunnen ook bedrijven en sectoren uitsluiten op basis van hun acties en gedrag. Denk hierbij aan:
Als maatstaf gebruiken beleggingsfondsen vaak de UN Global Compact. Dit is een initiatief van de Verenigde Naties, met het doel om bedrijven overal ter wereld te laten aansluiten bij de Ten Principles: tien universele aanvaarde principes die onder andere betrekking hebben tot mensenrechten, kinderarbeid en het milieu. Veel beleggingsfondsen sluiten met het oog op duurzaamheid bedrijven die zich niet aan deze tien principes houden, uit.